Fréttablaðið - 22.12.2014, Blaðsíða 62
22. desember 2014 MÁNUDAGUR| LÍFIÐ | 54
Gunnar Leó
Pálsson
gunnarleo@frettabladid.is
Plötusala hér á landi hefur dregist
talsvert mikið saman á milli ára,
ef marka má sölutölur frá útgef-
endum. Á móti hefur stafræn
neysla aukist umtalsvert og ber
þá notkun Spotify hæst. Frétta-
blaðið heyrði í tveimur kanónum
í plötuútgáfugeiranum, þeim Eiði
Arnarssyni, sem er framkvæmda-
stjóri Félags hljómplötuframleið-
enda, og Ísleifi B. Þórhallssyni,
markaðsstjóra og framkvæmda-
stjóra tónlistar- og viðburðasviðs
hjá Senu, til þess að fá frekari
upplýsingar.
„Plötusala hefur vissulega
dregist saman en á sama tíma
hefur ákveðin tilfærsla orðið á
sölu tónlistar. Stafræn neysla
hefur til að mynda aukist mjög
mikið. Ef við berum saman tölur
frá fyrri hluta ársins 2013 og
fyrri hluta ársins 2014, kemur í
ljós að stafræn neysla hefur auk-
ist um 200 prósent á Íslandi. Þetta
þýðir aukin hlustun á tónlistar-
veitum og á Íslandi er Spotify vin-
sælast,“ útskýrir Eiður.
Ísleifur tekur í sama streng.
„Plötusalan er á niðurleið, það er
alveg greinilegt að geisladiskur-
inn er að gefa eftir. Hins vegar er
diskurinn það „format“ sem tón-
listarmenn lifa á, diskasala er
eins konar líflína bransans. Það
getur ekki nokkur maður lifað af
tekjum af stafrænum veitum. Það
á alveg eftir að leysa viðskipta-
hlutann þar hvað varðar tekjur
af tónlistarveitum. Draga má þá
ályktun að eldra fólkið sé frek-
ar að kaupa geisladiska, það sést
þegar við rýnum í þá titla sem eru
að seljast. Yngra fólkið er frekar á
netinu og á tónlistarveitunum. Sú
tónlist sem virkar líklega betur
fyrir eldri hópanna er að seljast
en við kvörtum ekkert yfir okkar
hlut og stöðu í þessu málum. Við
erum með flottan katalóg og salan
er góð. Það eru samt áhyggjuefni í
vændum,“ útskýrir Ísleifur.
Tónlistinn sem gefinn er út
vikulega af Félagi íslenskra
hljómplötuframleiðanda er nokk-
uð áreiðanlegur til að sjá heildar-
plötusölu hér á landi. Í fyrra seld-
ust um 100.000 geisladiskar og
hljómplötur en þó nær sú tala
eingöngu yfir plötur sem komast
á topp-30 listann. Gera má því ráð
fyrir að töluvert fleiri plötur en
100.000 eintök seljist árlega. „Við
fylgjumst með plötusölu í gegn-
um Tónlistann og af honum má
draga þá ályktun að plötusala sé
um 85 prósent af því sem hún var
í fyrra,“ bætir Eiður við.
Plötusala á tónleikum er þó ekki
inni í Tónlistanum og plötusala
hefur aukist mikið á tónleikum.
„Það er í mörg horn að líta þegar
draga á ályktanir hvað varðar
plötusölur,“ segi Eiður. Það sem af
er þessu ári er einungis ein plata
komin í gull og er það safnplat-
an SG hljómplötur sem kom út í
mars. Þó eru fleiri plötur að nálg-
ast gullplötu eins og platan Með
vættum frá Skálmöld og Í des-
ember frá Stefáni Hilmarssyni.
Þetta áhyggjuefni sem þeir
Eiður og Ísleifur tala um er ekki
eingöngu það að plötusalan er að
minnka heldur að nýtt íslenskt
efni á nýjum íslenskum plötum
selst ekki nógu vel miðað við til
dæmis safnplötur og þess háttar.
„Það er áberandi ef maður
lítur yfir Tónlistann, þá kemur
fram að nýjar plötur með nýju
innihaldi eru að seljast minna í
ár heldur en í fyrra. Ef litið er á
stöðuna á listanum, þá voru níu
plötur á topp-tíu listanum í fyrra
nýjar plötur með nýjum upptök-
um. Í sömu viku í ár eru aðeins
þrjár plötur á sama topp-tíu lista
nýjar plötur með nýju innihaldi.
Hin sætin eru ferilsplötur, safn-
plötur, sem maður skýrir ekki
sem ný hljóðrit,“ útskýrir Eiður.
„Eftir áramót mun það líklega
blasa við okkur að það er erf-
itt að gefa út nýja tónlist, sér-
staklega að gefa út nýja tónlist
á íslensku, menn hafa áhyggjur
af slíku. Helsta gulrótin fyrir
tónlistarmenn er að meika það
erlendis vegna þess að Íslands-
markaðurinn er í uppnámi vegna
þeirra aðstæðna sem upp eru að
koma, með tilkomu tónlistarveita
og þeirri staðreynd að tekjur af
þeim eru ennþá langa vegu frá
því ad standa undir kostnaði við
gerð nýrra platna. Ég tel þetta
líka ekki heppilegan tíma fyrir
stjórnvöld að vera að auka virð-
isaukaskatt á tónlist. Ég hef
áhyggjur af nýjum íslenskum
plötum með nýrri íslenskri tón-
list. Stórir sölu dagar eru hins
vegar fram undan og margt getur
gerst í plötusölunni,“ útskýrir
Ísleifur.
Árið 2011 og 2012 voru Mugison,
Ásgeir Trausti og Of Monsters and
Men með mikla yfirburði í plötu-
sölu, sem voru þó nokkuð stór frá-
vik miðað við gang mála framan
af. Árið 2011 seldist platan Hagl-
él með Mugison í 32.000 eintökum
og árið 2012 seldist platan, Dýrð í
dauðaþögn, með Ásgeiri Trausta í
23.000 eintökum og My Head Is An
Animal með Of Monsters and Men
í 11.000 eintökum.
Spotify var kynnt til sögunnar
í apríl 2013 og því er eðlilegt að
álykta að plötusala hafi dregist
saman vegna tilkomu hennar. Þó
skal minna á að þarna dregst ein
söluleið saman og önnur stækkar.
Lífl ína íslenskra tónlistar-
manna við það að slitna
Fréttablaðið tók saman söluhæstu íslensku plötur ársins og heyrði álit sérfræðinga á sviði plötuútgáfu. Engin
plata sem kom út skarar fram úr í sölu eins og tíðkast hefur undanfarin ár. Ein ný plata hefur farið í gull.
DVÍNANDI PLÖTUSALA Aðeins ein plata sem var gefin út á þessu ári hefur farið í gull. Tónlistarmaðurinn Stefán Hilmarsson og þungarokkssveitin Skálmöld nálgast óðum gullsölu. Engin plata hefur selst í líkingu við
plötur Mugisons, Ásgeirs Trausta og Of Monsters and Men. Eiður Arnarsson og Ísleifur B. Þórhallsson eru sammála því að plötusala á Íslandi sé á niðurleið.
➜ Ef við berum saman tölur
frá fyrri hluta ársins 2013 og
fyrri hluta ársins 2014, kemur
í ljós að stafræn neysla hefur
aukist um 200 prósent á
Íslandi.
➜ Eftir áramót mun það lík-
lega blasa við okkur að það er
erfitt að gefa út nýja tónlist,
sérstaklega að gefa út nýja
tónlist á íslensku, menn hafa
áhyggjur af slíku.
2014
SAFNPLATAN SG HLJÓMPLÖTUR
5.000 EINTÖK
STEFÁN HILMARSSON Í DESEMBER
4.500 eintök.
SKÁLMÖLD MEÐ VÆTTUM
4.500 eintök.
2013
BAGGALÚTUR
MAMMA ÞARF AÐ DJAMMA
6.000 eintök
2012
ÁSGEIR TRAUSTI
DÝRÐ Í DAUÐAÞÖGN
23.000 eintök
OF MONSTERS AND MEN
MY HEAD IS AN ANIMAL
11.000 eintök
2011
MUGISON
HAGLÉL
32.000 eintök.
SÖLUHÆSTU PLÖTURNAR
● Ef plötusala er skoðuð í gegnum
Tónlistann má draga þá ályktun
að plötusala í ár sé um 85% af
því sem hún var í fyrra.
● Nýtt íslenskt efni á nýjum
íslenskum plötum er ekki að
seljast nógu vel miðað við
til dæmis safnplötur og þess
háttar.
● Draga má þá ályktun að eldra
fólk sé frekar að kaupa geisla-
diska, það sést þegar við rýnum
í plöturnar sem eru að seljast.
Yngra fólkið er frekar á netinu
og tónlistarveitunum.
● Stafræn neysla hefur aukist um
200% á Íslandi á milli ára.
ATHYGLISVERÐIR PUNKTAR
Safnplatan „SG hljómplötur“
sem kom út í mars er eina
platan sem kom út á árinu
sem hefur náð gullsölu, sem
eru 5.000 eintök.
Stefán Hilmarsson
Í DESEMBER
4.500 eintök.
Skálmöld
MEÐ VÆTTUM
4.500 eintök.
Gissur Páll
ARÍA
4.000 eintök.
Ragnar Bjarnason
80 ÁRA
3.500 eintök.
Ýmsir
SG JÓLALÖGIN
3.500 eintök.
Ýmsir
POTTÞÉTT JÓL
3.500 eintök.
Ýmsir
ÓSKALÖG ÞJÓÐARINNAR
3.200 eintök.
Helgi Björnsson
ERU EKKI ALLIR SEXÝ
3.000 eintök.
Ýmsir
FYRIR BÖRNIN
3.000 eintök.
Páll Rósinkranz
25 ÁR
3.000 eintök.
Valdimar
BATNAR ÚTSÝNIÐ
3.000 eintök.
Jón Jónsson
HEIM
2.500 eintök.
Dimma
VÉLRÁÐ
2.000 eintök.
Amabadama
HEYRÐU MIG NÚ
2.000 eintök.
Ýmsir
INDIE VOLUME 2
2.000 eintök.
Athugið að tölurnar eru yfir sölu á geisla-
diskum og hljómplötum. Tölurnar eru frá
útgefanda og sýna mögulega ekki alla sölu,
því sumir listamenn selja sínar plötur sjálfir
á tónleikum. Um námundun er að ræða.
MEST SELDU
PLÖTUR ÁRSINS 2014