Bændablaðið - 19.06.2014, Blaðsíða 14

14 Bændablaðið | Fimmtudagur 19. júní 2014
Leiðrétting:
Gjald vegna dýraeftirlits
Matvælastofnun hefur sett fram
tímabundið gjald vegna eftirlits
með sauðfé og hrossum. Mun þetta
gjald gilda þar til áhættuflokkun
hefur verið tekin upp, sem áætlað
er að verði um næstu áramót.
Gjaldið byggir á tímagjaldi skv.
8. gr. reglugerðar nr. 567/2012
um gjaldskrá fyrir eftirlit og
aðra gjaldskylda starfsemi
Matvælastofnunar. Gjaldið er í
samræmi við aðra gjaldskrá vegna
eftirlits með dýrum, s.s. vegna
nautgripa, svína o.fl. Við útreikning
á gjaldinu er stuðst við tiltekna
verkþætti sem tengjast eftirlitinu, s.s.
undirbúning, aksturstíma, eftirlit á
staðnum, frágang og skýrslugerð. Til
viðbótar við neðangreint gjald bætist
við fast akstursgjald skv. ákvæðum
8. gr.
Í síðasta Bændablaði birtist
röng tafla með upplýsingum um
gjöld vegna eftirlits með sauðfé og
hrossum. Meðfylgjandi er leiðrétt
tafla.
www.VBL.is
REYKJAVÍK Sími: 414-0000 /// AKUREYRI Sími: 464-8600 /// www.VBL.is
DRIFSKÖFT OG
DRIFSKAFTAEFNI
GOTT ÚRVAL Í BOÐI
ÖRYGGISHLÍFAR Á
MJÖG HAGSTÆÐU VERÐI
REYKJAVÍK
Krókháls 5F
110 Reykjavík
Sími: 414-0000
AKUREYRI
Baldursnes 2
603 Akureyri
Sími: 464-8600
HÆGT ER AÐ KAUPA STAKA HLUTI Í DRIFSKAFTAHLÍFAR
ERU ÖRYGGISMÁLIN Í LAGI?
Sigrún Bjarnadóttir hefur hafið
störf sem dýralæknir nautgripa-
og sauðfjársjúkdóma hjá
Matvælastofnun. Sigrún tekur
við af Þorsteini Ólafssyni, sem
starfað hefur um langt skeið hjá
Matvælastofnun en hefur nú
tekið til starfa sem dýralæknir
á Nautastöðinni á Hesti í
Borgarfirði.
„Ég er uppalin í Hafnarfirði
en föðurfjölskyldan mín er frá
Raufarfelli undir Eyjafjöllum, þar
sem við erum með hross og smá
sauðfjárbúskap. Ég hef verið mikið
þar og sæki þangað enn,“ segir
Sigrún, en þess má geta að jörðin
Raufarfell er ein þeirra jarða sem
fóru hvað verst út úr eldgosinu í
Eyjafjallajökli.
Með sérhæfingu í
framleiðsludýrum
Sigrún lærði dýralækningar í
Kaupmannahafnarháskóla og
útskrifaðist þaðan í fyrrasumar með
sérhæfingu í því sem Danir kalla
framleiðsludýr, en það eru nautgripir,
sauðfé, geitur, svín, minkar og
eldisfiskar. „Lokaverkefnið mitt
var einmitt um áhrif eldgosa á
Suðurlandi á sauðfé. Það er verkefni
sem ég myndi gjarnan vilja halda
áfram með og ég vonast til að geta
haldið því lifandi meðfram starfi
mínu hjá Matvælastofnun. Ég
held að það sé mikilvægt að það
verði kannað áfram enda eru þetta
langtímaáhrif og mun það jafnframt
skipta máli varðandi gos sem verða
í framtíðinni.“
Sigrún tók verknám sitt nokkuð
víða, úti í Danmörku og Írlandi,
tvö sumur sem dýralæknir á
Hellu og eitt á dýralæknastofu á
höfuðborgarsvæðinu. Hún starfaði
síðan sem eftirlitsdýralæknir á
Suðurlandi þar til hún tók við nýju
embætti. „Ég kem kannski ekki
hokin af reynslu inn í þetta starf
en á móti kemur að ég kem beint
úr skólanum með allt það sem er
nýjast í greininni á bakinu. Ég
vonast til þess að með tímanum geti
ég sameinað þetta tvennt.“
Mikilvægt að geitfjárræktin
fái líka athygli
Jafnframt því að sinna nautgripum
og sauðfé í starfi sínu sinnir Sigrún
geitum. „Það er málaflokkur út af
fyrir sig sem þarf að fá athygli og
hlúa að honum. Það má ekki sofna á
verðinu varðandi viðgang stofnsins,
líkt og gerðist fyrir nokkrum árum.
Þessi ræktun hvílir á herðum fárra
einstaklinga og mikilvægt að hafa
varann á.“
Þau verkefni sem Sigrún mun
sinna eru að stuðla að heilbrigði
nautgripa, sauðfjár og geita.
„Hlutverk mitt felst meðal annars í
því að halda utan um og skipuleggja
sýnatökur og sjúkdómaskimanir á
landinu. Allar ákvarðanir varðandi
flutninga yfir varnarlínur koma þá
inn á mitt borð. Ég veiti þá ráðgjöf
til dýralækna, hagsmunasamtaka
bænda og til bænda.“
Dýravelferð er sömuleiðis stór
hluti af starfi sérgreinadýralæknis.
Nýjar aðbúnaðarreglugerðir,
bæði fyrir nautgriparæktina
og sauðfjárræktina, eru nú í
afgreiðsluferli og segist Sigrún
vonast til að því ljúki sem fyrst og í
sem mestri sátt.
Líka hætta þrátt fyrir einangrun
Þrátt fyrir að starf sérgreinadýralæknis
sé í föstum skorðum vonast Sigrún
til að geta sett mark sitt á það. „Það
eru auðvitað alltaf þessi föstu atriði
sem ekki er hægt að hnika til sem
þarf að sinna en að sjálfsögðu eru
önnur verkefni sem hægt er að
leggja áherslu á og það vonast ég
til að geta gert, samanber það sem
ég hef nefnt varðandi lokaverkefni
mitt í dýralæknanáminu. Annars á
ég auðvitað eftir að sjá þetta betur
þegar meiri reynsla kemur á starfið.
Nautgriparæktin og sauðfjárræktin
eru auðvitað báðar rótgrónar í
íslenskum landbúnaði en það er
hreyfing í þeim. Það eru ekki alltaf
sömu málin sem brenna á bændum
í þeim. Það er framför í greinunum
en það þarf líka að halda vöku sinni
gagnvart sjúkdómum sem fyrir eru í
landinu og nýjum sjúkdómum sem
hafa gert vart við sig á undanförnum
árum. Þó að við séum einangrað land
er augljóst að dýrastofnar okkar eru
líka í hættu vegna sjúkdóma sem
ekki hafa þekkst hér á landi fram
til þessa og það má alls ekki sofna
á verðinum.“
/fr
Sigrún Bjarnadóttir er nýr dýralæknir nautgripa- og sauðfjársjúkdóma:
Nauðsynlegt að halda vöku sinni
gagnvart dýrasjúkdómum
Sigrún Bjarnadóttir dýralæknir. Mynd / smh
Ný og glæsileg aðstaða fyrir
nemendur Landgræðsluskóla
Háskóla Sameinuðu þjóðanna
og aðra vísindamenn, innlenda
og erlenda, var tekin í notkun
í Gunnarsholti á dögunum.
Að sögn Sveins Runólfssonar
landgræðslustjóra munu fyrstu
nemendurnir dvelja á staðnum í
sumar.
„Stefnt er að því að á öðrum
árstímum verði þessi húsakynni
nýtt fyrir vísindamenn sem ýmist
eru í samstarfi við Landgræðsluna
eða þátttakendur í vinnuhópum hjá
Þekkingarsetri Landgræðslunnar
sem verður rekið í tengslum
við Sagnagarð, fræðslu- og
kynningarsetur Landgræðslunnar.
Enn fremur er stefnt að
námskeiðahaldi í umhverfismálum í
samstarfi við ýmsa aðila. Gunnarsholt
hentar vel til slíkrar starfsemi. Hér er
miðstöð þekkingar á verndun gróðurs
og jarðvegs og á Rangárvöllum má
lesa sögu aldalangrar landeyðingar
og baráttu við hana,“ segir Sveinn.
Nafnið er Akurhóll
Runólfur Sveinsson landgræðslustjóri
lét byggja embættisbústað í landi
Gunnarsholts árið 1950, er hann
nefndi Akurhól. Þar bjó hann
með fjölskyldu sinni til 1954
þegar Runólfur fórst af slysförum
og fjölskyldan flutti suður til
Reykjavíkur. Síðar sama ár keypti
heilbrigðisráðuneytið húsið og landið
í kring og stofnsetti Vistheimilið í
Gunnarsholti fyrir drykkjusjúklinga,
með því augnamiði að vistmenn ættu
kost á að vinna við landgræðslu og
búskapinn í Gunnarsholti. Á næstu
árum var byggingin stækkuð.
Ríkisspítalar önnuðust reksturinn og
síðar LSH. Ríkisspítalar ráku einnig
steypustöð og trésmíðaverkstæði
þar sem vistmenn störfuðu. Þær
byggingar standa enn.
Gömlu byggingarnar lúnar og
ákveðið að byggja nýtt
LSH hætti rekstrinum upp úr
síðustu aldamótum. Síðan leigði
heilbrigðisráðuneytið Götusmiðjunni
húsnæðið sem rak meðferðarheimili
fyrir unga vímuefnaneytendur. Þeirri
starfsemi var hætt á árinu 2007.
Sama ár afhenti fjármálaráðuneytið
Landgræðslu ríkisins forræði og
umsýslu húsanna, sem voru orðin
mjög illa farin. Fasteignir ríkisins
höfðu kannað aðstæður og töldu
kostnað við að uppfylla kröfur um
brunavarnir og heilbrigðismál vera
slíkan að ekki væri gerlegt að kosta
lagfæringar. Það var því að mestu
rifið í desember 2007 og ákveðið
tveimur árum seinna að byggja
við þann hluta sem eftir stóð. Því
nú lokið og húsið tekið formlega í
notkun 11. júní 2014.
Nýbygging í Gunnarsholti:
Þekkingarsetur Landgræðslunnar tekið í notkun
Nýja húsið mun nýtast vísindamönnum og nemendum. Mynd / Anna K. Björnsdóttir
Matvælastofnun (Mast) mun
óska eftir því við atvinnu- og
nýsköpunarráðuneytið að lagt
verði fram frumvarp um að
matvælalögum verði breytt í þá
veru að eingöngu einn aðili sjái
um matvælaeftirlit með ræktun
matjurta.
Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) birti
nýverið skýrslu frá úttekt á eftirliti
með ræktun matjurta sem fór fram í
byrjun mars á þessu ári. Fram koma
í skýrslunni ábendingar um þætti
sem megi bæta við skipulagningu og
framkvæmd eftirlits með matjurtum
og áætlanir Mast og Heilbrigðiseftirlits
sveitarfélaga um aðgerðir.
Ræktendur þarf að skrá
Dóra S. Gunnarsdóttir, fagsviðsstjóri
á sviði matvælaöryggis og
neytendamála, segir að eftir að
matvælalögum var breytt hér á landi
árið 2010 hafi öllum ræktendum
matjurta í atvinnuskyni verið gert að
skrá starfsemi sína. „Ræktunarhluti
þessarar starfsemi var lítið skoðaður
áður en matvælalögum var breytt, en
við höfum nú ítrekað hvatt ræktendur
matjurta til að skrá starfsemi sína
hjá okkur svo sem skylt er. Þegar
því verður lokið munum við
skipuleggja eftirlitið í samræmi við
það áhættuflokkunarkerfi sem nú er
unnið að,“ segir Dóra.
Eftirlitsstofnunin gerir m.a.
athugasemdir við að Matvælastofnun
hafi sinnt takmörkuðu eftirliti með
ræktun matjurta, en Dóra segir að sá
hluti starfseminnar hafi í raun sætt
takmörkuðu eftirliti fram að þeim
tíma að matvælalögum var breytt.
Stofnunin hefur fram að þessu
skipulagt eftirlit og mælingar á leifum
varnarefna í matjurtum og einungis
sinnt eftirliti með ræktun matjurta hafi
niðurstöður mælinga á varnarefnum
gefið tilefni til slíks.
Betra að eftirlit sé á einni hendi
Heilbrigðiseftirlit sveitarfélaga hefur
aftur á móti sinnt eftirliti með pökkun
og dreifingu hjá þeim framleiðendum
sem pakka matjurtum. Núgildandi
lög kveða á um að Heilbrigðiseftirlit
sveitarfélaga fari með eftirlit þegar
kemur að pökkun og dreifingu en
Matvælastofnun með eftirlit með
ræktun matjurta í frumframleiðslu.
„Við munum nú, eftir heimsókn
eftirlitsstofnunarinnar, óska eftir því
að lögum verði breytt, það er betra að
eftirlitið sé á einni og sömu hendi,“
segir Dóra.
Beiðni Matvælastofununar þarf
að taka til umfjöllunar í atvinnuvega-
og nýsköpunarráðuneytinu og segir
Dóra að tíma taki að breyta lögum.
Þar til breyting nái fram að ganga
muni stofnunin sinna áhættumiðuðu
eftirliti með ræktendum matjurta.
Tíðni eftirlits er ákvörðuð með
áhættumati sem byggir m.a. á því
magni sem framleitt er á hverjum stað
og tegundum matjurta. /MÞÞ
Matvælastofnun vill að einn aðili sjái
um eftirlit með ræktun matjurta
Mynd / SFG