Öldrun - 01.11.2008, Blaðsíða 14

14
www.oldrun.net ÖLDRUN – 27. árg. 2. tbl. 2008
Beiðni þarf því að berast frá heilsugæslulækni eða
öðrum lækni sem hefur metið einstaklinginn.
Læknabréf þarf að fylgja beiðni þar sem fram koma
heilsufarsupplýsingar og upplýsingar um lyfjameðferð
sem og greinagóðar upplýsingar um forsendur þess að
einstaklingnum er vísað á minnismóttöku.

Markmið/hlutverk
Lykilorð í starfsaðferðum MM er teymisvinna. Öll erum við
háð því að hafa okkur við hlið aðrar fagstéttir sem geta lagt
til þekkingu og færni þar sem okkar eigin þrýtur. Þegar við
leggjum öll saman getum við veitt betri þjónustu en nokkurt
okkar eitt og sér.
Greining
Fyrst þarf að komast að því hvort um vitræna skerðingu
er að ræða, hvers eðlis hún er og hversu mikil. Þá er að
greina hvaða sjúkdómur liggur að baki og hvort einkenni
eru það mikil að um heilabilun sé að ræða. Þjónustan
tekur síðan mið af því hver niðurstaðan er.
Læknir og hjúkrunarfræðingur skoða einstaklinginn,
afla upplýsinga frá honum sjálfum og fjölskyldu hans
og læknirinn metur hvaða rannsóknir þarf að gera til að
komast að niðurstöðu um greiningu.
Að fengnum niðurstöðum úr rannsóknum gerir lækn-
irinn sjúkdómsgreiningu.
Í tilvikum þar sem greining liggur ekki ljós fyrir getur
þurft frekari rannsóknir eða ákveðið er að bíða í hálft til
eitt ár og sjá hvort frekari þróun verður á einkennum.
Auk sjúkdómsgreiningar er gerð greining á þörf fyrir
félagslega þjónustu, heilsufarseftirlit, endurhæfingu,
hjúkrun ofl. Sú greining er gerð af öðrum meðlimum
teymisins í samvinnu við lækninn.
Hjúkrunarfræðingar eru tengiliðir sjúklings og
aðstandenda hans við aðra fagaðila utan deildarinnar og
innan. Eftir að greining liggur fyrir, afhendir hjúkrunar-
fræðingur nafnspjald sitt og býður að haft sé samband við
sig ef spurningar vakna eða ef leita þarf ráða.
Mælt er með að haldinn sé fjölskyldufundur fljótlega í
kjölfar greiningar heilabilunarsjúkdóms þar sem farið er
yfir niðurstöður rannsókna, hvernig greiningin er fengin
og hvaða áhrif sjúkdómurinn gæti mögulega haft á daglegt
líf einstaklingsins og hans nánustu.
Farið er yfir hvað er til ráða og gefinn kostur á spurn-
ingum og umræðum. Mikil áhersla er lögð á að horfa ekki
til verstu dæma og að afar misjafnt er hvernig afleiðingar
veikindanna verða.
Mikilvægt er að taka ekki út fyrirfram þjáningu vegna
einhvers sem e.t.v. verður ekki svo slæmt. Horft skal til
skamms tíma í senn og reynt að leysa verkefni sem liggja
fyrir á hverjum tíma.
Greiningarfundir
Yfir vetrarmánuðina er einu sinni í mánuði haldinn grein-
ingafundur þar sem allt fagfólk MM kemur saman og
tekið er fyrir flókið greiningartilfelli.
Læknar móttökunnar skiptast á að kynna tilfelli og
fundarmenn fara saman yfir greiningarferlið og skiptast
á skoðunum.
Meðferð/úrræði
Meðferð við heilabilunarsjúkdómum skiptist í lyfjameð-
ferð og aðra meðferð.
Lyfjameðferð er annars vegar við sjúkdómnum sjálfum
og hins vegar einkennameðferð við geðrænum einkennum
ef þau eru til staðar.
Önnur meðferð beinist að því að styrkja sjúklinginn
andlega, líkamlega og félagslega og aðstoða hann og
fjölskyldu hans við að aðlagast breytingum sem minn-
issjúkdómur hefur á daglegt líf þeirra. Miklu máli skiptir
að bæta sjálfsmynd sjúklingsins sem oft býður verulegan
hnekki í heilabilunarsjúkdómi. Því skal lögð megináhersla
á að horfa á styrkleika einstaklingsins og fjölskyldunnar
og vinna með þá á öllum stigum sjúkdómsins.
Markmið meðferðar er að viðhalda heilsu eftir föngum
og gera sjúklingnum og ástvinum hans gerlegra að lifa
innihaldsríku lífi og varðveita sjálfstæði sem lengst.
Eftirlit
Þegar greining liggur fyrir og meðferð hafin mætir sjúk-
lingurinn í flestum tilvikum áfram í reglubundið eftirlit
á MM hjá lækni og hjúkrunarfræðingi. Stundum hagar
málum þannig að eftirliti er vísað til heilsugæslu. Það á sér
oft landfræðilegar orsakir en þær geta einnig verið aðrar.
Eftirlitið felst í því að fylgjast með sjúkdómsferli og grípa
til viðeigandi ráðstafana eftir því sem breytingar verða
á heilsufari eða aðstæðum. Einnig þarf að fylgjast með
árangri meðferðar og breyta henni ef þurfa þykir.
Eftirliti á MM lýkur við flutning á hjúkrunarheimili
eða þegar aðrir til þess hæfir aðilar taka við. Algengast er
að eftirliti ljúki á MM þegar sjúklingurinn fer í sérhæfða
dagþjálfun. Þá færist eftirlit þangað.
Ráðgjöf og fræðsla
Ráðgjöf er veitt á öllum stigum í greiningu, meðferð og
eftirliti. Þar koma að læknar, hjúkrunarfræðingar, félags-
ráðgjafar, sálfræðingur og iðjuþjálfi.
Við fyrstu komu á minnismóttökuna gefst tækifæri til
að hitta lækni, félagsráðgjafa og hjúkrunarfræðing.
Hjúkrunarfræðingarnir eru tengiliðir sjúklings og fjöl-
skyldu hans við annað fagfólk. Þeir veita ráðgjöf og leita á
hverjum tíma eftir ráðgjöf annarra fagstétta eftir því hvað
við er að fást.
Ráðgjöf getur verið um hvað eina sem upp kemur hjá
fjölskyldunni og tengist sjúkdómsástandi eða afleiðingum
þess.
Dæmi: Félagsleg aðstoð, réttindamál, um úrræði í
heilbrigðiskerfinu, t.d. heimahjúkrun, hvíldarinnlagnir,
dagþjálfun o.fl.
Algeng viðfangsefni hjúkrunarfræðinga eru að ráð-
leggja um næringu, meltingartruflanir, þvagleka, viðbrögð
við atferlistruflunum og skapgerðarbreytingum, hreyf-
ingu og virkni, ADL og um verkun og aukaverkanir lyfja.
Oft er vandasamt að fá sjúkling til að þiggja ráð sem
Sjón - alltaf betri fljónusta.
Eldri borgarar!
Laugavegi 62
sími 511 6699
Glæsibæ
sími 511 6698
www.sjon.is
sjon@sjon.is
Við veitum persónulega ráðgjöf við
val á gleraugum. Einnig bjóðum við
heimaþjónustu fyrir þá sem ekki sjá
sér fært að koma á staðinn.
Hjá okkur er mikið úrval af
vönduðum gleraugnaumgjörðum.
fyrir eldri borgara af öllum vörum
afsláttur
35%