Bændablaðið - 27.08.2015, Page 10

Bændablaðið - 27.08.2015, Page 10
10 Bændablaðið | Fimmtudagur 27. ágúst 2015 Fréttir Um 30 þúsund svín eru í landinu auk smágrísa: Engir alvarlegir sjúkdómar komu upp í fyrra Á landinu eru starfandi 12 svína- framleiðendur sem reka 21 svína- bú/starfsstöð víðs vegar um landið. Færst hefur í aukana að einstak- lingar kaupi sér eitt eða nokkur svín til eldis, þá helst yfir sumar- tímann. Alls eru tæp 30.000 svín á landinu auk smágrísa. Samkvæmt starfsskýrslu MAST fyrir árið 2014 komu engir alvar- legir sjúkdómar upp á árinu. Sjúkdómastaða á svínabúum var nokkuð góð á árinu líkt og undan- farin ár. Meðal þeirra sjúkdóma sem koma reglulega upp eru skita hjá smágrísum og fráfærugrísum, auk brjósthimnubólgu, lungnabólgu, liðabólgu og fleira. Nákvæm heilbrigðisskoðun Í sláturhúsum fer fram sjúkdóma- eftirlit. Svínin eru skoðuð af héraðs- eða eftirlitsdýralækni fyrir og eftir aflífun, þ.e. líffæri og skrokkar eru heilbrigðisskoðaðir. Við heilbrigð- isskoðun í sláturhúsum ber mest á kregðu, langvinnri brjósthimnubólgu og langvinnri gollurhússbólgu. Í skýrslu MAST 2014 kemur fram að á árinu hafi verið tekin sýni til skimunar á svínainflúensu H1N1, svínainflúensu H3N3, PRRS-veiki og Aujeszky‘s. Mótefni gegn svína- inflúensu H1N1 og H3N2 greindust á flestum svínabúum landsins en engin svín á búunum sýndu einkenni sjúkdómsins. Mótefni gegn svínain- flúensu H1N1 og H3N2 hafa áður greinst hér á landi. Á árinu var tvisvar sinnum flutt inn djúpfryst svínasæði frá Noregi, alls 361 skammtur. Sæðið er úr tegundunum Duroc, Yorkshire og Landrace og er notað til kynbóta á flestum svínabúum landsins. Sæðið er flutt inn til notkunar beint á svína- búunum og gekk allur innflutningur vel. Engar grunsemdir vöknuðu á árinu um að smitsjúkdómar hefðu borist með innfluttu sæði til landsins. Auknar kröfur um dýravelferð Í lok árs kom út ný reglugerð um velferð svína (nr. 1276/2014). Reglugerðin gefur svínabændum svigrúm til 10 ára til að framfylgja kröfum reglugerðarinnar ef aðstæður eru þannig að kostnaðarsamt sé að uppfylla þær. Breytingar úr básahaldi yfir í lausagöngu falla þar undir, en þó með þeim fyrirvara að básarnir þrengi ekki um of að gyltunum. Þessi frestur er háður því að svínabændur skili inn tímasettri úrbótaáætlun og kostnaðarmati til Matvælastofnunar. /HKr. Nautgripastofn landsmanna tók nokkurn kipp á Íslandi á síðasta ári samkvæmt tölum MAST. Þá töldust nautgripir vera samtals 74.444 samanborið við 68.766 gripi á árinu 2013. Nemur fjölg- unin samkvæmt því 5.678 grip- um milli ára, eða um 8%. Nautgripastofninn á Íslandi hefur verið nokkuð svipaður að stærð í yfir 30 ár samkvæmt tölum, en heldur fækkaði í stofninum frá 2010 til 2013. Það gerðist þrátt fyrir umræðu um aukna eftirspurn eftir nautakjöti og mjólk á mark- aðnum. Nautgripum fækkaði úr 73.781 árið 2010 í 72.773 árið 2011 og voru komnir í 68.766 gripi árið 2013. Mikil eftirspurn eftir mjólk- urafurðum og nautakjöti virðist nú vera að skila sér í töluverðri fjölgun í stofninum á nýjan leik og aukinni bjartsýni kúabænda. Ljóst er þó að töluverðan tíma getur tekið að mæta aukinni eftirspurn á mark- aði. Sem dæmi tekur um 18 til 24 mánuði að ala naut upp í slátur- stærð og það tekur kvígur kannski á þriðja ár að verða fullmjólkandi kýr. Blikur eru þó á lofti varðandi hvata til frekari fjölgunar í mjólk- urkúastofninum þar sem nokkurt jafnvægi eftirspurnar og framboðs virðist vera að nást. Flestir gripir og mjólkurkýr eru í Suðurumdæmi Sem fyrr er Suðurumdæmi öflug- ast í nautgriparæktinni með 29.334 gripi í heildina. Þar eru líka flestar mjólkurkýr eða rétt rúmlega 10 þús- und. Næst kemur Norðausturland með 16.842 gripi og þar af 6.443 mjólkurkýr. Norðvesturumdæmi er með 11.254 gripi og 3.804 mjólk- urkýr, en Vesturkjördæmi er með 11.236 gripi og 4.082 mjólkur- kýr. Holdakýr eru einnig flestar í Suðurumdæmi eða 711. Þar á eftir kemur Norðvesturumdæmi með 410 kýr, en mun færri eru í öðrum umdæmum. Nautgripastofninn nær enn ekki sömu stærð og 1991 Árið 1981 töldust nautgripir alls vera 60.611 talsins, en síðastliðið haust töldust þeir vera 74.444 eða tæplega 23% fleiri en árið 1981. Á þessu 33 ára tímabili hafa orðið sveiflur í stofnstærðinni, en naut- gripirnir hafa þó aldrei orðið fleiri en árið 1991 þegar stofninn fór í 77.681 dýr. Í þessum tölum frá MAST er ekki greint á milli mjólk- urkúa og nautgripa sem sérstaklega eru aldir til kjötframleiðslu. Í bak- grunnstölum Hagstofu Íslands, sem byggjast á skýrslum bænda, hafa mjólkurkýr að jafnaði verið um eða yfir þriðjungur stofnsins, en holda- gripir um 20 þúsund. Færri fá gripagreiðslur Með setningu reglugerðar um gripagreiðslur á árinu 2006 komu stjórnvöld til móts við framleið- endur nautakjöts sem fram að því höfðu ekki notið framleiðslustyrkja. Matvælastofnun var síðan falið að ákveða hvaða eigendur nautgripa uppfylltu skilyrði um rétt til gripa- greiðslna skv. fyrirmælum reglu- gerðarinnar. Á árinu 2014 fengu 753 framleiðendur nautakjöts gripagreiðslur en þeir voru 769 árið 2013. Voru greiddar út 644 milljónir króna vegna þessa í fyrra en 627 milljónir árið áður. /HKr. Nautgripastofninn á Íslandi telur 74.444 gripi: Fjölgaði um 5.678 gripi milli ára − stofninn hefur samt ekki enn náð sömu stærð og árið 1991 Mynd / HKr.

x

Bændablaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Bændablaðið
https://timarit.is/publication/906

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.