Jökull - 01.11.1998, Blaðsíða 58

séu frá þeim tíma, en vestan hennar eru á stöku stað
lágar öldur allvel grónar framan undir aðal jökulöld-
unum. Verður að því vikið síðar.
Þess ber þó að geta, að ekki verða þessi munnmæli
staðfest af frásögn Sveins Pálssonar, er hann fór um
þesar slóðir undir lok 18. aldar. En það sker ekki ör-
ugglega úr um þetta; hann getur að vísu um allmiklar
malaröldur en segir ekkert um hvort þær voru grónar.
Leiðin lá að ætla má nokkuð langt frá þessari öldu og
því ekki líklegt að hann hefði orðið hennar var.
FJALLS- OG HRÚTÁRJÖKLAR
Sveini Pálssyni (1945) og Henderson (1957), sem
fóru um þessar slóðir 1794 og 1814, ber saman um það
í ferðabókum sínum, að svo virðist að Fjallsjökull bægi
Breiðamerkurjökli spölkorn úr leið, þar sem þeir mæt-
ast, enda er næsta líklegt að Fjallsjökull hafi náð fyrr
fram fyrir Breiðamerkurfjall. Einhverntíma á 19. öld
hefur Breiðamerkurjökull sigið svo á, að mót jöklanna
hafa orðið beint fram af Hrossadal.
Á áratugnum 1860-70 voru hér á ferð þeir E.T.
Holland (1862) árið 1861 og C.W. Paijkull (1866)
sumarið 1865 og gáfu báðir jöklinum nokkrar gætur.
Komið hefur fyrir að ferðamenn hafi ekki aðgreint
Fjalls- og Breiðamerkurjökla, þ.e. talið hinn fyrmefnda
til Breiðamerkurjökuls, og ljóst er að svo hefur verið
um þá. Holland segir jökuljaðarinn víðast lítið sprung-
inn, en þó verulega á kafla, en einnig ofar (þar gæti
verið um að ræða falljökulinn sunnan Breiðamerkur-
fjalls). Paijkull segir jökulinn mjög sprunginn, og á
þar ótvírætt við Fjallsjökul. Um 1870-80 er Fjalls-
Hrútárjökull sagður hafa legið víðast hvar fram á
fremstu öldur, t.d. við Nýjasel að mestu og Fitjar, eink-
3. mynd. Séð frá hlaðinu á Reynivöllum í Suðursveit um 1938. Rétt bryddir á Breiðamerkurfjalli yfrr Breiðamerkurjökul sem einnig
ber ofarlega í hlíðar Staðarfjalls. Yfrrborð Breiðamerkurjökuls er skýrt með brotinni línu. Ljósm. Þorsteinn Guðmundsson.
- View towards southwest across BreiöamerkurjökuU from thefarm Reynivellir about 1938. The profile of Breiðamerkurjökull
is accentuated by a dashed line.
56
JOKULL, No. 46, 1998