Skólavarðan - 01.02.2009, Blaðsíða 4

4
LEIÐARI
Forsíðumynd: Kennarar í Hamraskóla
Auglýsingar: Stella Kristinsdóttir
stella@ki.is / sími 595 1142 eða 867-8959
Prentun: Ísafold
Skólavarðan, s. 595 1120 (Kristín) Laufásvegi 81, 101 Reykjavík
EFNISYFIRLIT
Formannspistill: Framtíðin kallar á öflug stéttarfélög 3
Leiðari: Nýja Ísland og verndarar nemenda 4
Gestaskrif: Að sjá dögg á vatni 5
Kjaramál: Matartímar í leikskóla 7
KÍ: Vinnuumhverfisnefnd, ályktun 8
Viðburður: Dagur leikskólans 10
Þróunarstarf: Varanlegur áhugi á heiminum 10
Kennaraviðtalið: Líðan og starfsumhverfi framhaldsskólakennara 14
Réttindi: Stöndum vörð um kjarasamninga 16
KÍ: Kennarinn og kreppan – fundaröð 18
Hagur nemenda: Barnvænt samfélag – snúum bökum saman 20
KÍ: Stofnun aðildarfélags stjórnenda á leikskólastigi 22
Kennsla: Menntun blindra, sjónskertra og daufblindra 24
Kennslugögn: Hring eftir hring, tónlist og hreyfing 4-6 ára barna 26
Fréttir: Ársfundir, sálfræðiráðgjöf o.fl. 28
Smiðshöggið: Andi og andar í Andabæ 29
Ritstjóri: Kristín Elfa Guðnadóttir kristin@ki.is
Ábyrgðarmaður: Eiríkur Jónsson eirikur@ki.is
Umsjónarmaður félagatals: Sigríður Sveinsdóttir
sigridur@ki.is / sími 595 1115
Hönnun: Zetor ehf.
Ljósmyndir: Jón Svavarsson, nema annars sé getið
Kristín Elfa Guðnadóttir
Lj
ós
m
yn
d
:
K
ri
st
já
n
Va
ld
im
ar
ss
on
SKÓLAVARÐAN 1.TBL. 9. ÁRG. 2009
Frá aldaöðli hafa minnihlutahópar líkt eftir atferli valdahópa í þeim
tilgangi að ná sjálfir völdum. Á eyjunni Tanna í Vanuatu lögðu
eyjaskeggjar gerviflugbrautir í seinni heimsstyrjöldinni sem voru
táknrænar fyrir valdhafana, þ.e. bandarísku hermennina, sem fengu
alls konar ríkidæmi sent með flugvélum. Flugbrautunum var ætlað
að færa heimamönnum varninginn í staðinn fyrir hermönnunum.
Trúarbrögð urðu til, þeirrar gerðar sem nefnd hafa verið cargo
cult í flokki nýtrúarbragða. Þau boðuðu brottför hvítra manna af
eyjunni en um leið átrúnað á John Frum, sem var táknaður eins
og hvítur bandarískur hermaður. Ef til vill átti hann sér hliðstæðu
í raunverulegum hermanni, hugsanlega honum John frá (from)
Bandaríkjunum. Það getum við aldrei vitað fyrir víst. En hitt
vitum við, að ekki þarf að leita til Tanna til að sjá þetta atferli.
Hér heima líkja konur eftir hegðun karla til að greiða sér leið að
áhrifastöðum, innflytjendur tileinka sér klæðaburð, fas og tungumál
heimamanna ef þeir vilja láta hlusta á sig, lágstéttin sækir í lífshætti
hástéttarinnar, ekki bara vegna þess að það sé svo frábært, heldur
vegna tengingarinnar við valdið. Að mestu leyti er þetta ómeðvituð
hegðun en ekki alltaf. Þegar ungur lögfræðingur byrjaði að vinna
hjá Hæstarétti fyrir aldarfjórðungi var honum bent á að skipta út
rándýru og glænýju tískubuxunum úr flaueli fyrir aðrar úr terlíni, það
er að segja ef hann vildi komast til áhrifa.
Kennarar þekkja þetta allt saman mæta vel. Þeir vinna daglega,
alla sína starfsævi, gegn því að einn hópur komist upp með að
skilgreina heiminn umfram aðra nemendahópa í skólanum.
Mikilvægur hluti af starfi þeirra er að vera vakandi fyrir hvers kyns
ólýðræðislegri hópamyndun og því lúmska ofbeldi sem hún leiðir
iðulega til. Þeir ræða um og fylgja eftir jafnrétti og jafnréttishugsjón
hvern einasta dag, og skiptir þá engu hvort þeir kenna í leikskóla
eða framhaldsskóla. Lesblindir, ofvirkir (takið eftir forskeytinu „of“
sem dæmir viðkomandi fyrirfram úr leik), útlendir, feitir (ef til vill
gildishlaðnasta hugtakið, a.m.k. þegar stelpur eiga í hlut), fátækir,
óvinsælir, stelpur, strákar, allir eiga þessir hópar og einstaklingarnir
sem mynda þá, hver og einn, athvarf hjá kennaranum. Hann berst
fyrir réttindum þeirra til að fá að vera til á sínum forsendum og án
þess að vera undirmáls.
Ég nefni þetta vegna þess að mér finnst skipta miklu máli
á þessum niðurskurðartímum að benda á gríðarlegt mikilvægi
kennara í því að vinna gegn misrétti. Í kreppu skýrast línur og gjár
breikka milli þeirra sem eiga og hinna sem eiga ekki. Nemendur eru
undir meira álagi og sumir láta það bitna á samnemendum sem
minna mega sín. Jafnréttisbarátta kennara er inntakið í starfi þeirra
og aldrei jafnmikilvægt og á erfiðum tímum þegar hætta er á að allt
riðlist og ýmsu góðu sé skolað út með baðvatninu.
Kennarar eru verndarar nemenda. Þeir verða að geta haldið áfram
að sinna réttindabaráttu fyrir hönd nemenda sinna, vera þeim skjól
og von. Í sumum tilfellum er kennarinn því miður eini talsmaður
nemandans og jafnvel eini vinur hans. Niðurskurður í kreppu má síst
bitna á börnunum okkar. Ef við skerum niður í skólamálum dæmum
við þjóðina til annars konar skuldaklafa en nú þegar hefur verið gert
– og miklu verri. Það er sú skuld að hafa brugðist börnunum okkar í
siðferðilegu, vitsmunalegu og tilfinningalegu samhengi, að hafa gert
þau vanhæf til að fást við lífið.
Kristín Elfa Guðnadóttir.
Kennarar eru verndarar nemenda. Þeir
verða að geta haldið áfram að sinna
réttindabaráttu fyrir hönd nemenda sinna,
vera þeim skjól og von.
Nýja Ísland og verndarar nemenda