Peningamál - 01.12.2005, Blaðsíða 24

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
4
24
Varfærin tekjuspá fjárlagafrumvarps fyrir árið 2006 ...
Í fjárlagafrumvarpi og áætlunum fyrir árið 2006 gætir áhrifa lækkunar
tekjuskatts einstaklinga og afnáms eignarskatta. Áætlað er að tekjur
af óbeinum sköttum lækki um 2% að raunvirði og regluleg útgjöld
um 1%. Til viðbótar er ljóst að framlag ríkisstjórnarinnar við endur-
skoðun launaliðar kjarasamninga munu kosta ríkið ríflega 1½ ma.kr.
á næsta ári og talsvert meira þegar fyrirhugaðar breytingar á atvinnu-
leysis bótum koma til framkvæmda, sérstaklega ef atvinnuleysi eykst
að ráði.
Gert er ráð fyrir að tekjur ríkissjóðs á föstu verði lækki um því
sem næst 15 ma.kr. milli ára og að hlutfall skatta af landsframleiðslu
lækki úr 31% í 28½%. Skattalækkanir ársins kosta u.þ.b. 10 ma.kr.
Minni tekjur af óbeinum sköttum valda ríkissjóði ívið meiri tekjumissi
og gert er ráð fyrir að tekjur af stimpilgjöldum lækki um 4 ma.kr. þegar
dregur úr endurfjármögnun lána og spennu á húsnæðismarkaði. Á
móti koma auknar tekjur vegna vaxtar framleiðslu og launatekna.
Gert er ráð fyrir að útgjöld ríkisins staðvirt með verðvístölu lands-
fram leiðslu lækki um 12 ma.kr. en það er nær einvörðungu vegna
óreglu legra liða og vaxta. Að öðru leyti vega tiltölulega hóflegar
hækk anir vegna menntamála upp samdrátt í framkvæmdum. Gjöld
án vaxta og óreglulegra liða (lífeyrisskuldbindinga, afskrifta tekna og
útgjalda tengdum eignasölu) eiga nánast að standa í stað að raunvirði,
ef staðvirt er með verðlagi landsframleiðslu, samanborið við 3,5%
með alhækkun árin 1991-2004. Vegna mikils hagvaxtar lækkar hlutfall
reglulegra ríkisútgjalda af landsframleiðslu um tæplega 1½ prósentu.
... en tekjur ríkissjóðs á næsta ári verða meiri miðað við
þjóðhagsspá Seðlabankans
Framreikningur byggður á þjóðhagsspá Seðlabankans leiðir til tals vert
hærra mats á tekjum ríkissjóðs á næsta ári, en fram kemur í fjárlaga-
frumvarpinu: 1½% hækkun á föstu verði samanborið við næstum
4½% samdrátt samkvæmt fjár laga frum varpinu. Munurinn skýrist
að mestu af ólíkri þjóðhagsspá Seðla bank ans og fjármálaráðuneytis-
ins. Samkvæmt spá bankans vaxa tekjur heim ilanna og landsfram-
leiðsla mun meira en gert er ráð fyrir í spá fjár málaráðuneytisins.
Fjármálaráðuneytið gerir auk þess ráð fyrir sérstakri lækkun tekna af
stimpilgjaldi og innflutningsgjöldum en Seðlabankinn ekki. Fyrir þess-
um sérstöku lækkunum má færa rök en þau eiga síður við þegar búist
er við miklum hagvexti og gert er ráð fyrir óbreyttu gengi og vöxtum
eins og í spá Seðlabankans.
Samkvæmt fjárlagafrumvarpinu er stefnt að því að raunútgjöld
án óreglulegra liða og vaxta standi nánast í stað. Það er metnaðarfullt
markmið, miðað við að slík útgjöld hafa hækkað um minnst 2% á ári
umfram verðlag allt frá árinu 1998 og að útgjaldaþrýstingur er nú
talsverður. Engu að síður er gengið út frá útgjaldaáætlun fjárlagafrum-
varpsins í spá Seðlabankans að viðbættum fyrirsjáanlegum útgjöldum
vegna kjarasamninga.
Miðað við þjóðhagsspá Seðlabankans, og að vöxtur fyrir tækja-
skatta í ár gangi einungis að hálfu leyti til baka árið 2006, verð ur
af koma ríkissjóðs árið 2006 mun betri en samkvæmt fjár laga frum-
varpinu. Vöxtur tekna verður 6½ prósentum meiri en samkvæmt
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Tekju-
skattur
einstakl-
inga
Fjár-
magns-
tekju-
skattur1
Trygg-
inga-
gjöld
Stimpil-
gjöld
Virðis-
auka-
skattur
Óbeinir
skattar
Mynd V-1
Viðbótartekjur í fjáraukalagafrumvarpi 20051
Ma.kr.
1. Án liða sem tengjast sölu Símans.
Heimild: Frumvarp til fjáraukalaga 2005.
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
Tekju-
skattur
einstakl-
inga
Eignar-
skattar
Stimpil-
gjöld
Virðis-
auka-
skattur
Aðrir
óbeinir
skattar
Arð-
greiðslur1
Ma.kr. á föstu verði VLF
Mynd V-2
Tekjulækkanir í fjárlagafrumvarpi 2006
1. Án sölutengds Símaarðs 2005.
Heimild: Frumvarp til fjárlaga 2006.
-2
-1
0
1
2
3
4
5
6
20072006200520042003
Áætlun Seðlabankans
Mynd V-3
Afkoma ríkissjóðs 2003-2007
Þjóðhagsreikningaleg framsetning
% af VLF
Heimildir: Fjármálaráðuneytið, Seðlabanki Íslands.
Áætlun fjármálaráðuneytis