Dagblaðið Vísir - DV - 26.03.2010, Síða 2

ELDGOS HAFIÐ
Eldgos hófst á
Fimmvörðuhálsi
um síðustu helgi.
Hugsanlegt er
að gosið færist
til í fjallinu eða að
Kötlugos sé í vændum. Líklegt
er þó að gosið haldi áfram á
Fimmvörðuhálsi næstu daga,
vikur eða mánuði. Eldgosið á
Fimmvörðuhálsi hefur vakið
gríðarlega mikla athygli og
fjöldi ferðamanna streymir að
gosstöðvunum í von um að bera þessi undur náttúrunnar augum.
Fréttaljósmyndarar og myndatökumenn hafa náð einstökum myndum af
eldgosinu á flugi yfir svæðið, þar sem meðal annars hefur myndast magnað-
ur hraunfoss, sá hæsti í heimi.

BJARGAÐI LÍFI 7 ÁRA DRENGS
„Þetta er stærsti lottóvinning-
ur sem ég hef unnið, að taka
þátt í að bjarga mannslífi,“ segir
Guðlaugur J. Haraldsson, íbúi
á Eskifirði, sem sýndi snarræði
þegar hann og Kristján Vigfússon björg-
uðu lífi sjö ára drengs sem var fastur ofan
í á í þorpinu. Drengurinn, sem er á sjö-
unda ári, hafði verið að leika sér við ána
ásamt syni Guðlaugs þegar grjóthnullung-
ur ofan við ána losnaði og rann niður gilið
með þeim afleiðingum að grjótið lenti á
drengnum, svo hann féll ofan í ána. Grjót-
ið staðnæmdist svo ofan á drengnum, sem
lá fastur ofan í ánni með hnullungana ofan
á sér. Atvikið átti sér stað um miðjan dag
á laugardaginn um síðustu helgi og mátti
engu muna að verr hefði farið. „Þetta var
mjög erfitt og mér fannst við vera mjög
lengi að losa hann,“ segir Guðlaugur í samtali við DV.

FEELGOOD-ÁÆTLUN
MILESTONE UM ÍSLAND
Í ársbyrjun 2008
hafði Milestone á
prjónunum að fá
aðstoð Lands-
bankans við að
yfirtaka 40 prósenta hlut
Baugs í FL Group, stærsta
hluthafa Glitnis og Trygg-
ingamiðstöðvarinnar. Yfir-
takan var kölluð Project Feel-
Good og var kynnt þannig
að slæm fjárhagsstaða Baugs
kallaði eftir tafarlausum að-
gerðum vegna þeirra slæmu áhrifa sem skuldsetning Baugs hefði á Lands-
bankann og íslenska fjármálakerfið í heild sinni.
Þetta kemur fram í trúnaðarskjali frá Milestone sem DV hefur undir hönd-
um. Þessi væntanlega yfirtaka Milestone á FL Group var kölluð Project
FeelGood, eða „Vellíðunaraðgerðin“. Afar líklegt er að Guðmundur Ólason,
forstjóri Milestone, hafi skrifað minnisblaðið.
Minnisblaðið gekk því út á að stilla málum upp þannig að Milestone-sam-
stæðan stæði afar vel á meðan Baugur stæði illa og því ætti Landsbankinn að
sjá hagsmuni sína í því að Milestone ætti frekar ráðandi hlut í FL Group.
Ný viðbygging Smáralindarinnar kemur út eins og
eista á risavöxnu reðurtákni. Guðmundur Oddur Magnússon,
prófessor við Listaháskóla Íslands, segist ekki þekkja til neinn-
ar byggingar sem er jafnaugljóst reðurtákn og Smáralind.- ÞESSAR FRÉTTIR BAR HÆST Í VIKUNNI
2
3
1
2 FÖSTUDAGUR 26. mars 2010 FRÉTTIR
„Þessi viðbót með eistað er of aug-
ljós og þarf engan snilling í mynd-
málsskilningi til þess að fatta það,“
segir Guðmundur Oddur Magnús-
son, prófessor við Listaháskóla Ís-
lands.
Eistað, sem Guðmundur Odd-
ur er þarna að vísa til, er nýbygging
við verslunarmiðstöðina Smára-
lindina í Kópavogi en hana er að
finna við annan enda aðalbygging-
arinnar. Sú bygging er þekkt fyrir að
vera yfir 60 þúsund fermetra risa-
stórt reðurtákn en loftmynd bygg-
ingarinnar sýnir það berlega. Nú
er í byggingu viðbygging úr gleri á
annarri hlið aðalbyggingarinnar og
loftmynd sem ljósmyndari DV tók í
vikunni sýnir að þar er að rísa eista
við reðurinn risavaxna.
Engin tilviljun
Guðmundur Oddur segir augljóst
að Smáralindin sé risavaxið reð-
urtákn og til þurfi einstakling með
afar takmarkað ímyndunarafl til að
neita því. Aðspurður segist hann
ekki muna eftir neinni annarri
byggingu sem er eins augljóst reð-
urtákn og íslenska verslunarmið-
stöðin í Kópavoginum. „Við skul-
um ekki gleyma því að arkítektinn
er fyrsti maðurinn sem horfir á
grunnflötinn sem loftmynd. Það
þarf ansi lokaðan arkitekt og gífur-
lega tilviljun ef einhver vill halda
því fram að þetta sé gert óviljandi,“
segir Guðmundur Oddur.
Smáralindin var tekin í notkun
árið 2001 en þar er í dag að finna
yfir 70 verslanir og veitingastaði
ásamt kvikmyndahúsi, Vetrargarð-
inum og barnaleiksvæði. Það var
arkitektarstofan ASK arkitektar
sem hélt utan um verkefnið. Stofan
leitaðist við að hafa hönnun versl-
unarmiðstöðvarinnar bæði ein-
falda og auðskilda.
Alveg augljóst
Guðmundur Oddur bendir á að
síðustu þrjá áratugi hafi fjöldi
bygginga verið gerður útfrá tákn-
myndum. „Robert Venturi  skrif-
aði bókina Learning from Las Veg-
as á áttunda áratugnum. Hún er
ein af handbókum arkitekta síð-
ustu 30 ára og er kennd við póst-
módernisma. Þar er byggingin sem
tákn lykilmál. Það hafa verið gerð-
ar byggingar sem eru stofuklukk-
ur, fiskur  og sjónaukar. Abstrakt-
myndir af háhýsum hafa verið
skilgreindar sem reðurtákn en ég
veit ekki um margar flatar og enga
eins og augljósa og Smáralind,“
segir Guðmundur Oddur.
Henning Freyr Henningsson,
framkvæmdastjóri Smáralindar,
segist aðspurður ekki hafa sett við-
bygginguna í þetta samhengi og
bendir á að hún sé ekki á vegum
Smáralindarinnar. „Er þetta ekki
bara skemmtilegt? Það er annað
fyrirtæki sem er að byggja turninn
og hann er því ekki á vegum versl-
unarmistöðvarinnar. Við vorum
ekki búin að setja þetta í þetta sam-
hengi. Við vitum af þessari mynd-
líkingu en þetta er okkar vinnu-
staður og við lítum aðeins á hann
sem glæsilega verslunarmiðstöð,“
segir Henning Freyr.
„EISTA“ VIÐ
SMÁRALIND
TRAUSTI HAFSTEINSSON
blaðamaður skrifar: trausti@dv.is
Blasir við Guðmundur Oddur segir ekki
þurfa neinn snilling til að sjá að eistað
er komið á Smáralindina og að það geti
ekki verið gert óviljandi.
MYND BRAGI ÞÓR JÓSEFSSON
Abstrakt myndir af háhýsum hafa
verið skilgreind sem
reðurtákn en ég veit
ekki um margar flatar
og enga eins og aug-
ljósa og Smáralind.
HITT MÁLIÐ
ÞETTA HELST
2 MÁNUDAGUR 22. mars 2010
FRÉTTIR
FRÉTTIR
22. mars 2010 MÁNUDAGUR 3
„Það er mikilfengleg kvikustróka-
virkni sem kemur upp úr þessari
gossprungu,“ segir Freysteinn Sig-
mundsson, jarðeðlisfræðingur hjá
Jarðvísindastofnun Háskóla Íslands,
en hann flaug yfir gossprunguna að
morgni sunnudags.
„Aðstæður voru vel kannaðar á
sunnudag með flugi með Landhelg-
isgæslunni. Síðan höfum við verið að
horfa á það myndefni og átta okkur
betur á aðstæðum á gosstað. Gosið er
lítið og áhrifin enn staðbundin,“ seg-
ir Freysteinn sem var í óðaönn að fara
yfir gögn um gosið þegar blaðamaður
hafði samband. „ Hraun hefur runnið
hluta af leið til austurs frá gossprung-
unni og eitthvað lengra til vesturs af
henni. En það var erfitt að greina það
nákvæmlega vegna aðstæðna á gos-
stöðvunum, enda var auðvitað ekki
hægt að fljúga inn í gosmökkinn.“
Gos þekkt á Hálsinum
Freysteinn segir að staðsetning goss-
ins hafi ekki komið sérstaklega á
óvart. „Við höfum verið að horfa upp
á mikil umbrot í Eyjafjallajökli síðustu
vikurnar, þar sem kvika hefur verið
að troða sér inn í jarðskorpuna, und-
ir austanverðum jöklinum. Allur aust-
urhluti jökulsins var líklegt upptaka-
svæði, þannig að gosið kemur ekki á
óvart að því leyti. Vissulega eru gos al-
gengari nær toppi Eyjafjallajökuls, en
þau eru líka vel þekkt á þessum slóð-
um í kringum Fimmvörðuhálsinn, en
ekki á sögulegum tíma. Margar gos-
sprungur liggja eftir Fimmvörðuháls-
inum,“ segir Freysteinn. „Það sem
gerist núna er að einhver angi af þess-
um kvikuinnskotum nær til yfirborðs.
Jarðskjálftavirknin fyrir þetta gos var
nokkuð erfiðari í túlkun heldur en fyr-
ir mörg önnur eldgos á Íslandi þannig
að það verður að fylgjast sérstaklega
vel með aðstæðum. Það er mikil mildi
að gossprungan liggur utan jökla
Eyjafjallajökuls og Kötlu, nú erum við
að velta fyrir okkur hvað gerist næst.“
Óvissa ríkir um framhaldið
Gæti gosið færst yfir á annan stað
í jöklinum? „Já, sú atburðarás sem
þykir líklegust er að gosið haldist á
þessum stað, en það er fylgst með
merkjum um hvort það gæti breyst.
Annaðhvort að gosstöðin, sprungan,
lengist á þessum stað. Ef hún leng-
ist til suðurs gæti hún náð undir jök-
ul. Annar möguleiki er að það komi
hreinlega upp gos annars staðar í
Eyjafjallajökli - eða Kötlu. Það er fylgst
Já, sú atburðarás sem þykir líkleg-
ust er að gosið haldist á
þessum stað, en það er
fylgst með merkjum um
hvort það gæti breyst.
GÆTI NÁÐ UNDIR JÖKULINN
Freysteinn Sigmundsson jarðeðlisfræð-
ingur var á meðal þeirra fyrstu er sá
u gos-
ið á Fimmvörðuhálsi með berum au
gum.
Hann segir óvíst hverju eldfjallið í
Eyja-
fjallajökli taki upp á næst. Hugsanle
gt er
að gosið færist í fjallinu eða að Kötlug
os sé
í vændum. Líklegast sé þó að gosið
haldi
áfram á Fimmvörðuhálsi fyrst um si
nn og
verði með svipuðu móti.
HELGI HRAFN GUÐMUNDSSON
blaðamaður skrifar: helgihrafn@dv.is
Skógar
EYJAFJALLA-
JÖKULL
MÝRDALSJÖKULL
Katla
Fimmvörðuháls
1
ÞórsmörkMarkarfljót
Básar
Gossvæðið
n Gönguleiðin um Fimmvörðuháls liggur
á milli Skóga og Bása í Þórsmörk. Eins og
sjá má á myndinni varð gosið á milli Eyjafja
llajökuls og Mýrdalsjökuls. Gossprungan
er um 1 kílómetri að lengd og rennur hrau
n til norðvesturs í átt að Þórsmörk.
HÉR ER GOSSPRUNGAN
DV GRAFÍK JÓN INGI
n Tveir jarðvísindamenn festu bíl sinn á
leiðinni upp á Fimmvörðuháls aðfaranótt
sunnudags þegar þeir freistuðu þess að
sjá gosið. Lögreglan taldi það ámælisvert
þar sem þeir fóru í leyfisleysi. Björgunar-
sveitarmenn frá Vík voru sendir í áttina
að mönnunum. Ármann Höskuldsson
eldfjallafræðingur gerði lítið úr atvikinu í
samtali við DV. „Við komumst ekkert langt
og sáum ekkert af gosinu. Við sváfum
bara í bílnum og þetta var ekki merkilegt.
Það er erfitt að eiga við eldgos sem verða
um hávetur,“ segir Ármann sem var á leið í
háttinn laust eftir hádegi í gær. Hann
sagði að nú lægi á að ná sýni af efnunum s
em gjósa upp úr á Fimmvörðuhálsi.
Eldfjallafræðingur festist
með þessum möguleikum en það er
ekkert sem segir okkur á þessu stigi
að það sé að fara að gerast. En það er
kannski líklegast að þetta haldi áfram
á þessum stað. Aðalfréttin er kannski
að það ríkir talsverð óvissa um fram-
hald gossins,“ segir Freysteinn.
Flókin atburðarás
Freysteinn leggur mikla áherslu á að
menn fylgist grannt með. „Við þurfum
að gæta fyllsta öryggis og fylgjast mjög
vel með svæðinu. Ég held að það sé
ekki hægt að spá fyrir um lengd goss-
ins, jarðskjálftavirknin þarna er erfið
í túlkun og langur aðdragandinn að
gosinu veldur talsverðri óvissu. Við
höfum ekki sömu þekkingu á Eyja-
fjallajökli eins og til dæmis á Heklu,
því það líður svo langur tími á milli
gosa. Við það bætist að atburðarás-
in í Eyjafjallajökli er greinilega miklu
flóknari, kvikan hefur verið að brjót-
ast um lengi,“ segir Freysteinn.
„Það er byrjað að tappa af þrýst-
ingi í eldstöðinni með þessum ventli
sem hefur opnast þarna og það er lík-
legast að það haldi áfram þar, en til
að gæta fyllsta öryggis fylgjumst við
vel með. Gosið á Fimmvörðuhálsi er
hraungos. Það á eftir að kanna ná-
kvæma efnasamsetningu. Það er frek-
ar lítið hraun komið upp. Það kann
að vera að hraunið sé nokkuð seigt og
fari þess vegna ekki mjög hratt yfir. Ef
hraunið heldur áfram að renna mun
það renna niður norðurhlíðar fjall-
lendisins þarna.“
Róleg og löng gos
Freysteinn segir mikinn mun vera
á gosum í Eyjafjallajökli og Kötlu.
„Í Kötlugosum verða mikil sprengi-
gos, aðallega vegna bræðslu jökulíss.
Eyjafjallajökull er ekki eins kraftmik-
ill. Gosið 1821-23 var miklu rólegra
gos en þau sem Katla er fræg fyrir,
gosið einkenndist af lítilli virkni en
stóð í langan tíma, það var ekki stór-
felld sprengivirkni samfara, eins og í
Kötlu.“
Sigurlaug Hjaltadóttir, jarðeðl-
isfræðingur hjá Veðurstofu Íslands,
sagði á sunnudag að ró hefði færst
yfir gosið um tíuleytið að morgni
en krafturinn síðan rokið aftur upp
klukkutíma síðar. „Þetta hefur sveifl-
ast mjög upp og niður undanfarna
klukkutíma. Þetta er komið niður
fyrir það sem það var um tíuleytið
í morgun en það getur risið aftur,“
sagði Sigurlaug.
Erlendir fjölmiðlar fylgjast með Íslan
di:
Eldgosið í
heimsfréttum
Allir stærstu fjölmiðlar heims hafa
fjallað um eldsumbrotin á Fimm-
vörðuhálsi. CNN, BBC, Telegraph.
Al Jazeera og Times eru meðal
fjölmargra fréttastofa sem fjölluðu
um gosið í fréttum á vef, útvarpi
og sjónvarpi á sunnudag.
Frétt CNN af eldgosinu var til
að mynda ein mest lesna fréttin
á vef fréttastofunnar á sunnudag.
Og á nær öllum erlendum frétta-
miðlum er eldgosið tiltekið sem
eitt stærsta fréttamál dagsins.
Á vef danska dagblaðsins Berl-
ingske Tidende var mikið rætt um
gosið á Fimmvörðuhálsi, sögu
Eyjafjallajökuls og tenginguna við
Kötlu. Þar var einnig sagt frá að-
gerðum Almannavarna og seink-
unum á flugumferð til landsins.
Katrín Möller í Fljótshlíð sagði
við fréttamenn BBC að eldgosið
hefði verið ógnvekjandi en ótrú-
legt í sjón. Á fréttavef BBC var
einnig sagt frá því að gosið gæti
leitt til Kötlugoss í náinni framtíð.
Fréttirnar bárust víða og var til
að mynda fjallað um gosið á vef
Bangkok Post.
Í fréttum um allan heim Eldgosið
á Fimmvörðuhálsi vakti mikla athygli
fjölmiðla í heiminum.
Eldgos að næturlagi
Gosið á Fimmvörðuhálsi hófst skömmu fyr
ir
miðnætti á laugardagskvöldið.
MYND RÓBERT REYNISSON
„Það hefur verið mikið rætt um
Eyjafjallajökul á blogginu mínu.
Ég hef reynt að halda utan um all-
ar upplýsingarnar um jarðskjálfta-
virknina á svæðinu undanfarið og
nú um eldgosið. Fjölmargir les-
endur bloggsins hafa skrifað hug-
leiðingar sínar um Eyjafjallajök-
ul á bloggið og menn hvaðanæva
sagt sína skoðun,“ segir dr. Erik
Klemetti, eldfjallafræðingur í Ohio
og vinsælasti jarðfræðibloggari
Bandaríkjanna, í samtali við DV.
„Allir viðburðir á borð við þenn-
an, þegar stórt eldfjall byrjar að
gjósa, sem fólk getur fylgst með allt
frá því að jarðskjálftarnir byrja og
þangað til eldgosið hefst eru ótrú-
lega áhugaverðir. Sérstaklega þegar
engin slys eru á fólki og lítil hætta á
ferðum,“ segir Erik.
Marga langar að fylgjast með
„Þrátt fyrir að eldgos séu tíð á Ís-
landi, gerast þau ekki í hverjum
mánuði og því er spennandi að sjá
þetta gerast.“ Erik segist lengi hafa
verið á leiðinni til Íslands og býst
við að hann nái því á næsta ári.
„Mig langar mikið að fara núna til
Íslands og fylgjast með gosinu en
ég kemst ekki í þetta sinn vegna
anna,“ segir eldfjallafræðingurinn
bandaríski. Hann væntir þess að
fjölmargir fræðimenn og ómennt-
aðir áhugamenn um eldgos muni
leggja leið sína til Íslands til að
fylgjast með Eyjafjallajökli.
„Ég held að mjög margir muni
fara til Íslands núna vegna eld-
gossins, að því gefnu að það haldi
áfram. Þetta er nokkuð sjaldgæf-
ur viðburður og það langar marga
að sjá þetta með berum augum. Ef
spár sumra rætast um að þessu gosi
fylgi gos í Kötlu, munu ennþá fleiri
ferðast til Íslands. Margir á austur-
strönd Bandaríkjanna og sömuleið-
is í Evrópu eru mjög áhugasamir
um eldgos og munu nýta sér þetta
tækifæri,“ segir Erik Klemetti.
Vinsæll bloggari
Erik heldur úti blogginu Eruptions
(http://scienceblogs.com/erup-
tions). Það er nú eitt vinsælasta
jarðfræðiblogg veraldar.
„Ég byrjaði að blogga fyrir
nokkrum árum þegar Chaitén-eld-
fjallið fór að gjósa í Chile. Ég átti í
erfiðleikum með að finna almenni-
legar upplýsingar um gosið á net-
inu og hugsaði með mér, „þar sem
ég er nú eldfjallafræðingur, ætti ég
ekki bara að taka að mér að safna
upplýsingum saman?“ Þannig
hófst þetta. Mig langaði að færa
fólki vísindalegar upplýsingar um
eldgos. Ég hef óslökkvandi áhuga á
eldsumbrotum og hvernig þau hafa
áhrif á mannfólkið í grennd við eld-
fjöllin. Það hefur síðan orðið algjör
sprenging hjá mér, bloggið er svo
vinsælt. Lesendur mínir eru tug-
þúsundir talsins í hverri mánuði,“
segir Erik.
Ræða gosið í kennslunni
Erik Klemetti kennir jarðfræði við
Denison-háskólann í Ohio í Banda-
ríkjunum. Hann segir að eldgosið í
Eyjafjallajökli muni nýtast honum
í kennslunni. „Ég kenni eitt nám-
skeið þar sem við ræðum kviku og
hraun. Við höfum verið að ræða
eldfjöllin á Hawaii - og þetta gos
hjá ykkur er mjög svipað þeim sem
þar verða - þar sem miklar eldglær-
ingar sjást og basískt hraun vellur
upp úr,“ segir Erik sem mun halda
áfram að birta fréttir af gosinu á
Fimmvörðuhálsi á blogginu. „Fólk
hvaðanæva hefur verið að fylgjast
grannt með því sem ég hef skrif-
að um Eyjafjallajökul og ég held að
það verði mikið um að vera á blogg-
inu mínu.“
Þetta er nokkuð sjaldgæfur við-
burður og það langar
marga að sjá þetta með
berum augum.
Bloggarinn og eldfjallafræðingurinn
Dr. Erik Klemetti skrifar
um gosið á Fimmvörðuhálsi og segir
að fólk hvaðanæva fylgist
með. Hann segir að fjölmargir eldgo
satúristar muni nú leggja
leið sína til Íslands til að bera gosið a
ugum.
GOSTÚRISTAR
VÆNTANLEGIR
HELGI HRAFN GUÐMUNDSSON
blaðamaður skrifar: helgihrafn@dv.is
Erik Klemetti Einn vinsælasti jarðfræðiblogg
-
ari heims segir að eldgosaáhugamenn víð
a um
heim séu mjög áhugasamir um eldgosið.
MYND AMERICAN GEOPHYSICAL UNION
Eruptions Margir hafa skrifað og spjallað sam
an um Eyjafjallajökul í athugasemda-
kerfi bloggsins „Eruptions“ sem Erik Kleme
tti heldur úti.
6 MÁNUDAGUR 22. mars 2010 FRÉTTIR
„Þetta er stærsti lottóvinningur sem
ég hef unnið, að taka þátt í að bjarga
mannslífi,“ segir Guðlaugur J. Har-
aldsson, íbúi á Eskifirði sem sýndi
snarræði þegar hann og Kristján Vig-
fússon björguðu lífi sjö ára drengs
sem var fastur ofan í á í þorpinu.
Drengurinn, sem er á sjöunda ári,
hafði verið að leika sér við ána ásamt
syni Guðlaugs þegar grjóthnullungar
ofan við ána losnuðu og runnu niður
gilið með þeim afleiðingum að grjótið
lenti á drengnum, svo hann féll ofan
í ána. Grjótið staðnæmdist svo ofan á
drengnum, sem lá fastur ofan í ánni
með hnullungana ofan á sér. Atvikið
átti sér stað um miðjan dag á laugar-
daginn og mátti engu muna að verr
hefði farið.
Grjótið hrundi
Guðlaugur segir að um röð tilvilj-
ana hafi orðið til þess að hann kom
á vettvang. „Sonur minn og strákur-
inn voru að leika sér við ána, ég stóð
úti á palli þegar ég heyrði kallað á
hjálp. Ég hugsaði með mér hvað væri
í gangi, og þá sá ég að steinn hafð
runnið ofan í ána og hélt drengnum
niðri. Ég kom þegar Kristján var að
reyna að ná grjótinu ofan af honum.“
segir hann. Hann segir drenginn
hafa legið fastan í ánni með höfuðið
ofan í og ekki getað hreyft sig, aðeins
stígvélin hafi sést upp úr ánni.
Guðlaugur segir að í heildina hafi
þrjú grjót verið föst ofan á drengnum.
Hann og Kristján, sem er afi drengs-
ins, hafi þurft fjórar atrennur til
þess að losa stærsta grjóthnullung-
inn. „Svo fór ég að hugsa að ég gæti
tekið eitt grjót í burtu til að ná stóra
hnullungnum. Þetta var þungt og við
þurftum báðir að lyfta grjótinu. Þetta
var mjög erfitt og mér fannst við vera
mjög lengi að losa hann.“ Aðspurð-
ur hversu lengi þeir hafi verið að ná
drengnum upp úr ánni, segist Guð-
laugur ekki vera viss um það: „Ein
mínúta jafngildir sekúndu í þessu. “
Helblár
Þegar Kristján og Guðlaugur höfðu
loksins losað grjótin ofan af drengn-
um og náð honum upp úr ánni, kom
í ljós að hann hafði misst meðvitund
á meðan hann var á kafi. Guðlaug-
ur segir að útlitið hafi ekki verið gott
á þeim tíma. „Hann var alveg helblár
þegar við náðum honum upp. Við
tókum hann upp úr ánni og einhvern
veginn ýtti ég tvisvar á bringuna á
honum, þá kom spýjan út úr honum
og hann byrjaði að hósta vatninu upp
úr sér og byrjaði að anda almenni-
lega. Hann rankaði við sér eftir smá-
stund og fór að gráta,“ segir hann.
Fólk hafði þá komið á vettvang og
var drengurinn fluttur á Fjórðungs-
sjúkrahúsið á Norðfirði til aðhlynn-
ingar. Hann var síðar fluttur með flugi
til Reykjavíkur þar sem hann var með
vatn í lungunum var það metið sem
svo að hann þyrfti að fara á Barnaspít-
ala Hringsins. Hann þykir hafa slopp-
ið ótrúlega vel miðað við aðstæður.
Þakklátur faðir
Sævar Örn Arngrímsson, fað-
ir drengsins, segir fjölskylduna enn
vera að átta sig á því sem gerðist.
Strákurinn fékk leyfi frá sjúkrahús-
inu á sunnudag og er allur að bragg-
ast. „Maður er ekki farinn að átta sig
á þessu. Þetta var hröð atburðarás
og ég er ennþá að jafna mig á því að
þetta hafi gerst. Meiðslin eru ekki
mjög alvarleg miðað við aðstæður og
hann er hérna að leika sér í Playstat-
ion og er bara nokkuð hress.“ segir
Sævar í samtali við DV.
Fjölskyldan vill skila þakklæti til
allra sem komu að málinu á einn eða
annan hátt. „Við viljum þakka öllum
bæði fyrir austan og í Reykjavík, fólk-
inu á neyðarmóttökunni og á barna-
spítala og slökkviliðinu fyrir austan,“
segir Sævar.
BJARGAÐI LÍFI
7 ÁRA DRENGS
Guðlaugur J. Haraldsson á Eskifirði var annar tveggja sem björguðu lífi sjö ára drengs sem festist ofan í á í þorpinu eftir að grjóthnullungar losnuðu og runnu ofan á dreng-inn. Engu mátti muna að verr hefði farið og þurftu tveir menn nokkrar tilraunir til þess að losa drenginn upp úr ánni. Hann var þá helblár og meðvitundarlaus.
VALGEIR ÖRN RAGNARSSON
blaðamaður skrifar: valgeir@dv.is
Guðlaugur J. Haraldsson Sést hér
ásamt syni sínum sem var að leika
sér með drengnum þegar grjótið féll
ofan á hann. Eins og sjá má er mjög
stórgrýtt á svæðinu og ljóst að mjög
litlu mátti muna. Kristján Vigfússon
afi drengsins átti þátt í björguninni.
MYND JÓNAS WILHELMSSON JENSEN
Hann var alveg helblár þegar við
náðum honum upp.
Ráðist var á rúmlega fertugan karl-
mann í heimahúsi við Mánagötu í
Norðurmýri í Reykjavík á laugar-
dag og honum veittir lífshættulegir
áverkar. Samkvæmt upplýsingum
frá lögreglunni á höfuðborgar-
svæðinu atvikaðist málið þannig
að rétt rúmlega þrítugur karlmaður
réðst að manninum með hnífi eða
einhvers konar eggvopni og skar
hann á háls.
Fórnarlambið var síðan flutt á
slysadeild í morgunsárið og það-
an beint á gjörgæsludeild, þar sem
hann lá þungt haldinn.
Árásarmaðurinn var handtek-
inn skömmu síðar og var hann úr-
skurðaður í gæsluvarðhald sam-
kvæmt upplýsingum frá lögreglu.
Ekki liggur fyrir hvort maðurinn
hafi játað að hafa skorið manninn
á háls, en Friðrik Smári Björgvins-
son, yfirlögregluþjónn hjá rann-
sóknardeild lögreglunnar á höf-
uðborgarsvæðinu, segir að ekki
sé gefið upp hvað fer fram í yfir-
heyrslu lögreglunnar yfir sakborn-
ingum.
Ekki er heldur vitað hvort árás-
armaðurinn hefur komið við sögu
lögreglunnar áður, en það fæst
heldur ekki uppgefið hjá lögregl-
unni. Þær upplýsingar fengust hjá
vakthafandi lækni á gjörgæslu-
deild Landspítalans í Fossvogi að
maðurinn væri kominn á almenna
deild og að líðan hans væri eftir at-
vikum.
Ekki liggur fyrir hvaða ástæður
maðurinn hafði fyrir því að ráðast á
fórnarlambið eða hvort þeir höfðu
átt í deilum áður en atburðurinn
átti sér stað.
mikael@dv.is
Ráðist var á rúmlega fertugan karlmann við Mánagötu í Reykjavík á laugardaginn:
Karlmaður skorinn á háls
Landspítalinn í Fossvogi
Ekki liggur fyrir hvaða
ástæður maðurinn hafði
fyrir því að ráðast á fórn-
arlambið eða hvort þeir
höfðu átt í deilum áður en
atburðurinn átti sér stað.
Bankar eiga Sjóvá
Tryggingafélagið Sjóvá verður í
eigu skilanefndar Glitnis og Ís-
landsbanka áfram, þar sem hug-
myndir áhugasamra fjárfesta um
verð eru talsvert lægri en það sem
ríkissjóður og skilanefnd Glitnis
höfðu gert sér vonir um.
Tólf skiluðu inn óskuldbind-
andi tilboðum í Sjóvá og fengu sex
þeirra að halda áfram, en þeg-
ar viðræður héldu áfram reyndist
mikill verðmunur á tilboðunum
tveimur, eftir því sem fram kom í
fréttum Stöðvar 2.
Dóttir hinnar myrtu
handtekin
Mál hinnar myrtu Chanette Søren-
sen frá Horsens, sem hinn íslenski
Lárus Freyr Einarsson er grunaður
um að hafa myrt í Danmörku, tók
nýja stefnu á föstudaginn þegar dótt-
ir hennar Sandie Holm og kærasti
hennar voru handtekin, grunuð um
að hafa skotið fimmtán skotum að
húsi á Nordmarksvej í Bisholt. Þar
býr bróðir Chanette Sørensen.
Kynnir sér gosið
Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráð-
herra kynnti sér starf almannakerf-
isins í kjölfar eldgossins á Fimm-
vörðuhálsi á sunnudag. Jóhanna
heimsótti samhæfingarmiðstöðina í
Skógarhlíð og fór þaðan á Hvolsvöll
þar sem hún kynnti sér aðstæður á
sunnudag. Eldgosið verður rætt í
ríkisstjórn á þriðjudaginn og segir
Jóhanna að bregðast þurfi frekar við
ef meira verður úr gosinu.
Flugvirkjar funda
Fulltrúar frá Flugvirkjafélagi Íslands
og frá Icelandair sátu á fundum
með ríkissáttasemjara á sunnu-
dag og gætti nokkurar bjartsýni
hjá viðsemjendum að launadeilan
næði að leysast. Í samtali við mbl.is
sagði Kristján Kristinsson, formaður
samninganefndar flugvirkja: „Ef við
erum á beinni lokastefnu þarf ekki
að vera ýkja langt inn til lendingar.
Ég held í vonina og með smá hug-
arfarsbreytingu hjá öðrum hvorum
aðilanum ætti þetta að ganga í gegn.
Við erum núna að skoða alla færa
möguleika í stöðunni.“
12 MIÐVIKUDAGUR 24. mars 2010
FRÉTTIR
FRÉTTIR
24. mars 2010 MIÐVIKUDAGUR 13
Í ársbyrjun 2008 hafði Milestone
á prjónunum að fá aðstoð Lands-
bankans við að yfirtaka 40 prósenta
hlut Baugs í FL Group, stærsta hlut-
hafa Glitnis og Tryggingamiðstöðv-
arinnar. Yfirtakan var kölluð Project
FeelGood og var kynnt þannig að
slæm fjárhagsstaða Baugs kallaði
eftir tafarlausum aðgerðum vegna
þeirra slæmu áhrifa sem skuldsetn-
ing Baugs hefði á Landsbankann og
íslenska fjármálakerfið í heild sinni.
Þetta kemur fram í trúnaðarskjali
frá Milestone sem DV hefur und-
ir höndum. Þessi væntanlega yfir-
taka Milestone á FL Group var kölluð
Project FeelGood, eða „Vellíðunarað-
gerðin“. Afar líklegt er að Guðmund-
ur Ólason, forstjóri Milestone, hafi
skrifað minnisblaðið.
Minnisblaðið gekk því út á að
stilla málum upp þannig að Mile-
stone-samstæðan stæði afar vel á
meðan Baugur stæði illa og því ætti
Landsbankinn að sjá hags-
muni sína í því að
Milestone ætti
frekar ráðandi
hlut í FL
Group.
DV
hefur
feng-
ið það
stað-
fest
inn-
an úr Landsbankanum að Guð-
mundur og Karl Wernersson, aðal-
eigandi Milestone, hafi kynnt
hugmyndirnar úr minnisblaðinu fyr-
ir starfsmönnum bankans á fundum.
Hugmyndirnar munu þó ekki hafa
verið kynntar fyrir stærstu eigend-
um hans, Björgólfi Guðmundssyni
og syni hans Björgólfi Thor, þar sem
starfsmönnum bankans mun ekki
hafa litist mjög vel á þær eða tekið
þær alvarlega. Einnig spilaði inn í að
Milestone var ekki í miklum viðskipt-
um við Landsbankann og því þekktu
stjórnendur hans Milestone ekki vel.
DV hafði samband við Guðmund
Ólason fyrir helgi til að ræða við
hann um hugmyndirnar í minnis-
blaðinu. Guðmundur vildi hins veg-
ar ekki tjá sig um þær.
Landsbankinn sagður í hættu
vegna Baugs
Í minnisblaðinu segir að slæm staða
FL Group og Baugs kalli eftir því að
lánardrottnar félaganna grípi til að-
gerða gegn þeim – Landsbankinn var
helsti lánveitandi Baugs og er stærsti
kröfuhafi félagsins sem skilur eftir sig
300 milljarða skuldahala.
„Markaðsaðstæður
á íslenska hluta-
bréfamark-
aðnum kalla
eftir tafar-
lausum
að-
gerðum varðandi FL Group. Ástæð-
an er sú að félagið er ráðandi aðili í
Glitni og Tryggingamiðstöðinni og
hefur lausafjárstaða félagsins versn-
að til muna. Þar sem FL er stærsti
einstaki hluthafi Glitnis banka með
31 prósents eignarhlut hefur skuld-
setning hluthafa þess neikvæð áhrif
á bankann og dregur úr stöðugleik-
anum í íslenska bankakerfinu í heild
sinni. Lánardrottnar Baugs hljóta að
vera að leita leiða til að koma í veg
fyrir að slæmar afleiðingar hljótist af
þessu og til að takmarka þá áhættu
sem felst í að eiga útistandandi fjár-
muni hjá skuldurum sem nú þeg-
ar eiga lítið lausafé og þá hættu sem
steðjar að bankanum vegna skuld-
setningar Baugs og tengdra félaga,“
segir í fyrstu efnisgrein minnisblaðs-
ins.
Þessi nálgun í minnisblaðinu er
nokkuð sérstök þar sem náin tengsl
Landsbankans og Baugs voru flest-
um kunn. Afar ólíklegt er því að
Landsbankinn hefði ákveðið að snúa
bakinu við Baugi til að taka upp náið
samstarf við Mile-
stone.
Einnig var litið svo á í minnisblað-
inu að dregið yrði úr kerfisáhættu í
fjármálakerfinu í heild sinni með því
að útiloka Baug frá því að eiga ráð-
andi hlut í Fl Group. „... það er vitað
að Fjármálaeftirlitið hefur verið að
athuga stöðu stærstu hluthafa Glitnis
og hefur látið í ljósi áhyggjur sínar af
stöðu þeirra og bankans í heild sinni.
Þess vegna er líklegt að Fjármálaeft-
irlitið og löggjafinn myndi vera já-
kvæður fyrir endurskipulagningu FL
og mögulegri sameiningu íslenskra
banka í kjölfarið.“
Því voru það bæði einkahags-
munir og almannahagsmunir sem
Milestone taldi styðja þær yfirtöku-
tillögur sem félagið stakk upp á við
Landsbankann.
Vildu láta bankann leysa til sín
FL-bréfin
Út af þeirri áhættu sem Milestone
taldi að væri fólgin í því fyrir Lands-
bankann að eiga svo mikilla hags-
muni að gæta í Baugi, sem og vegna
þeirrar kerfisáhættu sem félagið
taldi fylgja þessu, var stungið upp á
því í minnisblaðinu að Landsbank-
inn myndi leysa til sín bréf
félagsins í FL Group.
„Landsbankinn er í
góðri stöðu gagn-
vart Baugi og get-
ur komist yfir
hlutabréf þess
í FL. Gert er
ráð fyrir því að
Landsbanki Ís-
lands geti kom-
ist yfir bréf Baugs
í FL vegna slæmr-
ar eiginfjárstöðu
félagsins og mik-
illar skuldsetn-
ingar þess. Mark-
aðsvirði þessa 40
prósenta hlutar í
FL er í kringum 56
milljarðar íslenskra
króna,“ segir í minn-
isblaðinu.
Að mati þeirra Mile-
stone-manna átti Lands-
bankinn í kjölfarið að
selja bréfin í FL Group til
Mile stone. Kaupverð
bréfanna ætlaði
Mile stone
að
greiða með hlutabréfum í Mod-
erna Finance, sænska félaginu sem
helstu eignir Milestone höfðu verið
færðar til í lok árs 2007, sem voru 30
milljarða króna virði, auk þess sem
Landsbankinn átti að lána Milestone
26 milljarða fyrir eftirstöðvum kaup-
verðsins. „Milestone, sem er skuld-
laust félag sem heldur utan um allar
eignir sínar í gegnum sænska dóttur-
félag sitt Moderna Finance og er með
eigið fé upp á 100 milljarða, er reiðu-
búið og fært að kaupa 40 prósent
hlut í FL af Landsbankanum,“ segir í
minnisblaðinu.
Bréf Þáttar til FL Group
Í kjölfar sölunnar á FL-bréfunum til
Milestone hefði Milestone ráðið yfir
40 prósenta hlut Baugs í félaginu, og
í reynd ráðið yfir 31 prósents hlut FL
Group í Glitni og verið stærsti hlut-
hafinn í Landic Property. Auk þess
hefði Milestone ráðið yfir Trygginga-
miðstöðinni í krafti stöðu sinnar sem
stærsti hluthafi FL Group.
Eftir þetta átti að endurskipu-
leggja FL Group, samkvæmt minn-
isblaðinu, og meðal annars að selja
7 prósenta Glitnishlut dótturfélags
Milestone, Þáttar International,
og Einars og Benedikts Sveins-
sona til FL Group. Kaupverðið
átti að vera 20 milljarðar króna.
Eftir þetta hefði FL Group hald-
ið utan um 38 prósenta hlut í
Glitni.
Næsta skref í fléttunni var
að Milestone ætlaði sér að
eignast allt hlutafé í FL Group
í yfirtöku með því að nota
Landsbankann til að stilla hin-
um hluthöfum FL Group upp við
vegg. „Ef Landsbankinn styður yfir-
tökutilboðið er mjög líklegt að allir
aðrir hluthafarnir muni samþykkja
það; annars eiga þeir á hættu að vera
algerlega innikróaðir í FL,“ segir í
minnisblaðinu.
Eftir alla þessa gerninga átti
Landsbankinn að standa uppi með
12,5 prósenta hlut í Moderna Fin-
ance-samstæðunni og átti eigið fé fé-
lagsins að vera 240 milljarðar króna
og heildareignir þess um 580 millj-
arðar. Viðskiptin áttu því að þjóna
hagsmunum Landsbankans og Mile-
stone. Gulrótin í viðskiptunum var
Moderna, sem Landsbankinn átti að
eignast hlut í með þeim, en heimildir
DV innan úr Landsbankanum herma
að starfsmönnum bankans hafi ekki
litist neitt allt of vel á Moderna og
lítið vitað um félagið. Þetta var önn-
ur ástæða þess af hverju þeir tóku
dræmt í hugmyndirnar.
Töluðu um sameiningu
bankanna
En hugmyndir þeirra Milestone-
manna náðu lengra en þetta. Í lok
minnisblaðsins kynntu þeir þá hug-
mynd sína að sameina Landsbank-
ann og Glitni. Ef af þessari sam-
einingu hefði orðið hefði nafnið
Landsbanki verið notað fyrir hinn
nýja sameinaða banka. Eignarhalds-
félag þeirra Björgólfsfeðga, Samson,
átti að vera stærsti hluthafi bankans
en Moderna sá næststærsti. „MFG
[Moderna Finance Group, innsk.
blaðamanns] og Milestone eru tilbú-
in að skuldbinda sig til viðræðna um
að sameina Landsbankann og GLB
[Glitnir banki, innsk. blaðamanns]
undir nafni hins fyrrnefnda með
MFG sem næststærsta hluthafann á
eftir stærsta hluthafa Landsbankans
[Samson, innsk. blaðamanns],“ segir
í minnisblaðinu en þar segir einnig
að Moderna og Milestone séu sann-
færð um að samruni þessara tveggja
fjármálafyrirtækja myndi verða sam-
þykktur af íslenskum stjórnvöldum.
Í kjölfarið væri svo hægt að ræða
um samstarf eða sameiningu á milli
Tryggingamiðstöðvarinnar og Sjóvár
en Moderna hefði þá verið orðið eig-
andi þeirra beggja eftir yfirtökuna á
FL Group.
Þessar hugmyndir voru þó ekki
kynntar fyrir Sigurjóni Árnasyni,
bankastjóra Landsbankans, en einn
af heimildarmönnum DV segir að
hann hafi ekki haft áhuga á henni,
þar sem hann var mótfallinn því
að lána Milestone peninga. „Sigur-
jón hefði ekki veðjað á Milestone í
staðinn fyrir Baug,“ segir heimild-
armaður DV en Baugur hafði, öf-
ugt við Milestone, verið einn stærsti
viðskiptavinur bankans um árabil.
Milestone treysti hins vegar mest á
lánafyrirgreiðslu frá Glitni og nær
eingöngu þegar þarna var komið
sögu þar sem öll erlend fjármála-
fyrirtæki höfðu tekið fyrir lánveit-
ingar til Milestone út af ástandinu á
íslenska fjármálamarkaðnum. Hug-
myndirnar um FL-yfirtökuna urðu
því að engu inni í Landsbankanum.
Milestone sjálft í bullandi
erfiðleikum
Þó að forsvarsmenn Milestone og
Moderna hafi teiknað dæmið upp
eins og félög þeirra stæðu vel um
þetta leyti, í ársbyrjun 2008, öfugt
við stöðu Baugs sem væri afar slæm,
var raunin ekki sú. Hugsanlegt er að
matið á stöðu Baugs í minnisblaðinu
hafi verið nokkuð rétt en svo er ekki
um stöðu Milestone. Sannleikurinn
er sá að Milestone var sjálft komið í
bullandi vandræði í upphafi árs 2008
og átti í erfiðleikum með að endur-
fjármagna lán sín og hafði félagið
leitað til tuga erlendra fjármálafyrir-
tækja eftir lánum á seinni hluta árs
2007. Ekkert þeirra vildi hins vegar
fjármagna Milestone.
Um þetta er rætt í skýrslu end-
urskoðendafyrirtækisins Ernst &
Young sem unnin var fyrir þrota-
bú Milestone og kynnt var á kröfu-
hafafundi félagsins í byrjun síðustu
viku. Þar kemur fram að Milestone
hafi í raun verið orðið ógjaldfært
félag strax í árslok 2007 og að for-
svarsmenn þess hafi með réttu átt
að gefa félagið upp til gjaldþrota-
skipta þar sem það hefði ekki get-
að staðið við skuldbindingar sínar
gagnvart lánardrottnum sínum. Af-
leiðing þessara lausafjárvandræða
varð sú, samkvæmt skýrslunni, að
eftir fyrstu 3 mánuði ársins 2008
vantaði félagið rúmlega 1,1 millj-
arð króna til að standa við greiðsl-
ur sínar.
Skoða verður öll viðskipti Mile-
stone á árinu 2008 í ljósi þessara
lausafjárerfiðleika enda má túlka
skýrslu Ernst & Young sem svo að
félagið hafi stöðugt verið að kaupa
sér frekari gálgafrest á árinu 2008:
„Niðurstaða okkar er að Milestone
ehf. hafi verið komið í verulega fjár-
hagsleg vandræði á haustmánuðum
ársins 2007,“ segir í skýrslu Ernst og
Young.
Örþrifaráð
Sömu sögu er að segja um þessar
yfirtökuhugmyndir Milestone á FL
Group. Líklegt er að forsvarsmenn
félagsins hafi eygt möguleika á því
að félagið hefði getað fjármagnað
sig betur ef af FL Group-yfirtökunni
hefði orðið með aðstoð Landsbank-
ans. Þannig hefði félagið verið orð-
ið stærra og hefði í raun ráðið Glitni.
Sameiningin við Landsbankann
hefði svo enn frekar aukið mögu-
leikana á aðgangi að frekara lánsfé í
banka sem væntanlega hefði orðið sá
stærsti í Íslandssögunni.
Milestone-menn sögðu starfs-
mönnum Landsbankans því alls
ekki alla söguna um stöðu félagsins
á þessum tíma. Einungis um mánuði
eftir að yfirtökuhugmyndirnar voru
kynntar fyrir Landsbankamönnum
var gengið frá Vafningsviðskiptun-
um þar sem Glitnir skar Milestone úr
snörunni með lánveitingu sem síð-
ar rann til Morgan Stanley. Ef Glitnir
hefði ekki hlaupið undir bagga með
Mile stone hefði félagið misst hluta-
bréf dótturfélags síns í Glitni í veð-
kalli Morgan Stanley.
Veruleikinn var því aðeins annar
en Milestone teiknaði upp enda sést
á minnisblaðinu að um er að ræða
hugmyndir sem líkjast frekar örþrifa-
ráðum en raunhæfum viðskiptahug-
myndum. Fokið var í flest skjól fyr-
ir Milestone og því leitaði félagið til
banka sem það hafði átt í litlum við-
skiptum við og bað stjórnendur hans
um að stinga einn stærsta viðskipta-
vin bankans, Baug, í bakið.
FEELGOOD-ÁÆTLUN
MILESTONE UM SLAND
Sigurjón hefði ekki veðjað á Milestone
í staðinn fyrir Baug.
Forsvarsmenn Milestone vildu aðsto
ð Landsbankans við að yfirtaka FL
Group í árs-
byrjun 2008. Landsbankinn átti að v
eðja á Milestone en ekki Baug út af
einka- og al-
mannahagsmunum. Hugmyndin var
kynnt fyrir Landsbankamönnum se
m tóku ekki
vel í hana. Sameining Glitnis og Lan
dsbankans var hluti af hugmyndinn
i.
Vellíðunaraðgerðin Project FeelGood var vi
ðskiptaflétta sem Milestone teiknaði
upp til að losa sig út úr fjármögnunarerfið
leikum í byrjun árs 2008. Öfugt við það
sem satt var kynnti Milestone verkefnið þa
nnig að samstæðan væri heilbrigð.
Guðmundur Ólason var forstjóri Milestone
og Karl Wernersson aðaleigandi þess.
Stærstu hluthafarnir Eignarhaldsfélag þeirr
a Björgólfsfeðga, Samson, átti að verða stæ
rsti hluthafinn eftir sameiningu Glitnis
og Landsbankans, samkvæmt hugmyndum
forsvarsmanna. Milestone-menn kynntu h
ugmyndir sínar um yfirtöku á FL Group fyr
ir
starfsmönnum Landsbankans.
Enginn Jón Ásgeir Jón Ásgeir Jóhannesson
hefði misst hlut Baugs í FL Group og
þar með Glitni ef Landsbankinn hefði stutt
yfirtökuhugmyndir Milestone-manna.
Staða Baugs var sögð slæm í minnisblaðin
u.
INGI F. VILHJÁLMSSON
blaðamaður skrifar ingi@dv.is
Nýju höfuðstöðvarnar Reikna má með að h
öfuðstöðvar Landsbankans hefðu
orðið aðalhöfuðstöðvar hins nýja sameina
ða Landsbanka-Glitnis. Landsbanka-
mönnum leist þó ekkert á hugmyndirnar.
Reðurtákn Á flugi yfir Smáralind
má sjá að viðbyggingin