Morgunblaðið - 03.09.2015, Blaðsíða 12
12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. SEPTEMBER 2015
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Á síðustu sex áratugum hafa um 550
flóttamenn komið til landsins. Þró-
unin er sýnd á grafi hér til hliðar.
Áshildur Linnet, verkefnisstjóri
málefna hælisleitenda og flótta-
manna hjá Rauða krossi Íslands,
segir 50 kvótaflóttamenn sem koma
eiga til landsins í ár og á næsta ári
ekki tekna með í samantektinni.
Hún segir að á árunum 1956 til
1991 hafi ekki verið búið að stofna
flóttamannanefnd á Íslandi. Sam-
starf ríkisins og sveitarfélaga hafi
ekki verið með þeim hætti sem tíðk-
aðist eftir að nefndin var stofnuð. Því
er móttökusveitarfélag ekki tilgreint
árin 1956-1991 hér til hliðar.
Víetnamarnir til Reykjavíkur
„Á þessum árum tók Rauði kross-
inn á móti fólkinu nema hvað stjórn-
völd tóku ein á móti einum hópi,“
segir Áshildur og bætir því að Ung-
verjarnir og Víetnamarnir í fyrstu
hópunum hafi komið til Reykjavíkur.
Með hliðsjón af þeim mikla fjölda
flóttamanna sem nú hefst við í Ung-
verjalandi, eða fer í gegnum landið,
rifjar Áshildur upp söguna.
„Til að setja þetta í sögulegt sam-
hengi er áhugavert að hugsa til þess
að árið 1957 höfðu 42 þjóðríki veitt
um 160.000 Ungverjum hæli, helm-
ingur þeirra fór til Evrópulanda.“
Fram kom í Morgunblaðinu í gær
að velferðarráðuneytið áætlar að
kostnaður við hvern flóttamann sé 4
til 5 milljónir
króna fyrsta árið.
Þær upplýsing-
ar fengust frá vel-
ferðarráðuneyt-
inu að kostnaður
við móttöku síð-
ustu þriggja hópa
samtals 24 flótta-
manna (sjá árin
2014, 2014-2015
og 2015 í töflunni
hér til hliðar) væri rúmlega 113 millj-
ónir króna, eða 4,7 milljónir á mann.
Stærsti kostnaðarliðurinn hljóðar
upp á 44,6 milljónir og er vegna heil-
brigðisþjónustu til handa sýrlensku
flóttafólki sem hingað kom.
Óljóst hver kostnaðurinn er
Karl Björnsson, framkvæmda-
stjóri Sambands íslenskra sveitarfé-
laga, segir samtökin ekki hafa tekið
saman gögn um kostnað sveitarfé-
laga af komu kvótaflóttafólks.
„Það er óljóst hver kostnaðurinn
er. Vegna umræðunnar að undan-
förnu teljum við eðlilegt að við tök-
um saman upplýsingar og miðlum
þeim. Ef sveitarfélög sýna áhuga á
að taka við flóttafólki er mikilvægt
að geta miðlað upplýsingum til
þeirra. Slíkar upplýsingar eiga þó að
liggja að einhverju leyti hjá velferð-
arráðuneytinu. Fyrirkomulagið er
þannig að gerðir eru samningar milli
viðkomandi sveitarfélaga og viðkom-
andi ráðuneyta. Sambandið kemur
ekki að þessu,“ segir Karl.
Haft var eftir Regínu Ásvaldsdótt-
ur, bæjarstjóra á Akranesi, í
Morgunblaðinu í gær, að lengja
þyrfti tímabilið sem sveitarfélög fá
stuðning frá ríkinu vegna kvóta-
flóttafólks.
Karl tekur undir þetta sjónarmið.
„Við höfum heyrt það frá fulltrú-
um sveitarfélaganna að tíminn sem
ríkið styrkir sveitarfélögin vegna
flóttafólks sé of stuttur. Ef það eigi
að gera þetta vel kalli það á meiri út-
gjöld en sem nemur stuðningi rík-
isins í núverandi fyrirkomulagi.“
Langir biðlistar í borginni
Kjartan Magnússon, borgar-
fulltrúi Sjálfstæðisflokksins, segir
mikilvægt að reikna út kostnað við
komu flóttamanna áður en fjöldinn
er ákveðinn. Langir biðlistar séu eft-
ir margvíslegri þjónustu í Reykjavík,
til dæmis sérkennslu í skólum.
„Við höfum farsæla reynslu af því
að taka við flóttamönnum, eftir því
sem aðstæður leyfa. Þeir hafa komið
í litlum hópum og þetta hefur verið
vel viðráðanlegt. Það má mín vegna
bæta í þann fjölda sem hefur verið
ákveðinn. Nú hefur það hins vegar
gerst að umræðan tekur furðulega
stefnu. Það er byrjað að nefna að Ís-
land eigi að taka við mörg hundruð
eða jafnvel þúsundum flóttamanna.
Síðan fara vissir stjórnmálamenn
að ljá máls á því að hingað eigi að
koma sem flestir flóttamenn. Það
sagði í tillögu í borgarstjórn [í fyrra-
dag] að veita ætti sem flestum skjól,
án þess að menn átti sig á því hvað
það kostar. Menn eiga að byrja á
réttum enda. Áður en farið er að
ræða töluna held ég að kanna ætti
raunverulegt svigrúm og getu hins
opinbera til að taka við stórauknum
fjölda flóttamanna í Reykjavík.“
Um 550 flóttamenn á um 60 árum
Kvótaflóttamenn á Íslandi
Skipting eftir upprunalandi 1956 til 2015
Komuár Móttökusveitarfélag Uppruni Fjöldi
1956 Ungverjaland 52
1959 Júgóslavía 32
1979 Víetnam 34
1982 Pólland 26
1990 Víetnam 30
1991 Víetnam 30
1996 Ísafjörður Krajina 30
1997 Hornafjörður Krajina 17
1998 Blönduós Krajina 23
1999 Hafnarfj., Fjarðab., Dalvík Kósóvó 75
2000 Siglufjörður Krajina 24
2001 Reykjanesbær Krajina 23
2003 Akureyri Krajina 24
2005 Reykjavík Kósóvó 7
2005 Reykjavík Kólumbía 24
2007 Reykjavík Kólumbía 30
2008 Akranes Palestínumenn frá Írak 29
2010 Reykjavík Kólumbía 6
2012 Reykjavík Afganistan 9
2014 Hafnarfjörður Afganistan 6
2014-2015 Reykjavík Simbabve, Úganda, Sýrland og Kamerún 5
2015 Reykjavík Sýrland 13
Samtals 549
Karl
Björnsson
Kjartan
Magnússon
Áshildur
Linnet
Frá árinu 1956 hafa vel á sjötta hundrað flóttamenn frá ýmsum heimshlutum komið til landsins
Kostnaður við móttöku flóttamanns er 4,7 milljónir Borgarfulltrúi segir kostnaðarmat mikilvægt