Peningamál - 01.12.2005, Blaðsíða 7

I Yfirlit þjóðhags- og verðbólguspár
Forsendur nýrrar spár
Spáin sem birtist í þessu hefti Peningamála er uppfærsla á þjóðhags-
og verðbólguspá sem birt var í september. Í því felst að einungis
mik il vægustu forsendum hefur verið breytt í ljósi framvindunnar og
nýjustu upplýsinga, en að öðru leyti byggt á sömu forsendum og í spá
bankans frá septembermánuði sl. Að þessu sinni er verðbólgu spáð til
síðasta ársfjórðungs 2007.
Áhersla skal lögð á að spár Seðlabankans eru í raun grein ing ar-
tæki fremur en spádómur. Þrír verðbólguferlar eru birtir hér á eftir. Í
fyrsta lagi er birt svokölluð grunnspá. Eins og endranær byggist hún
á því að stýrivextir haldist óbreyttir (10,25%) út spátímabilið og að
gengisvísitala krónunnar haldist óbreytt frá spádegi, 9. nóvember, þ.e.
nálægt vísitölugildinu 102. Það felur í sér u.þ.b. 6% hækkun á gengi
krónunnar frá síðustu spá. Í öðru lagi eru birtir tveir verðbólguferlar
þar sem gert er ráð fyrir breytilegum vöxtum og gengi. Ástæða er til
að gefa þeim töluverðan gaum um þessar mundir í ljósi þess að ólík-
legt virðist að forsendan um óbreytt gengi standist.
Spáð er heldur hægari hagvexti en í síðustu spá
Hagvísar benda til þess að vöxtur einkaneyslu á þessu ári verði líklega
meiri en bankinn spáði í september; fjárfestingaráform í stóriðju færast
frá þessu og yfir á næsta ár og spáð er meiri samdrætti í fjárfestingu
hins opinbera. Horfur um vöxt innlendrar eftirspurnar á þessu ári eru
því lítið breyttar frá septembermánuði. Horfur um vöxt innlendrar eft-
irspurnar á næsta ári eru einnig nánast óbreyttar þrátt fyrir að spáð sé
heldur hægari vexti einkaneyslu og meiri samdrætti í fjárfestingu hins
opinbera enda vegur áðurnefnd tilfærsla fjármunamyndunar í stóriðju
og meiri fjárfesting í annarri atvinnustarfsemi en stóriðju þar á móti.
Þróun og horfur í efnahags- og peningamálum1
Verðbólguhorfur batna lítillega vegna hærra gengis og
vaxta en mikið ójafnvægi enn fyrir hendi
Mikið ójafnvægi er enn til staðar í þjóðarbúskapnum. Það birtist í vaxandi viðskiptahalla, spennu á vinnu-
mark aði, áframhaldandi örum vexti þjóðarútgjalda og útlána, og háu raungengi og eignaverði. Hins vegar
má sjá fyrstu teikn þess að peningalegt aðhald sé byrjað að skila árangri. Hækkunar stýrivaxta er nú farið
að gæta um allt vaxtarófið og dregið hefur úr verðhækkunum á íbúðamarkaði. Hátt gengi krónunnar hefur
haldið aftur af verðbólgu undanfarna mánuði þótt gengishækkunin hafi ekki skilað sér að fullu í verðlagi.
End urskoðuð þjóðhagsspá sýnir heldur minni vöxt í ár og á næstu tveimur árum en horfur voru á í september.
Framleiðsluspenna verður því ívið minni og verðbólguferill, að óbreyttum stýrivöxtum og gengi, lægri. Verð-
bólguhorfur til næstu tveggja ára eru þó enn ekki í samræmi við markmið Seðlabankans, sérstaklega þegar haft
er í huga að líklegt er að gengi krónunnar lækki á spátímanum.
1. Í þessari grein eru notaðar upplýsingar sem fyrir lágu 22. nóvember 2005, en spár byggjast
á upplýsingum til 9. nóvember.