Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1876, Side 88

187G
82
S® kannasl er llka við I ofannefndu nefndaráliti, að allir danskir þegnar liafi rjett til að slunda
“(’■ Inaí- fiskiveiðar hvar scm er í landhelgt Danaveldis, og þá líka í landhelgi við ísland, virðist
ekki neilt Isjárvert að gjöra undantekningu frá þcssari reglu, þar sem svo hagar til, að
það virðist œskilegl; og þar sem fiskimiðin á nokkrum fjörðutn landsins sjeu svo þröng,
að varla nocgi handa þeim er búa í kringum firðina, virðist einknm ástœða til að banna
þar fiskiveiðar öllum, srm hafa ckki faslan búslað á íslandi og greiða ckki hin lögákveðnn
gjöld af afla sinum til hins íslenzka læknasjóðs, og leggja ekkert til nauðsynja landsins og
hlulaðeigandi sveila; og álílið þjer að þetta eigi heima um Seyðisfjörð og Norðfjörð.
lít af þcssu skal til þóknanlegrar leiðbeiningar þjónnstusamlega tjáð, að þar sem
bæði alþingi og þjer, herra landshöfðingi, hafið sett skyldu þá, er hvllir á lslendingum
til að grciða bæði læknasjóði, eður nú landssjóði, og sveit gjöld af fiskiveiðum sínum, f
samband við rjctlinn lil. fiskiveiða í landhclgi Danaveldis við ísland, fa;r ráðgjafinn ekki
sjeð, að lil þcssa sje nœgilcg heimild, með því að gjaldið er greitt af öllum skipum, er
gjörð eru út frá íslandi og leggja þar upp afia sinn, án tillits til þess, hvort fiskað er
innan landhelgi eða ulan. j>að er þvf hvorllvcggja, að gjöldin hafa ekki verið lögð á
fiskiyeiðarnar af því, að þa r fara fram innan landhelgi, enda getur það atvik, að gjöld til
almennra nauðsynja íslands ern tekin af íbúum landsins, fyrir að slnnda fiskiveiðar frá
íslandi og flylja þangað aflann, varla verið noeg ástœða lil að lcggja hin sömu gjöld á aðra
þegna rikisips að eins af því, að þeir stunda fiskiveiðar f landhclgi Danaveldis við ísland,
og hafa þeir fornan rjett til slikra veiða, er slaðfestur hefir verið í hinum íslcnzku lögum
smbr. augl. 18. ág. 178G 5. gr. og tilsk. 13. júní 1787 1. kap. I. gr., og vcrður f þessu
tillili nð laka til grcina, að þcir eru skallskyldir eplir lögunum þar scm þeir eiga hcima,
og að þcir jafnaðarlcga livorki fiylja afla sinn í land.á íslandi nje verka hann þar. lljer
\ið bœlisl enn frcmur, að eplirlilið með innheimlu slíkra gjalda mundi vcrða lijer um bil
ómögulegl, þar scm menn ekki gælu vitað, hve mikið af aflanum hefði fcngizt innan
landhelgi og hvc mikið ulan.
|>ar scin þjer, horra landshöfðingi, þar að auki hafið. álilið, ;að ástœða gæli vcrið
lil að gjöra undantekningu frá hinni almennu reglu um rjelt allra danskra þegna til fiski-
veiða hvar scm cr f landhelgi Danaveldis, þegar svo sloeði á, að fiskimiðin á fjörð.um ís-
lumls væru svo Iflil, að varla dygðu handa þcim, er bvggju kringum firðina, þannig að
hannnð yrði dónskum þegniim, cr ckki hcfðu fastan bústað á íslandi og því greiddu ckki
gjöld af fiskivciðum sínum, að stunda fiskiveiðar á þeim fjörðnm — verður að athuga, að
\iö þeita væri það óviðkomandi atriði, að hlutaðeigcndur grciða engin gjöld lil íslands af
liskivei.ðum sínum, látið gjöra það að vcr.kum, sem það á ekki að gjöra, eptir því som á
liefir verjð bent að framan; þar að auki mundi slíkt bann ríða í bága við jafnrjetti ís-
lendinga og annara þcgna ríkisins til fiskiveiða í landhclgi ríkisins. Enn er þess að geta
— og virðist það riða haggamuninn, — að, efbvggja ætti bannið á þeirri ástceðu, að þeir,
er ællu heima kringum fjörðinn, mætln ekki við því að aðrir færu að fiska þar í kap.p við
þá, væri ckki nóg til þess að bannið væri samkvæml lilgangi sínum, að það hamlaði
þeim dönsku þegnum, er ekki byggju á íslandi, frá slíkum fiskiveiðum, beldur yrði það
einnig að ná lil fiskimanna, er búsettir væru á íslandi, en æltu heirna utanbjeraðs. En
þess háttar fullkomin einokun á fiskiveiðunum á fjörðum þessum myndi riða svo mjög í
bága við reglur þær um jafnrjetli allra þegna ríkisins til að stunda fiskiveiðar í landhelgi
þess, og um alvinnufrelsi rnanna, er hingað til hcfir fylgt vcrið, að r.áðgjafanum myndi
þykja fsjárvert að koma fram með lillögur nm þella, enda hefir alþingi ekkcrt lilefpi gefið
til þess. Að minnsta kosti yrði, ef svo sjaldgæf ráðstöfun yrði gjörð, að útvega langt-