Jökull


Jökull - 01.12.1976, Blaðsíða 59

Jökull - 01.12.1976, Blaðsíða 59
noted in mid-February. This gas consisted most- ly of CO2 and was a few to several degrees warmer than the outside air. The speed of the gas coming out of basement floor drains in town was measured with a Wallac thermo-ane- mometer at various points through March and April (Fig. 5) and intermittently later. The gas speed maximum corresponds in time approxi- mately to the discharge minimum at the drill- hole. Gas outflow in town persisted into Aug- ust, its CO2 content in early August being about 5% as compared to 30% in late June and 90% in March (B. Arnason, pers. comm. 1974). Changes in ground water levels and discharge of CO2 from the ground were noted by Kjart- ansson (1957) during and after the 1947—1948 eruption of Hekla. Pálmason (1967) has dis- cussed convection of ground water in Iceland, showing that in the liighly permeable neovol- canic zone, convection may be responsible for much of the vertically transported heat. Our results and those of Kjartansson demonstrate lateral movement of groundwater up to kilo- meters away from an eruptive fissure. Such convection, not generally included in theoretical studies on the cooling of intrusive bodies, may well be an effective mechanism of spreading the heat away from the immediate vicinity of intrusives over much larger volumes of rock and thus reduce the intensity of tlieir meta- morphic effects. NOTE ADDED IN PROOF According to Dr. Páll Einarsson, Science In- stitute, University of Iceland, there was a signi- ficant change in the seismic activity in the vicinity of Heimaey arouncl March 15, i.e. at the same time as a minimum was noted in the temperature and discharge from the well. Be- fore March 15 most of the eartliquakes were located within a small volume at a depth of approximately 20 km, but around that time the activity increased and the active volume was extended to the north. Tlie authors are grateful to Dr. Páll Einars- son for drawing their attention to this correla- tion between the seismic activity and the gas pressure. 1 ACKNOWLEDGEMENTS We thank all the people wlio helped us in measurements at the Heimaey drillhole and in monitoring the gas outflow. We are particularly grateful to Dr. G. Pálmason for his construc- tive comments on this manuscript. REFEREN CES Bödvarsson, G. 1950: Geofysiske metoder ved varmtvandsprospektering i Island. Tímarit Verkfrædingafélags íslands, 35, 49—59. Carslaw, H. S., and Jaeger, J. C. 1959: Con- duction of lieat in solids, Oxford University Press, 510 pp. Kjartansson, G. 1957: Some secondary effects of the Hekla eruption. Soc. Sci. Isl. The Erup- tion of Hekla 1947—48, III, 1—34. Pálmason, G. 1967: On heat flow in Iceland in relation to the Mid-Atlantic Ridge. In: Iceland and Mid-Ocean Ridges, ed. by S. Björnsson, Soc. Sci. Isl. Rit, 38, 111—127. Pálm.ason, G., Tómasson, /., Jónsson, /., and Jónsson, í. 1965: Djúpborun í Vestmanna- eyjum (Deep drilling in Vestman Islands). National Energy Authority, Reykjavík. 43 pp. Tómasson, ]. 1967: On tlie origin of sediment- ary water beneath the Vestmann Islands. Jökull, 17, 300-311. Á G R I P Árið 1964 var boruð á vegum Orkustofnunar 1565 m djúp borhola undir Klifinu á Heimaey í leit að fersku vatni. Vatnsæðar voru í hol- unni á 800—1000 m dýpi, en vatnið var óhæft til drykkjar vegna seltu. Nokkrir metrar voru niður á vatnsborð í holunni þegar borun lauk. Aðfaranótt 23. janúar 1973 hófst eldgos í sprungu á Heimaey í um það bil 1700 m fjar- lægð frá holunni, og 24. janúar tóku menn eftir því að vatnsborð holunnar hafði hækkað og runnu um 0,4 sekúndulítrar af 33 stiga heitu vatni úr henni. Hitastig vatnsins og rennslið eða vatnsborðið var síðan mælt nær daglega til áramóta 1974. Bæði rennsli og hitastig náðu hámarki um 6. febrúar 1973, féllu síðan niður í lágmark um miðjan mars, en jukust síðan aftur fram til 25. maí. Úr því minnkaði rennslið jafnt og þétt JÖKULL 26. ÁR 57
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.