Jökull


Jökull - 01.12.1976, Blaðsíða 51

Jökull - 01.12.1976, Blaðsíða 51
Subglacial water cupola may not form again and meltwater would drain continuously from tlie subglacial geothermal area. A lake was ob- served in the Skaftá-cauldron during the sum- mer 1976. This may explain why in December 1976 no jökulhlaup had occurred in Skaftá since 1974 but sulphurous smell has frequently been sensed from the river Skaftá. CONCLUDING REMARKS A summary has been given of glacier-margin and glacier-surface lakes in Iceland. Jökulhlaups are frequent from the lakes but the present size of the glaciers does not allow the great jökul- hlaups known from the first half of the century. Glacier advance, in the first instance, will form small lakes in gullies and ravines. Fre- quent but small jökulhlaups will result. Recent glacier advance has caused jökulhlaups from the southern margin of Mýrdalsjökull to the rivers Jökulsá at Sólheimasandur, Klifandi and Múla- kvísl. This also may explain a jökulhlaup in the summer 1976 from Vidbordsjökull, SE-Vatna- jökull. A lasting glacier advance may form lakes in tributary valleys. The last jökulhlaup from Jökulsárgil at Sólheimajökull occurred in the late 1930:s. The glacier would have to advance over one kilometer to dam the gorge again. The same applies for the proglacial lake Hagavatn. — A glacier surge could dam up lakes quite abruptly. This is probably the most drastic eifect which a glacier surge can have on rural districts in Iceland. Thickening of the ice barrier of lateral lakes will decrease the frequency and increase the volume of jökulhlaups. At present, the jökul- hlaups from Grænalón are triggered by under- cutting of a shallow barrier. A thicker ice barrier would force water to run beneath the main glacier. Voluminous jökulhlaups would occur again as during the 1940:s. The jökul- hlaups from Grænalón and Vatnsdalslón would cause again serious devastation of lands and roads. Lowering of the ice barrier may cause lateral lakes to start dumping subglacially. Jökulhlaups from the lake at Olafsfell, Hofsjökull would flood the bogs at Thjórsárver. Further, glacier retreat may uncover tributary valleys in which lakes are formed. The lack of data on sub- glacial landscape prevents further discussion of tliis point. All jökulhlaups from marginal lakes can be prevented from occurring by providing con- tinuous drainage out of the lakes. The drainage outlet should be located at an elevation that does not allow the ice barrier to be floated. Tlie col can be lowered by explosion or by drilling a tunnel through the rock barrier. Glacier-surface lakes are so small that they do not cause voluminous jökulhlaups. Their existence and englacial drainage is a challeng- ing problem in glacier hydrology. ACKNOWLEDGEMENT The author is indebted to Professor Sigurdur Thorarinsson for encouragement and valuable discussions. REFEREN CES Arnborg, L. 1955: Ice-margin lakes at Hoffells- jökull. Geogr. Ann. 37, 202—228. Aslielsson, J. 1936: On the last eruptions in Vatnajökull. Societas Scientiarum Island- ica, XVIII, Reykjavík, pp. 68. Björnsson F. 1962: Fjallsárhlaupið 1962 og at- huganir á lóninu i Breiðamerkurfjalli. The glacier burst in Fjallsá 1962. Jökull, 12: 42-43. Björnsson, H. 1974: Explanation of jökulhlaup from Grímsvötn, Vatnajökull, Iceland. Jök- ull, 24: 1-26. Björnsson, H. 1975: Subglacial water reservoirs, jökulhlaups ancl volcanic eruptions. Jökull, 25: 1-14. Einarsson, E. H. 1973: Hlaup í Hafursá. Jökull, 23: 66. Freysteinsson, S. 1972: Jökulhlaup í Köldukvísl. Jökull, 22: 83-88. Gestsson, G. 1956: Arnessýsla milli Hvítár og Þjórsár. Arbók Ferðafélags Islands. 117 pp. Reykjavík. Green, R. 1952: Sedimentary sequence in the Hagavatn basin. Jökull, 2: 10—16. Kjartansson, G. 1938: Um nokkur jökullón og jökulhlaup í Harðangri og á íslandi. Nátt- úrufr. 8: 21-33. Kjartansson, G. 1957: Selta í Jökulsárlóni á Breiðamerkursandi. Jökull, 7: 39—41. JÖKULL 26. ÁR 49
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.