Fréttablaðið - 14.01.2016, Blaðsíða 48

MÍNÍMALÍSKUR
LÍFSSTÍLL
BREIÐIST ÚT
UM ALLAN HEIM
Einfaldaðu líf þitt og njóttu þess betur!
ÚTGÁFUB
OÐ
Í EYMUN
DSSON,
SKÓLAVÖ
RÐUSTÍG
Í DAG KL
. 17.00.
LÉTTAR V
EITINGAR
- ALLIR V
ELKOMN
IR!
David Rothenberg hefur löngum verið heillaður af tónlist náttúrunnar og þá einkum dýra­lífsins. Hann hefur
djammað með áströlskum fuglum,
útvarpað eigin klarinettutónlist
neðansjávar fyrir hnúfubaka og
þakið sig skordýrum til þess að
deila með þeim hljóðheimi. David
er nú staddur á Íslandi í tengslum
við námskeiðið Dark Matters, þver­
faglegt námskeið á vegum Lista­
háskóla Íslands og Háskóla Íslands,
þar sem hann mun kynna verk sín
og hugmyndir á opnum fyrirlestri í
Háskólabíó í dag kl. 16.30.
David segir að tónlist náttúrunnar
hafi alla tíð höfðað ákaflega sterkt
til hans. „Ég hef varið miklum tíma
í að búa til tónlist með hljóðum
náttúrunnar í bland við hljóð og
tónlist dýraríkisins. Ég hef hljóð­
ritað, samið og fullunnið tónlist
með þessum hætti auk þess að skrifa
bækur um þetta, gera kvikmyndir
og sjónvarpsþætti í samvinnu við
aðra og þar á meðal David Atten­
borough, þannig að ég lít á þetta
sem heildstætt verkefni, að miðla
þessum möguleikum. Stóra málið
er að fá mannkynið til þess að auka
skilning sinn á tónlist með því að
kynnast því betur hvernig aðrar
dýrategundir en við vinna með og
nota tónlist frá degi til dags.“
Rætur tónlistarinnar
David segir að það hafi fyrst og
fremst verið reynslan af því að vera
úti í náttúrunni sem hafi vakið
áhuga hans á hljóðum og tónlist
náttúrunnar. „Þetta samlífi við
náttúruna var stór hluti af mínum
uppvexti. Ég hafði alltaf mikinn
áhuga á náttúrunni, fór í göngur,
gekk um skógana, fór í fjallgöngur
og var alltaf að rannsaka náttúruna
með einum eða öðrum hætti í bland
við það að ég var að fást við tónlist.
Það var því eðlilegt skref að ég færi
að kanna betur hvernig þetta tvennt
tengdist; náttúran og tónlistin. Ég
held að upphafið að minni vinnu
og mínum viðfangsefnum liggi ein­
faldlega í þessu og þegar ég komst á
táningsaldurinn komst ég að því að
það hafa örfáir aðrir tónlistarmenn
verið að vinna með þetta sama við­
fangsefni. En það kom í raun alveg
rosalega á óvart hversu fáir hafa
verið að fást við þetta í gegnum
tíðina. Það er í raun alveg furðulegt
að það séu ekki þúsundir tónlistar­
manna að vinna með tónlist náttúr­
unnar í bland við sína eigin tónlist
því það er eitthvað sem er svo borð­
leggjandi og augljóst. vegna þess að
þarna liggja rætur mennskrar tón­
listar. Náttúran er uppsprettan. Það
er endalaust til af ljósmyndurum
sem fást við að mynda náttúruna á
sama tíma og nánast enginn fæst við
að hljóðrita og vinna með alla þessa
fallegu tónlist sem hún hefur fram
að færa.
Einstakur hljóðheimur
En ég held að þetta sé að breytast og
þá einkum vegna þess hvernig það
er að breytast hvernig við tengjum
við hljóð. Hugmyndin að vinna með
hljóð er orðin svo miklu auðveldari
og aðgengilegri fyrir alla. Í dag eru
alls konar hljóð á stafrænu formi
orðin aðgengileg tónlistarfólki og
mikið af þessum hljóðum er komið
frá náttúrunni. Það merkilega er að
eina landið í heiminum sem hefur
verið kynnt með hljóði er Ísland.
En tónlistarmenn geta nálgast hin
náttúrulegu hljóð landsins og unnið
með þau í sínum verkum. Þetta
land er nefnilega fullt af afar áhuga­
verðum hljóðum og kannski kem
ég aðeins inn á það í fyrirlestrinum
mínum.
Stóra málið fyrir mér er að hug­
myndir okkar um tónlist eru og
hafa verið að breytast gríðarlega á
undanförnum árum. Tónlist dýra
og náttúru á borð við vatn, ís og
hveri til að mynda á Íslandi er orðin
aðgengilegri og þá er viðbúið að
sífellt fleiri muni nýta sér þennan
einstaka hljóðheim í sinni tónlist.“
Frelsið í djassinum
Djassinn er hin tónlistarlegu heim­
kynni Davids Rothenberg og hann
segir að sú tónlistartegund hafi
verið eðlilegt skref í þessari þróun.
„Ég held að það hafi verið þessar
eigindir djasstónlistar, að þar eru
allar þessar ólíku tegundir tónlistar
velkomnar. Djassistar geta unnið
með alls konar tónlistarmönnum
og það hentaði mér. Djassinn er
opinn í eðli sínu, í mínum huga að
minnsta kosti.
Ég spila svo á mitt klarinett og
minn saxófón og vinn með þetta
ásamt alls konar hljóðum úr nátt­
úrunni. Málið er að það er svo
mikið af dýrahljóðum og tónlist sem
myndast í raun með sömu prinsipp­
um og það hentar mér ákaflega vel.“
Vindur og snjór
Þetta er ekki fyrsta heimsókn
Davids til Íslands en hann segir að
það hafi þó liðið allt of langt á milli
heimsókna. „Fyrsta ferðin mín til
Íslands var reyndar líka í fyrsta
sinn sem ég kom til Evrópu. Þetta
var 1983 og ég var sendur hingað til
þess að skrifa í ferðahandbók fyrir
stúdenta. En ég féll fyrir norðrinu í
þessari ferð og eftir þetta þá fór ég
að verja talsvert miklum tíma hér
og þar á Norðurlöndunum og ég
var því mjög spenntur fyrir því að
koma aftur.
Ég heyrði líka fullt af heillandi
hljóðum strax og ég fór að ganga um
bæinn og er strax byrjaður að taka
upp hljóð. Gnauðið í vindinum og
marrið snjónum en ég stefni svo að
því að koma aftur þegar fer að vora
og náttúran lifnar við. Það er mikið
tilhlökkunarefni.“
Náttúran og dýrin búa yfir
hinni upprunalegu tónlist
Bandaríski tónlistarmaðurinn og heimspekingurinn David
Rothenberg flytur í dag fyrirlestur um verk sín en hann hefur
frá unga aldri hljóðritað og fengist við tónlist náttúru og dýra.
David Rothenberg, tónlistarmaður og heimspekingur, heldur fróðlegan og skemmtilegan fyrirlestur í dag. FRéttablaðið/StEFán
StóRa málið fyRiR
méR eR að hug-
mynDiR okkaR um tónliSt
eRu og hafa veRið að BReyt-
aSt gRíðaRlega á unDan-
föRnum áRum.
Magnús Guðmundsson
magnus@frettabladid.is
1 4 . j a n ú a r 2 0 1 6 F I M M T U D a G U r36 M e n n I n G ∙ F r É T T a B L a ð I ð
1
3
-0
1
-2
0
1
6
2
2
:3
8
F
B
0
6
4
s
_
P
0
4
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
2
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
8
2
6
-3
B
7
0
1
8
2
6
-3
A
3
4
1
8
2
6
-3
8
F
8
1
8
2
6
-3
7
B
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
2
A

F
B
0
6
4
s
_
1
3
_
1
_
2
0
1
6
C
M
Y
K