Morgunblaðið - 10.05.2016, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. MAÍ 2016
Osta- og ljúfmetisverslun
Grandagarður 35 · Sími 551 8400 www.burid.is
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson ritstjorn@mbl.is Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Erla María Markúsdóttir
erla@mbl.is
Manuela Magnúsdóttir var komin
41 viku á leið með sitt annað barn
síðastliðið laugardagskvöld. Hún og
eiginmaður hennar, Guðlaugur Ingi
Guðlaugsson, voru pollróleg yfir öllu
saman þó að Manuela hafi verið far-
in að finna fyrir fyrirvaraverkjum.
Þau grunaði ekki að nokkrum
klukkutímum seinna myndi Guð-
laugur, eða Gulli, taka á móti ný-
fæddu barni þeirra á miðri götu
fyrir utan Landspítalann.
Um klukkan þrjú aðfaranótt
sunnudags var Manuela komin með
verki en hún vildi þó ekki fara of
snemma upp á deild, hennar reynsla
frá fyrri fæðingu var að ferlið tæki
langan tíma. Þegar þau lögðu af stað
upp á spítala stuttu seinna fóru hlut-
irnir hins vegar að gerast hratt.
Barnið fæddist úti á götu
Vegna framkvæmda við spítal-
ann voru þau ekki viss um hvar væri
best að fara inn og fljótlega varð
ljóst að barnið gat ekki beðið lengur.
Þau voru stödd á bílastæði við Bar-
ónsstíg en kvennadeildin vissi af
komu þeirra. „En svo fór allt vatnið
og þá hljóp Gulli á undan mér og
sagðist ætla að finna ljósmæðurnar.
Ég öskra á eftir honum að það sé
ekki tími fyrir það og hann þurfi að
gjöra svo vel að vera hérna hjá
mér.“
Þau hringdu því í Neyðarlínuna
og með aðstoð starfsmanns hennar
greip Gulli bókstaflega barnið, sem
er stúlka og var greinilega á mikilli
hraðferð. Á sama augnabliki kom
ljósmóðir hlaupandi að þeim. „Allir
sem komu okkur til aðstoðar, 112,
sjúkraflutningsmenn, ljósmæður og
húsvörður á Landspítalanum, voru
frábær í alla staði,“ segir Manuela.
Fjölskyldan er nú í góðu yfirlæti á
heimili sínu en er ennþá að jafna sig
á þessari reynslu. „Við erum
kannski ekki komin niður á jörðina,
við erum ennþá að sjá fyndnu hlið-
ina á þessu, en þetta fór allt vel og
er mögnuð lífsreynsla að ganga í
gegnum fæðingu nánast alveg
óstuddur.“ »Sjá nánar á mbl.is
Lítil stúlka skaust í
heiminn á bílastæði
Ljósmynd/Guðlaugur Ingi Guðlaugsson
Nýfædd Manuela ásamt nýfæddri dóttur á spítalanum. Hún kom þó ekki í heiminn þar, heldur á lóð fyrir utan.
 Faðirinn tók á móti barninu með Neyðarlínuna í eyranu
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Höskuldur Þórhallsson, formaður
umhverfis- og samgöngunefndar Al-
þingis, segir að vel komi til greina að
styrkja Skútustaðahrepp til þess að
koma frárennslismálum umhverfis
Mývatn í farsæl-
an farveg. Eins
og fram hefur
komið óttast
menn að hnignun
lífríkis í vatninu
stafi af auknum
umgangi ferða-
manna með til-
heyrandi álagi á
skolpkerfi og
þ.a.l. Mývatn.
Á fundi um-
hverfis- og samgöngunefndar sem
fram fór í gærmorgun komu meðal
annars fram sjónarmið Skútustaða-
hrepps, Árna Einarssonar líffræð-
ings og Samtaka ferðaþjónustunnar
vegna mengunar í Mývatni. Hösk-
uldur segir að í máli Árna hafi komið
fram að fosfórmengun á svæðinu sé
fyrst og fremst af náttúrulegum or-
sökum en hluti hennar af mannleg-
um orsökum. Hefur Árni m.a. bent á
að lægðir séu í lífríki Mývatns bæði
þegar horft sé til lengri og skemmri
tíma. Höskuldur segir að með reglu-
gerðarbreytingu árið 2012 hafi verið
settar meiri kvaðir á sveitarfélögin
varðandi frárennsli og hreinsun á
því. „Ég held að það þurfi að skoða
það að styrkja Skútustaðahrepp [...]
Ég held í það minnsta að það sé eðli-
legt að ríkið íhugi að koma þarna inn
í, því að svona lítið sveitarfélag eins
og Skútustaðahreppur hefur ekki
bolmagn til þess að skipta um skolp-
lagnakerfi,“ segir Höskuldur.
Nefndin tók málið upp að eigin
frumkvæði að sögn Höskuldar.
Styrkja þarf rannsóknir
Hann segist þeirrar skoðunar að
setja eigi á fót samráðshóp þar sem
farið verði yfir aðstæður á Mývatni.
„Ég held að það þurfi líka að styrkja
rannsóknir þannig að við séum betur
í stakk búin til þess að átta okkur á
því hvað er af náttúrulegum völdum
og hvað er af mannavöldum sem
skapar þessar aðstæður. Og í fram-
haldinu hvort hægt sé að snúa til
baka þeirri þróun sem nú á sér stað á
Mývatni,“ segir Höskuldur.
Hann telur að samhugur sé í
nefndinni um að grípa þurfi til að-
gerða vegna ástandsins. Spurður út í
framhaldið segir Höskuldur að
nefndin muni ræða málið á fundi á
miðvikudag. Fleiri gestir verði ekki
kallaðir á fund nefndarinnar nema
eftir því verið kallað sérstaklega.
Liðsinnis stjórnvalda þörf
 Lægðir í lífríki Mývatns krefjast rannsókna að mati formanns umhverfis- og
samgöngunefndar  Styrkja þurfi Skútustaðahrepp vegna frárennslismála
Morgunblaðið/Birkir Fanndal
Mývatn Lífríki Mývatns er í lágmarki bæði þegar horft er til lengri og
skemmri tíma. Höskuldur Þórhallsson telur tilefni til frekari rannsókna.
Höskuldur
Þórhallsson
Reiknað er með að hraðskipið Embla
komi til Gautaborgar í dag, en Embla
var í gærkvöldi við Noreg. Aldrei áð-
ur mun opnum báti af þessu tagi hafa
verið siglt þessa löngu leið.
Þegar báturinn var úti fyrir bæn-
um Mandal á suðurodda Noregs kom
babb í bátinn því önnur af tveimur ut-
anborðsvélum bátsins losnaði frá
honum og hvarf í hafið. Líklegast
þykir að skrúfa hafi hæft rekald sem
maraði í kafi, er siglt var á fullri ferð.
Þar var unnið að viðgerð í gær og nýr
mótor settur við. Embla hélt loks för
sinni áfram um kl. 19 í gærkvöldi og
ekki var útlit fyrir annað en að Embla
næði í tæka tíð á HSBO-bátaráð-
stefnu í Gautaborg sem hefst í dag.
Missti
mótor við
Mandal
Embla Búist er við að hraðskipið
nái til Gautaborgar í tæka tíð.
Tuttugu Íslendingar hafa fengið
lungnaígræðslu frá því að þær urðu í
boði fyrir íslenska sjúklinga árið
1988. Flestar aðgerðirnar fóru fram
2008 til 2015, langflestar árið 2012.
Sif Hansdóttir, lungnalæknir á
Landspítalanum, segir að lungna-
ígræðslum Íslendinga hafi fjölgað eft-
ir að tekinn var upp samningur um
ígræðslu líffæra við Sahlgrenska-
sjúkrahúsið í Gautaborg í ársbyrjun
2010. Fyrir það voru aðgerðirnar
gerðar í Kaupmannahöfn. „Þessar
aðgerðir eru ekki gerðar á Íslandi og
því skiptir öllu máli að góð samvinna
sé við stofnanirnar úti svo að Íslend-
ingar sitji við sama borð og aðrir,“
segir Sif, en eftirfylgni með sjúkling-
um sem fara til Svíþjóðar er á vegum
sérhæfðra lungnalækna á Landspít-
alanum.
Sif sér ekki fram á að lungna-
ígræðslur verði framkvæmdar hér á
landi í nánustu framtíð. „Þetta eru
stórar aðgerðir og tæknilega erfiðar.
Það sem skiptir öllu máli upp á hvern-
ig fólki vegnar er reynsla skurðlækn-
isins og það væru ekki nógu margar
aðgerðir hér til þess að vera með
lækni sem fengi nægilega reynslu til
að vera virkilega góður. Nýrna-
ígræðslur eru einu ígræðslurnar sem
eru framkvæmdar núna á Íslandi.“
Í grein í nýjasta Læknablaði segir
að af þeim tuttugu Íslendingum sem
hafi fengið lungnaígræðslu hafi flestir
fengið ígrædd bæði lungu, en lang-
vinn lungnateppa var algengasta
ástæðan fyrir ígræðslunni. Alls eru 6
af 20 sjúklingum látnir, af þeim létust
þrír vegna langvinnrar höfnunar á
ígræddu líffæri. Sif segir að á síðasta
áratug hafi lungnaígræðslum fjölgað
gífurlega á heimsvísu og árangurinn
hafi batnað þó að meðallifun eftir
ígræðslu sé aðeins fimm til sjö ár.
„Það er ýmislegt að gerast en það
þarf að bæta tvennt, annars vegar
framboð á líffærum, sem er alltaf
skortur á, og lifun sjúklinganna, t.d
með breytingum á ofnæmisbælandi
meðferð.“ ingveldur@mbl.is
Tuttugu fengið
lungnaígræðslu
 Flestir vegna langvinnrar lungnateppu