Peningamál - 01.12.2005, Blaðsíða 59
ERLEND SKULDABRÉFAÚTGÁFA
Í KRÓNUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L
2
0
0
5
•
4
59
Suður-Ameríka
Útgáfa erlendra skuldabréfa í gjaldmiðlum nokkurra ríkja í Suður-
Ameríku hefur aukist til muna á allra síðustu árum, einkum í gjald-
miðlum Chíle, Kólumbíu, Mexíkó og Perú. Veigamiklar kerfi sbreyt ingar
í kjölfar skuldakreppu níunda áratugarins hafa skilað sér í meiri stöðug-
leika í fjölmörgum ríkjum álfunnar og víða hefur innlendur sparn aður
aukist til muna, t.d. vegna upptöku skipulagðs lífeyrissparnaðar.
Skuldabréfaútgáfa alþjóðlegra fjármálastofnana í gjaldmiðlum þess-
ara landa hefur tryggt innlendum fjárfestum, t.d. lífeyrissjóðum, nýja
möguleika á að auka dreifi ngu í eignasöfnum sínum og aukið aðkomu
erlendra fjárfesta að innlendum skuldabréfamarkaði.
Tyrkland
Erlend skuldabréfaútgáfa í tyrkneskum lírum hófst á aðfangadag á síð-
asta ári en ný líra var tekin upp 1. janúar 2005 sem opnaði fyrir verslun
með skuldabréf í lírum í Euroclear og Clearstream. Á rúmum mánuði
(tölur eru miðaðar við 4. febrúar 2005) voru gefi n út skuldabréf fyrir
1,5 ma. líra eða sem nemur um 1,2 ma. Bandaríkjadala. Görmez og
Yilmaz (2005) bera þessa upphæð saman við reynslu Ungverjalands
og Póllands. Samkvæmt upplýsingum þeirra námu útistandandi bréf
í fórintum þann 10. desember 2004 rúmum 6 ma. Bandaríkjadala og
pólska útgáfan var enn meiri eða um 11 ma. Bandaríkjadala. Til saman-
burðar var íslenska útgáfan tæpir 2 ma. Bandaríkjadala þegar þetta var
ritað um miðjan nóvember.
Útgefendur bréfanna eru margir hverjir þeir sömu og krónubréf-
anna, t.d. Rabobank Nederland, Kommunalbanken, Austurríska ríkið
og Alþjóðabankinn. Líftími bréfanna er einnig stuttur eins og hér eða
2,7 ár að meðaltali.
Hvað ræður vali á gjaldmiðli við útgáfu
skuldabréfa?
Alþjóðlegar stofnanir á borð við Alþjóðagreiðslubankann og Alþjóða-
gjald eyrissjóðinn hafa sýnt skuldabréfaútgáfu í smærri gjaldmiðlum
auk inn áhuga að undanförnu og hafa báðar stofnanir fjallað sérstak-
lega um útgáfuna á árinu.
Rannsóknir Alþjóðagreiðslubankans sýna að meira er gefi ð út af
skuldabréfum í tilteknum gjaldmiðli á alþjóðlegum skuldabréfamarkaði
þegar (i) viðkomandi gjaldmiðill er sterkur í sögulegu ljósi, (ii) lang-
tímavextir í landi gjaldmiðilsins eru háir í samanburði við það sem
býðst í löndum megingjaldmiðlanna og (iii) eftirspurn eftir lánsfé er
mik il innanlands (sjá Cohen, 2005). Slíkar aðstæður hafa einmitt verið
fyrir hendi hér á landi og í sumum nýmarkaðsríkjum og þróaðri ríkjum
í Eyjaálfu á undanförnum árum. Í öðrum ríkjum hefur útgáfa erlendra
skuldabréfa dregist saman vegna þess að vaxtamunurinn við útlönd er
ekki sá sami og þegar útgáfan fór af stað.
Tafl a 2 sýnir hvernig ávöxtunarkrafa margra skuldabréfa í ýmsum
gjaldmiðlum hefur minnkað frá því að útgáfa erlendra aðila hófst í lönd-
unum. Vextir eru víða ekki það aðdráttarafl sem þeir voru áður þegar
stjórnvöld juku peningalegt aðhald í baráttu sinni við mikla verðbólgu.
Stærð skuldabréfamarkaðar í smærri gjaldmiðlum hefur engu að síður
tvöfaldast á síðustu tíu árum og fjármálamarkaðir margra nýmarkaðs-