Morgunblaðið - 10.05.2016, Blaðsíða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. MAÍ 2016
Rauðagerði 25 · 108 Reykjavík · Sími 440 1800 · kaelitaekni.is
Okkar þekking nýtist þéri i
Veitingastaðir, kaffihús
ísbúðir & booztbarir velja
Vitamix blandara
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Rúmlega ellefu hundruðum fleiri er-
lendir ríkisborgarar fluttu til lands-
ins á fyrsta ársfjórðungi en fluttu þá
frá landinu. Þróuninni var öfugt far-
ið hjá íslenskum ríkisborgurum. Um
110 fleiri íslenskir ríkisborgarar
fluttu frá landinu en til þess.
Þróunin á fyrsta ársfjórðungi er í
takt við spár um að hingað myndu
flytja margir erlendir ríkisborgarar
í leit að atvinnu, meðal annars í
ferðaþjónustu. Með sama áfram-
haldi verður þetta fjórtánda árið af
sautján frá árinu 2000 þar sem að-
fluttir erlendir ríkisborgarar eru
fleiri en brottfluttir. Að sama skapi
er útlit fyrir að þetta ár verði það
fimmtánda af sautján frá aldamótum
þar sem fleiri íslenskir ríkisborgarar
flytja frá landinu en til þess.
Á við íbúafjölda Garðabæjar
Fyrir vikið eru brottfluttir ís-
lenskir ríkisborgarar umfram að-
flutta því tæplega 12 þúsund frá
aldamótum og til og með 31. mars á
þessu ári. Til samanburðar bjuggu
12.172 einstaklingar í Garðabæ í
byrjun þessa árs. Hjá erlendum rík-
isborgurum hefur þróunin verið sú
að tæplega 27 þúsundum fleiri er-
lendir ríkisborgarar fluttu til lands-
ins en fluttu frá því á tímabilinu frá
aldamótum og til loka fyrsta árs-
fjórðungs í ár. Það fer nærri íbúa-
fjölda Hafnarfjarðar í byrjun ársins;
íbúarnir töldust þá vera 28.184. Þró-
unin er sýnd á hægra grafinu hér á
síðunni og má þar sjá hver þróunin
er ár hvert.
Hagstofa Íslands birti í gær tölur
yfir íbúafjölda á fyrsta ársfjórðungi.
Fjölgað um 1.500
Eins og sést á grafinu hér vinstra
megin fjölgaði landsmönnum um
rúmlega 1.500 á fyrsta ársfjórðungi.
Á vef Hagstofunnar segir að í lok
fyrsta ársfjórðungs hafi búið 27.660
erlendir ríkisborgarar á Íslandi, eða
sem svarar 8,3% af mannfjöldanum.
Samkvæmt talnaefni á vef Hag-
stofunnar var hlutfall erlendra ríkis-
borgara áður á öldinni hæst árið
2009, eða 7,6%, en 7,4% 2015. Það
var til samanburðar 2,6% árið 2000
og 3,6% árið 2005. Virðast þessar
tölur benda til að hlutfall erlendra
ríkisborgara hafi aldrei verið hærra.
Þar skiptir miklu máli að hlutfalls-
lega fáir erlendir ríkisborgarar
fluttu frá landinu eftir efnahags-
hrunið haustið 2008 og var árið 2009
í raun eina árið þegar meira en þús-
und fleiri erlendir ríkisborgarar
fluttu frá landinu en til þess.
Jafnvægi að nást
Efnahagsbatinn og hverfandi at-
vinnuleysi hefur hins vegar ekki
komið skýrt fram í aðflutningi ís-
lenskra ríkisborgara til landsins.
Þó ber á það að líta að á fyrsta
ársfjórðungi fluttu 460 íslenskir rík-
isborgarar til Danmerkur, Svíþjóðar
og Noregs en 440 fluttu heim til Ís-
lands frá þessum löndum. Jafnvægi
er í þessum tölum.
Þrátt fyrir að aðflutningur er-
lendra ríkisborgara hafi aukist á síð-
ustu misserum er hann ekki jafn
mikill og á þensluárunum fyrir efna-
hagshrunið. Þar kann að hafa áhrif
að umsvif í verklegum fram-
kvæmdum eru nú minni en þá var.
Þúsundir leita hér tækifæra
 Straumur erlendra ríkisborgara til Íslands heldur áfram  Aðfluttir 1.110 fleiri en brottfluttir í ár
 Brottfluttir íslenskir ríkisborgarar umfram aðflutta frá aldamótum jafn margir íbúum í Garðabæ
Mannfjöldi á Íslandi á 1. ársfjórðungi 2016
Heimild: Hagstofa Íslands.
Karlar Konur Alls
Mannfjöldinn í upphafi ársfjórðungs 167.410 165.340 332.750
Mannfjöldinn í lok ársfjórðungs 168.360 165.930 334.300
Breyting 950 590 1.540
Fæddir 500 480 980
Dánir 320 270 590
Aðfluttir umfram brottflutta 700 300 1.000
Aðfluttir 1.330 910 2.240
Brottfluttir 630 610 1.240
Allar tölur eru námundaðar að næsta tug ef mannfjöldinn er meiri en 50 en að
næsta hálfa tug ef talan er lægri. Ekki er tryggt að tölur gangi upp í samtölur
vegna námundunarinnar.
Búferlaflutningar milli
landa 2000-2016
Aðfluttir umfram brottflutta
*Bráðabirgðatölur fyrir 1. ársfj.
Heimild: Hagstofa Íslands.
Íslenskir
ríkisborgarar
Erlendir
ríkisborgarar
2000 62 1.652
2001 -472 1.440
2002 -1.020 745
2003 -613 480
2004 -438 968
2005 118 3.742
2006 -280 5.535
2007 -167 5.299
2008 -477 1.621
2009 -2.466 -2.369
2010 -1.703 -431
2011 -1.311 -93
2012 -936 617
2013 -36 1.634
2014 -760 1.873
2015 -1.290 3.010
2016 -110 1.110
Samtals -11.899 26.833
2005-2008 -806 16.197
2012-2016* -2.196 7.627
Guðmundur Magnússon
gudmundur@mbl.is
„Atvinnuveganefnd er enn að fjalla
um frumvarpið, en ég vonast til að
það komi til 2. umræðu í þinginu
fljótlega. Það hefur verið góður
gangur á vinnunni og samstaða er
um að ljúka
þessu,“ sagði Þor-
steinn Sæmunds-
son alþingis-
maður um stöðu
frumvarps Ragn-
heiðar E. Árna-
dóttur iðnaðar-
ráðherra um
breytingar á lög-
um um veit-
ingastaði, gisti-
staði og
skemmtanahald. Í frumvarpinu er
m.a. að finna ákvæði um að ein-
staklingar geti starfrækt heimagist-
ingu í 90 daga á ári hafi þeir skráð sig
á vefsvæði sýslumanns á viðkomandi
stað eða á tiltekinni sameiginlegri
vefsíðu. Lögaðilum verður ekki
heimilt að skrá sig í flokk heimagist-
ingar, einungis einstaklingum. Er
þetta gert til að bregðast við mikilli
fjölgun heimagistingar sem algeng-
ast er að rekin sé undir hatti hinnar
alþjóðlegu „Airbnb“-þjónustu.
Þorsteinn, sem er framsögumaður
nefndarinnar í málinu, staðfesti að
meðal þess sem eftir væri að útkljá í
vinnu nefndarinnar væri tæknileg
útfærsla á hugmyndum sem fram
hefðu komið um undanþágu heima-
gistingar frá greiðslu virðisauka-
skatts („vaski“). Skiptar skoðanir
eru um málið meðal sérfræðinga og
hafa fjármála- og efnahagsráðu-
neytið og embætti ríkisskattstjóra
lagt fram ólíkar hugmyndir um það.
Í minnisblaði frá ráðuneytinu til
nefndarinnar er bent á að heildar-
endurskoðun virðisaukaskattkerfis-
ins hafi staðið yfir um nokkurt skeið.
Í þeirri vinnu sé það haft að leiðar-
ljósi að vaskurinn sé einn mikilvæg-
asti tekjustofn ríkissjóðs og beri því
að gjalda varhug við sértækum
breytingum sem hafi áhrif á skatt-
stofninn. Ráðuneytið leggur því til að
fundin verði almenn leið til að ná
markmiðinu um að einfalda rekstur
heimagistingar. Verði það annars
vegar gert með því að hækka almenn
veltumörk vasks úr einni milljón á
ári í tvær milljónir. Hins vegar með
því að hækka mörk fjárhæða í svo-
kölluðum „ársskilum“, sem ráða tíðni
uppgjörstímabila skattsins, úr þrem-
ur milljónum í fjórar. Þessar breyt-
ingar myndu gilda um alla aðila sem
falla undir skattskyldusvið vasks,
óháð því hvaða starfsemi þeir stunda.
Starfsmenn ríkiskattstjóra telja
haganlegra að fara þá leið að telja út-
leigu á íbúðarhúsnæði, orlofshús-
næði og öðru sambærilegu húsnæði
aðeins til atvinurekstrar ef heildar-
fjárhæð leigutekna fari yfir tvær
milljónir króna hjá einstaklingum og
fjórar milljónir króna hjá hjónum. Þá
yrðu 20% af tekjum af útleigu hús-
næðis af þessu tagi, sem ekki væri
nýtt sem heimili leigusala, frádrátt-
arbærar frá fjármagnstekjuskatti.
Segja þeir þessa leið til mikillar ein-
földunar, bæði fyrir einstaklingana
sjálfa og skattyfirvöld. Í þeim felst að
eignatekjur einstaklinga vegna út-
leigu verða upp að ákveðnu marki
skilgreindar utan atvinnurekstrar.
Þær yrðu þá taldar fram með ein-
földum hætti í skattframtali og við-
komandi þyrfti ekki að uppfylla
skyldu til að skrá sig á launagreið-
endaskrá og eftir atvikum virðis-
aukaskattsskrá.
Fjármála- og efnahagsráðuneytið
segir þessar tillögur hafa þann kost
að með þeim sé sá hópur sem stund-
ar rekstur heimagistinga hvað best
fangaður þegar að virðisaukaskatti
kemur. Tillögurnar séu aftur á móti í
ákveðnu ósamræmi við þau markmið
sem legið hafi til grundvallar endur-
skoðun skattkerfisins, þar sem í
þeim felist í raun undanþága frá
virðisaukaskatti fyrir tiltekna at-
vinnugrein.
Óvissa ríkir um vsk.
á heimagistingu
 Skiptar skoðanir eru meðal embættismanna um málið
Morgunblaðið/Eggert
Ferðaþjónusta Alþingismenn og embættismenn reyna nú að finna leiðir til
að einfalda rekstur heimagistingar með minni álögum og skriffinnsku.
Þorsteinn
Sæmundsson