Morgunblaðið - 23.05.2016, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 23. MAÍ 2016
Hraunbergi 4, 111 Reykjavík, sími 530 9500
• Frí heimsending lyfja
• Góð kjör fyrir eldri
borgara og öryrkja
• Gerðu verðsamanburð
• Lyfjaskömmtun á góðu verði
góð þjónusta
ogPersónuleg
Opið alla virka daga kl. 8:30-18:00
Heilbrigð skynsemi
Heilsugæsla
efra Breiðholts
Gerðuberg
Lyf á lægra verði
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Frumvarp til laga um meðferð
krónueigna sem háðar eru sérstök-
um takmörkunum var samþykkt með
47 atkvæðum á tólfta tímanum í gær-
kvöldi, 7 greiddu ekki atkvæði. Þing-
fundur hófst klukkan 20.00 í gær-
kvöldi, en mælt var fyrir málinu
síðdegis á föstudag.
Meirihluti efnahags- og viðskipta-
nefndar telur að frumvarpið „uppfylli
öll skilyrði 65. gr. stjórnarskrárinnar
um jafnræði og 72. gr. um vernd
eignarréttinda og aþjóðlegrar skuld-
bindingar Íslands þannig að ekki
muni koma til bótaskyldu íslenska
ríkisins.“ Þetta kemur fram í áliti
meirihluta nefndarinnar sem lagt var
fram í gærkvöldi með breytinga-
tillögu. Að áliti meirihlutans standa
fulltrúar ríkisstjórnarflokkanna auk
fulltrúa Bjartrar framtíðar og Sam-
fylkingar.
Meirihlutinn vekur athygli á því að
verði frumvarpið að lögum muni
Seðlabanki Íslands birta upplýsingar
um fyrirhugað gjaldeyrisútboð sem
mun miða að því að greiða fyrir út-
göngu aflandskrónueigna án nei-
kvæðra áhrifa á gengisstöðugleika á
innlendum gjaldeyrismarkaði og
gjaldeyrisforða.
„Meirihlutinn styður það sem fram
kemur í frumvarpinu um að næstu
skref í áætlun un losun hafta muni
snúa að heimilum og fyrirtækjum í
landinu,“ segir í álitinu.
Hvað varðar áhrif frumvarpsins í
ljósi eignarréttarákvæðis stjórnar-
skrárinnar og mannréttindasáttmála
Evrópu segir meirihlutinn að efni
frumvarpsins feli ekki í sér yfirfærslu
eignarréttar þó að mælt sé fyrir um
ákveðnar skorður.
Þá segir í áliti meirihlutans að efni
frumvarpsins gangi ekki lengra en
nauðsynlegt sé til að verja efnahags-
legan stöðugleika hér á landi og að
efni frumvarpsins beinist með sam-
bærilegum hætti að þeim sem eru í
sambærilegri stöðu.
Einnig kemur þar fram að ekki
liggi fyrir hverjir eru raunverulegir
eigendur aflandskróna. Í útboðum
Seðlabankans sé gert ráð fyrir því að
hægt sé að kalla eftir slíkum upplýs-
ingum og skylt að veita þær sé þess
óskað. „Í athugasemdum við frum-
varpið kemur fram að raunverulegir
eigendur aflandskróna geti allt eins
verið innlendir,“ segir m.a. í álitinu.
Meirihlutinn lagði til þrjár breyt-
ingar á frumvarpinu. Fyrst smávægi-
lega orðalagsbreytingu vegna orðs
sem virtist hafa fallið út við loka-
vinnslu skjalsins. Þá áleit meirihlut-
inn óvarlegt að hámarksúttekt ein-
staklinga, samkvæmt 3. málsgrein
12. greinar frumvarpsins, verði sex
milljónir í upphafi og leggur til að
lækka hana í eina milljón. Þá lagði
meirihlutinn til breytingu á 27. grein
frumvarpsins, sem felur í sér breyt-
ingu á lögum um gjaldeyrismál, að
fjármunir sem eru undanþegnir tak-
mörkunum samkvæmt 9. grein frum-
varpsins verði að öllu leyti undan-
þegnir takmörkunum vegna
fjármagsnhafta.
Kvartað um skort á samráði
Katrín Jakobsdóttir, formaður VG,
skilaði minnihlutaáliti og var Birgitta
Jónsdóttir, þingmaður Pírata og
áheyrnarfulltrúi, sammála því.
Þar kom m.a. fram að samráð hafi
verið lítið sem ekkert við undirbún-
ing málsins. Stjórnarandstöðunni
hafi verið stillt upp fyrir orðnum hlut
þegar kom að því að taka afstöðu til
frumvarpsins, eins og raunar í fleiri
stórum málum á kjörtímabilinu.
Þá benti minnihlutinn á að frum-
varpið muni „ekki aflétta höftum af
íslenskum almenningi, fyrirtækjum
og lífeyrissjóðum og enn liggur ekki
fyrir hvenær það verður gert.“
Minnihlutinn tekur undir þau sjónar-
mið í áliti meirihlutans að eðlilegt sé
að beita ákveðnum takmörkunum á
réttindum í þágu almannahagsmuna,
enda standist slíkar takmarkanir
stjórnarskrá.
Frumvarpið stenst stjórnarskrá
 Stjórnarflokkarnir, Björt framtíð og Samfylking stóðu að áliti meiri hluta efnahags- og viðskipta-
nefndar um aflandskrónufrumvarpið  Formaður VG skilaði minnihlutaáliti sem fulltrúi Pírata studdi
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Í þingsal Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, fyrrverandi forsætisráðherra, tók sæti á Alþingi á ný í gær og fylgist á
myndinni með ráðherrum ríkisstjórnarinnar. Frumvarp um aflandskrónur varð að lögum á tólfta tímanum.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Efnahags- og viðskiptanefnd bárust
þrjú erindi vegna máls 777, um
meðferð krónueigna sem háðar eru
sérstökum takmörkunum. Þau er
hægt að lesa á
vef Alþingis.
Dr. Davíð Þór
Björgvinsson
prófessor skrif-
aði minnisblað
og sendi inn.
Hann kvaðst
hafa skoðað
frumvarpsdrögin
með það í huga
hvort fyrirhuguð
löggjöf stæðist
grundvallarreglur um vernd
eignarréttar og jafnræðis. Davíð
Þór skoðaði þau meðal annars með
tilliti til 72. greinar [eignarréttar-
ákvæðis] og 65 greinar [jafnræðis-
reglu] stjórnarskrárinnar og fjöl-
þjóðlegra skuldbindinga.
Heildarniðurstaða dr. Davíðs
Þórs var sú að fyrirhuguð löggjöf
um meðferð krónueigna sem háðar
eru sérstökum takmörkunum sam-
kvæmt ákvæðum frumvarpsins
stæðist þær grundvallarreglur um
vernd eignarréttar og bann við mis-
munun sem hann rekur nánar í áliti
sínu.
Áætlun fyrir almenning vantar
InDefence-hópurinn hóf umsögn
sína á að minna á að 8. júní 2015
hefðu íslensk stjórnvöld kynnt
heildstæða áætlun um losun fjár-
magnshafta. Hún hefði átt að vera
grundvölluð á hagsmunum heimila
og fyrirtækja. Fyrr á þessu ári
hefðu stjórnvöld hleypt kröfu-
höfum gömlu bankanna út fyrir
höftin og nú væri verið að tryggja
aflandskrónuhöfum leið út.
„Enn bólar þó ekkert á áætlun
fyrir almenning, fyrirtæki og líf-
eyrissjóði á Íslandi, sem bíða eftir
því að heyra hvort greiðslujöfnuður
þjóðarbúsins verði nægilega já-
kvæður til að losna líka úr fjár-
magnshöftum,“ segir m.a. í umsögn
InDefence. Hópurinn telur hættu á
að almenningur, fyrirtæki og líf-
eyrissjóðir verði eftir í höftum til
langs tíma.
„Það er óásættanlegt að kröfu-
hafar slitabúanna og aflands-
krónuhafar komist út úr fjár-
magnshöftum með stórar upphæðir
í erlendum gjaldeyri, sem skerða
varanlega lífskjör almennings,
fyrirtækja og lífeyrissjóða á Ís-
landi,“ segir m.a. í niðurlagi um-
sagnar InDefence.
Segja útlendum mismunað
Quorum sf. – Pétur Örn Sverr-
isson hrl. og Reykjavík Economics
ehf. – Magnús Árni Skúlason, hag-
fræðingur, sendu sameiginlega um-
sögn fyrir hönd Eaton Vance Corp.
og Autonomy Capital LP á íslandi.
Um er að ræða alþjóðleg fjárfest-
ingarfyrirtæki með höfuðstöðvar í
Bandaríkjunum. Bæði hafa þau
staðið í umfangsmiklum fjárfest-
ingum á Íslandi í gegnum ýmis
dóttur- og hlutdeildarfélög um
langt árabil.
Í umsögn þeirra félaga segir m.a.
að í frumvarpinu séu lagðar til
margháttaðar skerðingar á
stjórnarskrárvörðum réttindum
umbjóðenda þeirra, án þess að sýnt
hafi verið fram á þörf eða réttlæt-
ingu til að gera slíkt. Telja þeir að
bæði sé brotið gegn jafnræðis- og
eignarréttarákvæðum stjórnar-
skrárinnar með frumvarpinu. Í því
felist að umbjóðendur þeirra muni
ekki hafa sama rétt til ávöxtunar
fjárfestinga sinna hér á landi og
innlendir aðilar. „Frumvarpið gerir
berum orðum ráð fyrir því að aðil-
um sem fjárfest hafa á Íslandi sé
mismunað eftir þjóðerni og/eða bú-
setu,“ segir m.a. í umsögninni.
Þá er það sagt alls óvíst að láns-
hæfismat íslenska ríkisins muni
batna í kjölfar lagasetningarinnar,
eins og segi í skýringum með frum-
varpinu.
Spurt um höft á almenn-
ing og lífeyrissjóði
 Prófessor taldi frumvarpið standast grundvallarreglur
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Framsaga Brynjar Níelsson mælti fyrir áliti meirihluta efnahags- og við-
skiptanefndar. Fundað var í nefndinni um helgina.
Davíð Þór
Björgvinsson
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, al-
þingismaður Framsóknarflokksins
og fyrrverandi forsætisráðherra,
settist aftur á þing í gær. Hann tók
sér frí frá þingstörfum eftir að hann
lét af embætti forsætisráðherra 7.
apríl síðastliðinn.
Sigmundur var í viðtali við Pál
Magnússon í þættinum Sprengisandi
á Bylgjunni í gær. Þar kvaðst hann
ætla að halda áfram í stjórnmálum.
„Ég ætla að bjóða mig fram til
áframhaldandi þjónustu. Ég hef áð-
ur sagst ætla að vera í pólitík á með-
an ég tel mig geta gert gagn. Gríðar-
leg tækifæri eru fram undan fyrir
Ísland en það skiptir máli hvernig
þau eru nýtt,“ sagði Sigmundur.
Fram undan væru verkefni sem
gengju út á að laga fjármálakerfið
þannig að „fólk geti eignast eigið
húsnæði án þess að gerast vaxta-
þrælar“.
Sigmundur kvaðst telja að ef hann
hefði ekki látið af embætti væru
Framsóknarflokkur og Sjálfstæðis-
flokkur ekki í ríkisstjórn nú. Þeir
hefðu þurft að fara frá. Þá lýsti hann
fundi sínum með Ólafi Ragnari
Grímssyni, forseta Íslands, áður en
hann sagði af sér sem forsætisráð-
herra. Sigmundur Davíð kvaðst ekki
hafa farið til Bessastaða til að
„heimta uppáskrifaða heimild til að
rjúfa þing Það sér það hver maður á
þessum tíma að ég var að reyna eins
og ég gat að halda ríkisstjórninni
saman“.
Þá kvaðst Sigmundur Davíð vilja
halda áfram sem formaður Fram-
sóknarflokksins.
gudni@mbl.is, bmo@mbl.is
Vill áfram vera
flokksformaður
 Gríðarleg tækifæri framundan