Skólavarðan - 01.10.2006, Blaðsíða 22

22
NÁMSGÖGN
SKÓLAVARÐAN 7.TBL. 6. ÁRG. 2006
Einhver ykkar hafa eflaust heyrt
Numicon nefnt á nafn, jafnvel lesið
um það á netinu eða farið á námskeið
til að fræðast meira um það. Svo eru
aðrir sem hafa aldrei heyrt þetta nefnt
og velta fyrir sér hvað Numicon sé og
hvaða tilgangi það þjóni.
Numicon er stærðfræðikerfi sem hefur
verið í þróun í nokkur ár. Það er samið af
enskum kennurum, þeim Romey Tacon,
Ruth Atkinson og dr. Tony Wing. Eins og
margir kennarar höfðu þau velt fyrir sér
hversu mörg börn ættu í erfiðleikum með
að skilja stærðfræði og höfðu mikinn
hug á að komast að því hvar vandamálið
lægi. Þeim gafst tækifæri til að koma
vangaveltum sínum á framfæri því þau
fengu góðan styrk og stuðning og á
árunum 1996 – 1998 voru gerðar ýmsar
rannsóknir og kannanir með þátttöku
skóla hér í Englandi.
Tilgangur talna afhjúpaður
Þessar rannsóknir veittu þeim m.a. tæki-
færi til að sjá hvort þau mynstur, sem Maria
Montessori hafði tileinkað sér og síðar
Catherine Stern, gætu hjálpað börnum
að þróa skilning á tölum og nota hann
svo til að þróa færni sína í talnafræðinni
sjálfri. Sama var uppi á teningnum með
uppgötvun Froebels á talnastöngum sem
Caleb Gattegno varð talsmaður fyrir í
kringum 1950.
Þau komust að því samsetningin á
þessum sýnilegu fyrirmyndum afhjúpaði
tilgang talna og tengsl þeirra því að mun
auðveldara var að sjá tengslin á þennan
hátt (með áþreifanlegum og sýnilegum
fyrirmyndum) en að horfa eingöngu á
tölustafi (1,2,3...). Það var því eins og
kveikt hefði verið á ljósaperu að sjá
hvernig þessar sýnilegu fyrirmyndir gætu
hjálpað börnum að skilja tölur.
Útkoman varð Numicon sem er fjöl-
skynja aðferð sem kennir börnum að
skilja talnafræðina á mun auðveldari
hátt. Börn læra að sjá hvern tölustaf sem
heild, bæði með notkun Numicon forma
og talnastanga. Hvert Numicon form lítur
út eins og gildi hverrar tölu svo að í þeim
skilningi eru formin ekki eins abstrakt og
talnastangirnar þar eð aðeins er hægt að
sjá gildi þeirra með því að leggja þær hlið
við hlið.
Heildarmynd af tölustöfum
Þar sem nauðsynlegt er að börn skilji
og átti sig á að tölustafir eru ekki bara
tákn, sem hafa verið sett niður á blað af
handahóf heldur myndi mjög skipulagt
kerfi, þá er lögð rík áhersla á að markmið
með þeirri kennsluaðferð sem beitt er með
notkun Numicon sé að þróa hjá börnum
sterka, breiða og auðuga heildarmynd af
tölustöfum.
Um leið þarf að ganga úr skugga um
að innan heildarmyndarinnar sé m.a.
að finna Numicon mynstur ásamt stöðu
tölustafs á talnalínu, tölustafinn sjálfan,
hugtök, útskýringar úr daglega lífinu og
fyrirmyndir sem raðað er upp af handahófi
fyrir talningarvinnu.
Markmiðið gengur ekki út á að börn
einskorði heildarmyndina við Numicon
sjálft.
Í rannsókninni könnuðu þau m.a.
stærðfræðilegt umhverfi og komust að
því að margar skólastofur buðu ekki
upp á viðunandi umhverfi. Lítið bar til
dæmis á talnalínum á veggjum og öðrum
uppörvandi hlutum tengdum stærðfræði.
Þar sem talnalínan er eitt mikilvægasta
gagnið sem við komumst í kynni við ættu
allar skólastofur/gangar að hafa talnalínur
í öllum stærðum og gerðum! (Hafið þær
helst í augnhæð svo að hægt sé að skoða
þær).
Á meðan á rannsókninni stóð voru m.a.
settar upp Numicon talnalínur, sem sýndu
tölustafi bæði sem abstrakt tölur (1,2,3...)
og skrifaðar (einn, tveir, þrír...), svo og
Numicon formin í réttri stærð og annað
sem tengdist stærðfræðivinnunni hverju
sinni. Þetta hafði mikil og góð áhrif.
Börnin gátu til dæmis lesið af talnalínunni
að talan fjórir er einum minna en talan
þrír, að talan átta er tvöfalt stærri en
Greinarhöfundur er Oddfríður Kristín Wallis Traustadóttir, grunnskólakennari. Hún
útskrifaðist úr Kennaraháskólanum árið 1993 og kenndi á Íslandi til ársins 2004. Kristín er
búsett í Englandi og komst í kynni við Numicon fyrir um tveimur árum, eftir að foreldrar í
Félagi áhugafólks um Downs-heilkenni á Íslandi fjárfestu í nokkrum grunnpakkningum sem
dreifðust svo um landið. Kristín skipulagði námskeið og kynningar á Numicon fyrr á þessu
ári og kom af stað þýðingunni á fyrsta hlutanum, þ.e. verkefnunum og handbókinni, en
Skólavörubúðin sér um útgáfu á því efni og sölu.
Hvað er Numicon? Hjálp fyrir þá sem eiga erfitt með að skilja stærðfræði
Talnalína
Numicon formin 1-10
Hér er verið að vinna með sætisgildi og gæti
kallast hversu margir- án þess að telja?
Kubbum er komið fyrir á kubbaplötunni eða
á myndríkum gjafapappír
Kubbunum er raðað upp skv. Numicon
mynstri. Hafa skal í huga að enn hefur ekkert
verið talið.
Formunum er komið fyrir ofan á kubbunum
og þá er auðvelt að sjá hversu mörgum
kubbum var komið fyrir á kubbaplötunni í
upphafi verkefnsins.
Þar sem nauðsynlegt er að
börn skilji og átti sig á að tölu-
stafir eru ekki bara tákn, sem
hafa verið sett niður á blað af
handahóf heldur myndi mjög
skipulagt kerfi, þá er lögð rík
áhersla á að markmið með
þeirri kennsluaðferð sem beitt
er með notkun Numicon sé að
þróa hjá börnum sterka, breiða
og auðuga heildarmynd af tölu-
stöfum.
Lj
ós
m
yn
di
r
fr
á
hö
fu
nd
i