Víkurfréttir - 18.12.1980, Síða 31

VIKUR-fréttir
JÓLABLAÐ
Fimmtudagur 18. desember 1980
TÓMAS TÓMASSON:
Verða bráðnauðsynlegar
mengunarvarnir Keflavlkur
og Njarðvlkur látnar víkja
fyrir hagsmunum
heimskommúnismans?
Ég býst við því, aö það séu
fleiri en íbúar Keflavíkur og
Njarövíkur, sem bíða svars viö
þessari spurningu meö nokkurri
eftirvæntingu.
Svariö brennurhinsvegarfyrst
og fremst á okkur, íbúum
þessara tveggja bæja.
Ég trúi því, aðallir hérum slóð-
ir viti tilefni þess, aö svo er spurt,
og þarf því ekki aö rekja ýtarlega
málavexti.
En tilefnið er auövitað sú stór-
kostlega hætta, sem bæjunum
tveim er búin af gömlum og úr
sér gengnum eldsneytistönkum
flugvallarins, sem teygja sig niö-
ur í ranann milli bæjanna og eru
nú í steinsnars fjarlægö frá
næstu húsum í báðum bæjunum.
Vatnsból bæjanna eru svo sitt
hvorum megin viö tankasvæðið.
OLfUTANKARNIR
HÆTTULEGIR
Við búum því við stórfellda
hættu af þessum gömlu oliu-
geymum, og má hvenær sem er
búast við, að þeir gefi sig vegna
tæringar. Enginn veit um hugs-
anlegan leka olíu, sem mengar
smám saman jaröveginn, og það
er fremur guðsmildi en nokkuð
annað, að vatnsból hafa ekki
þegar mengast af þessum sök-
um meir en gerst hefur. En tank-
arnir gætu ekki síður brostiö og
olian flætt úr þeim með ófyrirsjá-
anlegum afleiðingum fyrir
byggðarlögin. Það þarf ekkert
styrjaldarástand til þess aö svo
gæti fariö, ég gæti trúað að þeir
myndu springa með hroöalegum
afleiðingum fyrir ibúa beggja
bæjanna, ef flogiö væri lágt og
harkalega yfir þá.
Auk hinnar háskalegu hættu á
mengun vatnsbólanna og beinn-
ar hættu á olíuflæöi af tanka-
svæðinu, þá hefur einnig verið
bent á að tankasvæöið og olíu-
leiöslan frá Keflavíkurhöfn, hafa
mjög staðið í vegi fyrir fram-
kvæmdum og eðlilegri uppbygg-
ingu ísamræmi viöskipulag bæj-
anna, í Keflavík á sjálfu hafnar-
svæðinu, en i Njarðvík á mikil-
vægu byggingarsvæöi.
Einnig hefur verið vakin at-
hygli á hinni miklu hættu, sem
stafar af hinum miklu eldneytis-
flutningum til flugvallarins eftir
Reykjanesbraut.
Þegar á allt þetta er litið, þá
skyldi engan undra að þessi mál
hafi oft boriö á góma á vettvangi
sveitarstjórna beggja bæjanna,
og í 15 til 20 ár hafa mál þessi af
og til veriö þar til umræöu, en
með stöðugt meiri þungaeftir því
sem tímar hafa liöiö, en tvær síð-
ustu sameiginlegar ályktanir
bæjarráða beggja bæjanna, frá
20. marz 1978 og 31. júli 1980,
tala hér um skýrustu máli, en þar
er bæði bent á leiðir til úrbóta og
stjórnvöld hvött til þess að hraða
brýnum aðgeröum til úrbóta svo
sem nokkur kostur er á.
Eftir ýtarlega könnun og að
fengnu áliti sérfróðra manna og
sérhæfðra stofnana, hefur
mönnum almennt komið saman
um, aö happadrýgsta lausnin á
þessu vandamáli sé gerð upp-
skipunarhafnar í Helguvík og
oliugeymasvæði gert við vikina,
en þessari hugmynd hafði mjög
snemma skotiö upp i umfjöllun
málsins hjá sveitarstjórnunum.
RÖK MEÐ FRAMKVÆMDUM
f HELGUVfK
Þau rök, sem helst styðja það
staðarval, að mínu viti, eru þessi:
Mjög góð aöstaöa er þar til
hafnargerðar, sem þörf er fyrir.
Aðdýpi mikiö og því auðvelt að
koma stórum olíuskipum í höfn-
ina. Könnun sem gerð var á
vegum Hafnarmálastofnunar-
innar á árinu 1977, staöfestir
þetta. Sama varö einnig
niðurstaða nefndar, sem
utanríkisráöherra skipaði í októ-
ber 1979 til þess að gera tillögu
um málið.
( annan staö verður ekki séð,
að frá oliubirgöastöö þar stað-
settri ,,stafi nokkur hætta á
mengun vatnsbóla eða grunn-
vatns, sem notað verði nú eða i
framtíðinni", svo að notuð séu
orð Jóns jónssonar jaröfræðings
en hann er einn þeirra sérfróðu
manna, sem leitað hefur verið
álits hjá í sambandi viö þessi mál.
Hann er einn af alfróöustu
mönnum um jarðfræði Reykja-
nesskagans og hefur starfað að
grunnvatnsrannsóknum hér á
skaganum um langt árabil, og er
því óhætt að leggja mikið upp úr
áliti hans. Aö sjálfsögöu ber aö
taka það fram, eins og Jón gerir,
að fyllsta öryggis verði gætt við
gerð birgðastöðvarinnar og um-
búnaður allur í fyllsta samræmi
við nútímakröfur.
f þriðja lagi sér Náttúruvernd-
arráð ekki ástæöu til þess að
mæla gegn olíubirgðastöö á
þessum stað, en athugun ráðsins
hafði einmitt beinst að því,
hvort náttúruminjar eða lífríki
geti stafaö hætta af slíkri starf-
semi í Helguvík. Leitaöi ráðið
álits bæði Jóns Jónssonar og
annarra sérfræðinga, áður en
þaö gaf álit sitt.
I fjórða lagi er staðurinn tals-
vert utan við alla byggð eins og
hún nú er, og við síðara fullnað-
arskipulag verður unnt aö taka
fullt tillit til hafnarinnar og stöðv-
arinnar.
í fimmta lagi sýnist mér til við-
bótar þessu einsýnt að væri
komin hafnaraöstaða í Helguvik,
þá yrði þar skipaö á land öllum
varningi til flugvallarins, og
legðust þá niður hinir stórmiklu
vöruflutningar eftir Reykjanes-
braut til flugvallarins. Én hvort
tveggja er, að af þeim stafar bæði
umferöarhætta og slit á veg-
inum, auk þess sem atvinna
myndi skapast fyrir heimamenn.
FURÐULEG VIÐBRÖGÐ
KOMMÚNISTARÁÐHERRA
Þegar þetta mál virtist komið á
góðan reksþöl nú í haust og
menn voru farnir að sjá fyrir að
framkvæmdir gætu hafist innan
tiðar, en vitaö er að verkiö tekur
mörg ár og allur dráttur getur því
oröið dýrkeyptur, þá skeðu þau
undur, að ráðherrar kommúnista
í rikisstjórninni hótuðu stjórnar-
slitum, ef reynt yrði með þessum
hætti að bægja voða frá dyrum
okkar, íbúanna í Keflavík og
Njarðvík. Þeir sögðust að vísu
vilja leysa vanda okkar með
„öðrum hætti", en þeim sem
hlustuöu á Svavar Gestsson ráð-
herra, í sjónvarpsþætti um þetta
mál, ætti að vera Ijóst, að þessir
„aðrir hættir" eru ekki til, eða að
minnsta kosti ekki í sjónmáli.
Honum datt i hug að reisa
birgðastöðina lengra inni á flug-
vallarsvæðinu, fjær byggðunum.
Sú hugmynd leysirekki uppskip-
unarhafnarvandann - flutning
hennar úr fiskihöfninni i Kefla-
vik - og af álitsgerö Jóns Jóns-
sonar má ráða að vatnsbóla- og
grunnvatnsmengun er þá enn
I fyrir hendi. Ráðherranum datt
einnig í hug Innri-Njarðvík. Það
var valkostur, sem sveitarstjórn-
armenn höfðu einnig látið sér
koma til hugar, en honum var
hafnað eftir rækilega skoðun.
Þar er t.d. aögrunnt og því erfitt
að koma þangaö stórum skipum.
Byggð er einnig þegar allmikil í
Innri-Njarðvík.
Afstaða ráðherra kommúnista
til þessa máls, sem getur orðið
og er lifshagsmunamál byggðar í
Keflavík og Njarövík, er vægast
sagt litt skiljanleg og virðist ekki
eiga rót sína að rekja til annars
en þess, aö þeir telji sér skyldara
að þjóna heimskommúnisman-
um í baráttunni gegn varnarstöð-
inni heldur en lífshagsmunum
nærri níu þúsund íbúa Keflavík-
ur og Njarðvikur.
Þaö er hins vegar ágætt að
þessi afstaöa Svavars Gestsson-
ar er nú lýöum Ijós, og hallast þá
ekki á dróginni, þegar annar ráð-
herra kommúnista sér þá leið
besta i virkjunarmálum og at-
vinnumálum þjóðarinnar, að
skrúfa fyrir stóriðjuver og svipta
600-800 manns atvinnunni. Ég
vil undirstrika, að hann ætlaði
sér einnig aö leysa vanda þeirra,
sem atvinnulausir yröu, með
„öðrum hætti".
ÓGERLEGT AO BfOA EFTIR
„ÖÐRUM HÆTTI"
Aö lokum vil ég benda á, að
varnarstööin á flugvellinum er
staöreynd, sem verður í þessu
máli að taka fullt tillit til, hvaða
skoðun sem menn hafa á dvöl
varnarliös hér á landi. Ég bendi
einnig á, aö eldsneytisbirgöa-
stöð er jafn nauösynleg viö
völlinn þó varnarliöið hyrfi á
brott, svo lengi sem hér verður
rekinn flugvöllur. Og í þessu máli
legg ég áherslu á aö hagsmunir
varnarliðsins mega á engan hátt
sitja í fyrirrúmi.
En það er jafn Ijóst að okkur er
ögjörlegt að bíða eftir lausn með
„öðrum hætti" við það hættu-
ástand sem við búum við, og það
eru miklu fleiri en ég, sem teljum
að framkvæmdir til úrbóta hafi
þegar dregist alltof lengi.
Því skora ég á rétt stjórnvöld,
að hefjast þegarhanda um nauð-
synlegan undirbúning fram-
kvæmda, og svara þannig kröft-
uglega neitandi þeirri spurningu,
sem varpaö var hér fram í upp-
hafi.