Morgunblaðið - 02.06.2016, Síða 22

22 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. JÚNÍ 2016
✝ Einar Laxnesscand. mag.,
sagnfræðingur
fæddist í Reykjavík
9. ágúst 1931.
Hann lést á heimili
sínu 23. maí 2016.
Foreldrar hans
voru Ingibjörg Ein-
arsdóttir,
skrifstofumaður og
leikkona, f. 3. maí
1908 í Reykjavík,
d. 22. janúar 1994, og Halldór
Kiljan Laxness, rithöfundur, f.
23 apríl 1902 í Reykjavík, d. 8.
febrúar 1998.
Hálfsystur samfeðra: María,
f. 10. apríl 1923, d. 19. mars
2016, Sigríður, f. 26. maí 1951,
og Guðný, f. 23. janúar 1954.
Einar kvæntist Elsu Jónu
Theódórsdóttur, f. 20. nóv-
ember 1929, fóstru þann 16.
desember 1960. Börn þeirra: 1)
Sigríður, f. 13. mars 1958, maki
Paolo Turchi. Börn: Ingibjörg
Elsa og Jóhann. 2) Halldór, f.
18. september 1959, maki Krist-
in Mckirdy. Börn: Stefán Einar
og Daníel Ronald. 3) Margrét, f.
29. desember 1961, maki Þór-
mundur Bergsson. Börn: Berg-
ur, Einar og Ólöf Helga. 4) Ein-
vörður í Þjóðskjalasafni Íslands
1993-2001. Hann var í Stúd-
entaráði HÍ 1953-1954, í stjórn
Sögufélags 1961-1988, þar af
sem forseti 1978-1988, ritstjóri
Sögu, tímarits Sögufélags,
1973-1978 og í stjórn Hins ís-
lenska þjóðvinafélags 1967-
1988. Menntamálaráði Íslands
1953-1956, formaður 1979-1983.
Í úthlutunarnefnd listamanna-
launa 1964-1971. Prófdómari í
sagnfræði við HÍ frá 1975. Eftir
Einar liggja fjölmörg ritverk,
greinar og ritgerðir, á sviði
sagnfræði. Meðal helstu verka
hans: Jón Guðmundsson, alþing-
ismaður og ritstjóri, 1960. Ís-
landssaga I.-II. í ritröðinni Al-
fræði Menningarsjóðs, 1. bindi
1974 og 2. bindi 1977. Jón Sig-
urðsson forseti, 1811-1879,
1979. Bessastaðir, í Landið þitt
Ísland – Lykilbók, 1985. Íslands-
saga a-ö, I-III, 1995, 2015. Saga
og minni, safn ritgerða, 2001.
Bréf til Jóns Sigurðssonar for-
seta 1855-1975, 2007. Íslands-
saga a-ö, I-III, 1995. Endurbætt
útgáfa ásamt Pétri Hrafni
Árnasyni, 2015. Annaðist hann
hönnun Safns Jóns Sigurðsson-
ar á Hrafnseyri, ásamt Stein-
þóri Sigurðssyni listmálara,
1980.
Útför Einars fer fram frá
Dómkirkjunni í dag, 2. júní
2016, klukkan 15.
ar, f. 9. ágúst 1965,
maki Steinunn
Helga Agnars-
dóttir. Börn: Guð-
björg Helga og
Margrét Elsa.
Synir Elsu af
fyrra hjónabandi:
1) Hjalti Garðar
Lúðvíksson, f. 23.
janúar 1951, maki
Ólafía Jóna Eiríks-
dóttir. Börn: Nína
Kristbjörg, Hugrún Elfa og Val-
dís Eva. 2) Theódór Lúðvíksson,
f. 23. janúar 1952, maki Elísabet
Jóhannsdóttir. Börn: Lilja Huld,
Elsa, Anna Freyja og Þóra Mar-
grét.
Einar ólst upp í Reykjavík og
lauk stúdentsprófi frá Mennta-
skólanum í Reykjavík 1951, lauk
cand. mag.-prófi í sagnfræði frá
Háskóla Íslands 1959 og stund-
aði framhaldsnám við
Kaupmannahafnarháskóla
1961. Hann var skrifstofumaður
hjá Sláturfélagi Suðurlands
1957-1960, kennari í Gagn-
fræðaskólanum við Lindargötu
1961-1966 og kennari í Mennta-
skólanum við Hamrahlíð 1966-
1987, framkvæmdastjóri Menn-
ingarsjóðs 1987-1992 og skjala-
Tengdafaðir minn, Einar Lax-
ness, er allur. Hann fékk að lifa líf-
inu alla leið. Við tókum smá aríu
um pólitík, forsetakosningar og
túrista á sunnudegi og svo var
hann látinn um kvöldið. Hann
hefði alveg örugglega viljað hafa
þetta svona. Engar spítalalegur
og læknapot. Því er ég sáttur fyrir
hans hönd.
Einar var vinstrimaður með
stóru vaffi. Þetta lærði ég strax
fyrsta daginn sem mér var boðið í
lambalæri í Stóragerðið. Ég hafði
ákveðið að heilla karlinn og nýtti
mér sambönd í þekktu skipafyr-
irtæki til að smygla inn bjór.
Mætti brosandi með sixpakk og
taldi nokkuð tryggt að hann
myndi taka mér fagnandi. Áttaði
mig ekki á að ég var með amer-
ískan Budweiser! Mistök. Einar
þáði að sjálfsögðu einn kaldan og
ég lét renna í glasið. Honum líkaði
bara þokkalega þar til kom að því
að láta renna aftur í glasið og hann
tók eftir Budweiser-merkinu.
Fékk sér sopa og sagði: „Þetta er
óttalegt piss.“ Eftir þetta urðum
við perluvinir svo aldrei bar nokk-
urn skugga á.
Einar var algjör alfræðibók um
Ísland og Íslendinga. Einstaklega
minnugur fram til þess síðasta.
Þekkti alla (að mér fannst) og gat
rakið ættir og tengsl manna og
kvenna út um allt. Hann hafði
ferðast um landið með vinum sín-
um og drukkið kaffi á hverjum bæ
og drukkið í sig þekkingu í leið-
inni. Sagnfræðingur með stóru
essi. Það voru oft dásamleg kvöld í
Stóragerðinu þegar rætt var um
menn og málefni og Einar tengdi
allt saman sem sagt var.
Hann hafði annan kost. Hann
var duglegur við barnabörnin.
Hafði sannan áhuga á öllu sem
þau tóku sér fyrir hendur. Spilaði,
spjallaði og vildi vita deili á vinum
þeirra og helst hverra manna þeir
voru.
Hann var áhugamaður um fólk
og sögu, án takmarkana.
Ég mun sakna tengdó, það er
klárt. Hann er vonandi kominn á
stað þar sem boðið er upp á rjóma-
tertur, gott kaffi og jólaköku. Það
líkaði Einari alltaf.
Þórmundur Bergsson.
Ótrúlegt er að hugsa til þess að
afi sé dáinn, en hann hefur verið
órjúfandi hluti af lífi okkar síðan
við fæddumst. Við barnabörnin og
frændsystkinin minnumst afa
okkar bara á góðan máta. Það var
alltaf þægilegt að vera í návist
hans og var hann mjög góðlátur,
þolinmóður og fyndinn. Heima hjá
ömmu og afa í Stóragerði var okk-
ar annað heimili í æsku hvaðan úr
heiminum sem við vorum að koma
og í raun langt fram eftir aldri og
fann maður alltaf fyrir því að við
barnabörnin vorum í forgangi.
Afi þreyttist aldrei á að spila við
okkur, kenna okkur að tefla,
glensa og taka í bóndabeygju.
Honum var mikið í mun að við
hlytum gott menningarlegt upp-
eldi og byrjaði snemma að lesa
fyrir okkur þjóðsögur Jóns Árna-
sonar og kynna okkur ungum
Charlie Chaplin, sem við horfðum
á aftur og aftur. Við hvert tæki-
færi sem gafst gaf hann okkur sí-
gildar bókmenntir að gjöf. Afi
vissi margt um hina ólíklegustu
hluti, hafði gaman af því að spjalla
við okkur á jafningjagrundvelli,
sama á hvaða aldri við vorum, og
var alltaf reiðubúinn að fræða
okkur um allt milli himins og jarð-
ar. Einnig hefur starfsvettvangur
hans eflaust haft áhrif á val á námi
hjá nokkrum okkar.
Þær voru ófáar skemmtilegar
sumarbústaðaferðirnar í Brekku-
skóg. Á leið út úr bænum fræddi
afi okkur um hin ýmsu kennileiti
og þegar á staðinn var komið vor-
um við drifin út í göngutúra til að
njóta alls sem landið hafði upp á að
bjóða.
Afi var alltaf geysilega stoltur
af öllum áföngum okkar í lífinu,
stórum sem smáum, afmælum og
útskriftum, og gerði ekki mun
hvort sem það var 17 ára eða tví-
tugsafmæli. Hann hafði mikinn
áhuga á öllu því sem gerðist í lífi
okkar, ferðum til útlanda, leik og
starfi. Afa fannst mjög gaman að
koma á hina ýmsu viðburði sem
tengdust því sem við lögðum og
leggjum enn stund á, svo sem tón-
leika, fótboltamót og ýmislegt í
þeim dúr. Hann tók alltaf mikið af
ljósmyndum af fjölskyldunni fram
á síðustu stund og alltaf er gaman
að fletta í gegnum myndaalbúmin
og rifja upp gamlar minningar.
Þrátt fyrir háan aldur hans nutu
yngstu barnabörnin, sem eru 13
og 14 ára, sama viðmóts og vænt-
umþykju og við sem eldri erum.
Afi átti marga vini og var mjög
frændrækinn og hefur kennt
manni mikilvægi þess að rækta og
halda sambandi við vini og fjöl-
skyldu.
Við minnumst afa með miklum
söknuði og erum þakklát fyrir þær
góðu stundir sem við nutum í nær-
veru hans. Hvíli hann í friði.
Ingibjörg Elsa, Bergur,
Stefán, Jóhann, Einar, Daní-
el, Guðbjörg Helga, Margrét
Elsa og Ólöf Helga.
Hún er skýr myndin í huga mér
þegar ég dinglaði á hettunni á úlp-
unni minni í stillansinum við
Stóragerði 29, þá á fjórða ári. Það
hefði trúlega orðið afdrifarík lend-
ing ef ég hefði fallið í kjallara-
tröppurnar rúmlega mannhæð
neðar. Fjarlægðin þaðan sem ég
horfði niður var ógnarlöng. Við
vinirnir, ég og Halldór sonur Ein-
ars Laxness, höfðum hafið tilraun-
ir okkar í lífsleiknum. Þær urðu
fleiri síðar. Talsvert var tekist á í
orði og stundum á borði en upp úr
krafsinu höfðum við einhvern
þroska, mikla skemmtun og ævar-
andi vináttu.
Einar kom til bjargar í
stillansaævintýrinu. Í æskuminn-
ingunni var Einar Laxness ein-
hvern veginn alltaf til staðar.
Fræðimaðurinn og kennarinn sem
átti sitt konungsríki í skoti í stofu-
horninu þar sem hann sinnti sín-
um fræðistörfum auk þess að fara
yfir stíla og verkefni menntskæl-
inga.
Einar talaði alltaf við okkur
börnin eins og fullorðið fólk. Hann
gerði ráð fyrir að fólk á öllum aldri
hagaði sér af skynsemi en gerði
heldur ekki neina rellu þótt við
værum með galsa og strákskap;
færi hann ekki fram úr hófi. Síðar
velti ég fyrir mér hvernig hann
hafi getað einbeitt sér að verkum
sínum í þessu opna rými, með
börnin sín fjögur á svipuðum aldri
og gjarnan herskara af gestum úr
hverfinu. Framan af var okkur
reyndar gjarnan smalað út. Það
var almennt ætlast til þess á þess-
um tíma að börn léku sér úti við;
enda umhverfið allt hið vænsta til
leikja af öllu tagi þar sem við vor-
um frumbyggjar í Gerðunum á
jaðri höfuðborgarinnar og ævin-
týrin voru á hverju strái.
Á unglingsárunum var gjarnan
fjölmennt í „Herberginu“. Her-
bergið var forstofuherbergið í
Stóragerðinu þar sem Halldór átti
sinn stað – sitt konungsríki. Það
bar reyndar keim af því að vera
fremur félagsmiðstöð en svefn-
herbergi á þessum árum og
ósjaldan samankomnir þar á ann-
an tug unglinga. Umburðarlyndi
Einars og Elsu var með ólíkindum
en þau sögðu mér síðar að þau
hefðu frekar viljað hafa ungling-
inn heima með vini sína en hang-
andi í sjoppum eins og þá var al-
gengt að unglingar gerðu.
Heimili Einars og hans ein-
stöku eiginkonu Elsu stóð mér op-
ið frá fyrstu kynnum okkar Hall-
dórs. Þeir voru ekki margir
dagarnir á æskuárunum, og allt til
þess tíma sem Halldór hleypti
heimdraganum, að ég kæmi ekki
við í Stóragerðinu, þar sem mér
mætti aldrei annað en hlýja og
góðsemi.
Einar hafði lifandi áhuga á
samfélaginu og þessi áhugi náði
einnig til persónulegra haga
þeirra sem hann þekkti til. Hann
sýndi mér og fjölskyldu minni um-
hyggjusemi og áhuga alla tíð og
ekki langt er síðan okkar góði ná-
granni spurði um fjölskylduna,
strákana og störf okkar þegar ég
rakst á hann í Stóragerðinu.
Ég kveð Einar Laxness með
þakklæti og virðingu. Ég færi fjöl-
skyldunni, sem hann mat svo mik-
ils, mínar dýpstu samúðarkveðjur.
Sérstakar kveðjur færi ég Elsu,
en henni fæ ég seint fullþakkað
fyrir kærleiksríkt viðmót á mik-
ilvægum mótunar- og þroskaár-
um.
Bogi Þór Siguroddsson.
Einar Laxness var tryggur vin-
ur vina sinna. Hann var sonur
hjónanna Halldórs Kiljans Lax-
ness rithöfundar og Ingibjargar
Einarsdóttur, en þegar hann var
átta ára slitnaði upp úr hjónabandi
foreldranna. Þaðan í frá ólst hann
upp hjá móður sinni á heimili for-
eldra hennar, Einars Arnórssonar
lagaprófessors, hæstaréttardóm-
ara og ráðherra, og konu hans,
Sigríðar Þorláksdóttur, sem
bjuggu á Laufásvegi 25 í Reykja-
vík.
Leiðir okkar Einars Laxness
lágu fyrst saman í Félagi róttækra
stúdenta við háskólann haustið
1953. Þá þegar vorum við báðir ut-
an allra trúarsafnaða en í fámenn-
um hópi nánustu félaga okkar
voru tveir guðfræðinemar, Baldur
Vilhelmsson og Sigurjón Einars-
son. Enginn okkar átti þá bíl en
Einar fékk stundum lánaðan blá-
an Willys-jeppa föður síns og fór-
um við ýmsar ferðir á honum.
Haustið 1954 fórum við Einar,
tveir einir, vestur í Reykhólasveit
og komum þá að Stað á Reykja-
nesi. Þar hafði langalangafi hans,
Ólafur E. Johnsen, lengi verið
prestur á 19. öld, kunnur þjóð-
fundarmaður. Á Stað misstu þau
hjónin séra Ólafur og kona hans,
Sigríður Þorláksdóttir, sex börn
úr barnaveiki á einum mánuði,
1852. Við legstað þessara barna í
Staðarkirkjugarði stóðum við
Einar, rétt liðlega 100 árum síðar,
tveir ungir menn og lítt reyndir.
Það var svalur haustdagur, far á
skýjum en sólblik á bárum Breiða-
fjarðar. Stundin eftirminnileg.
Átta árum síðar fórum við Ein-
ar, Baldur og Sigurjón í yfirreið
um Húnaþing og Skagafjörð og
knúðum dyra hjá prestum, séra
Róbert Jack á Tjörn, séra Pétri
Ingjaldssyni á Höskuldsstöðum
og séra Finnboga Lassen, einbúa í
Hvammi í Laxárdal. Hæst þeirra
allra trónir í endurminningunni
séra Sigurður Norland í Hindis-
vík, gamall hagmæltur latínugr-
áni, fæddur 1885.
Sumardag einn um 1970 geng-
um við Einar frá Þorljótsstöðum í
Vesturdal í Skagafirði fram að
Hraunþúfuklaustri, þeim dular-
fulla stað, en sagt var að þar hafi á
17. öld fundist klukka, sem á var
letrað: „Vox mea est bamba, poss-
um depellere Satan.“ Með okkur
voru þá Ragnar Arnalds, vinur
okkar, og Halldór ungi, sonur Ein-
ars, sem var okkar sprækastur.
Við lögðum af stað undir kvöld og
komum til baka um óttubil.
Það var alltaf gott að vera í ná-
vist Einars. Hann var hlýr og
skemmtilegur félagi, fróður og
minnugur og gefinn fyrir líflegar
samræður. Oftast var hann glaður
í bragði en átti til að reiðast ef
honum var misboðið með orðum
eða gerðum.
Hann var félagslyndur en ekki
framagjarn. Í stjórnmálum var
hann sósíaldemókrat, nokkuð
vinstrisinnaður, staðfastur flokks-
maður í sex áratugi, fyrst í Sósíal-
istaflokknum, svo í Alþýðubanda-
laginu og á efri árum hjá Vinstri
grænum.
Á staupaþingum fyrri tíðar og
stopulum gleðifundum okkar efri
daga var Einar jafnan sá sem best
kunni að gæta hófs. „Sverrir
skandalíserar aldrei“, var sagt um
annan mætan sagnfræðing. Hið
sama mátti segja um Einar.
Hryggur í huga þakka ég nú
langa og góða samfylgd. Ekkju
Einars, Elsu Theódórsdóttur, og
börnum þeirra óska ég velfarnað-
ar á ævibrautinni og þakka hin
gömlu kynni.
Kjartan Ólafsson.
Einar vinur minn Laxness var
mikill úrvals maður. Hann var
greindur maður og skemmtilegur,
fróður og skrafhreifinn. Við
kynntumst í Þjóðskjalasafni Ís-
lands. Þá var hann kominn á eft-
irlaun en hafði starfsaðstöðu í
safninu. Og ég sjálfur var að hefja
störf við safnið.
Við fyrstu kynni tók Einar mig í
yfirheyrslu sem hann fylgdi síðar
eftir með styttri og snarpari yf-
irheyrslum á kaffistofunni. Aðal-
lega snerust spurningar Einars
um nám mitt og áhugasvið, bak-
grunn og þekkingu. Einar var jú
gamall og þrautreyndur prófdóm-
ari, vel metinn og virtur sem slík-
ur. Í framhaldi þessara prófrauna
minna urðum við Einar góðir
kunningjar og fljótlega tókst með
okkur vinskapur. Mér þótti gam-
an að spjalla við Einar. Hann
kunni frá mörgu forvitnilegu að
segja af vettvangi íslenskra fræða,
fornu og nýju. Og einnig var hann
örlátur á að miðla af persónulegri
reynslu sinni.
Einar hélt alltaf mikilli tryggð
við safnið eftir að hann lét af störf-
um, kom reglulega við, ræddi mál-
in og spurði frétta. Mér þótti alltaf
vænt um þegar hann spurði eftir
mér. Þá drukkum við kaffi og
krufum fræðin og þjóðlífið.
Einar Laxness var frábær mað-
ur sem lærdómsríkt var að kynn-
ast. Hann var heiðarlegur, rétt-
sýnn og laus við alla tilgerð. Og
alltaf þótti mér gaman að hitta
hann.
Við Einar hittumst í safninu
hinsta sinni þann 27. apríl síðast-
liðinn. Við kvöddumst með þéttu
handabandi. Ekki grunaði mig í
þeirri svipan að komin væri
kveðjustund.
Einar Laxness verður lengi í
minnum hafður.
Gunnar Örn Hannesson.
Ljúfir haustdagar árið 1951.
Ég var þá að hefja háskólanám
og í undirbúningi Stúdentaráðs-
kosninganna þetta haust bar fund-
um okkar Einars Laxness saman í
fyrsta sinn. Þau kynni urðu upp-
hafið að vináttu okkar í sextíu og
fimm ár, eða allt til þess morguns
að Einar sonur hans færði mér
þau döpru tíðindi að faðir hans
væri fallinn.
Þegar ég nú, árið 2016, hugsa
um þessa vináttudaga er margs að
minnast. Og margar myndir birt-
ast á hugarskjánum.
Ég minnist heimsókna þeirra
hjóna, Einars og Elsu, til okkar
Jónu að Kirkjubæjarklaustri, en
koma þeirra var nánast árviss í
þau 35 ár sem við bjuggum á
Klaustri. Þær heimsóknir voru
gleðigjafar og tilhlökkunarefni og
brutu niður einangrunarmúrinn
sem okkur fannst stundum, eink-
um á fyrstu búsetuárum okkar
þar eystra, að væri hlaðinn upp á
milli fjölskyldna okkar og vina
syðra. Þá voru vegir líka oft vond-
ir og veður válynd en öftruðu samt
ekki för.
Einar var einstaklega raungóð-
ur vinur hvort heldur var heima
eða að heiman. Ég minnist ferð-
anna sem við fórum um byggðir
landsins, hvort heldur þær voru
undir hamrastáli Vestfjarða eða
um Strandabyggðir eða sveitir
Norðurlands. Þær lyftu okkur upp
yfir stund og stað og stíga nú fram
úr hugarfylgsnum.
Þá stýrði hann fararskjóta sín-
um og lagði á ráð. Og einatt voru
fleiri vinir með í för, svo sem séra
Baldur Vilhelmsson í Vatnsfirði
og Kjartan Ólafsson, annar eða
báðir. Og margar góðar stundir
áttum við á heimili þeirra Einars
og Elsu og þar ríkti alltaf sumar í
bæ og góðir félagar voru glaðir og
reifir.
Kæri fallni vinur, tómarúmið að
þér gengnum verður aldrei fyllt.
En minningin um góðan dreng
heldur áfram að hlýja um hjarta-
rætur. Vertu kært kvaddur.
Hjartans samúðarkveðjur til
Elsu og fjölskyldu ykkar.
Sigurjón Einarsson.
Margt kemur upp í hugann við
fráfall Einars Laxness og allar
minningar góðar um þann heið-
ursmann. Hann var kennari minn
í menntaskóla og síðar samstarfs-
maður, en best þekkti ég hann
sem pabba vina minna Halla og
Möggu. Sem slíkur þurfti hann oft
að umbera stóran vinahóp í sínu
húsi og ekki alltaf hljóðlátan;
heimili hans var á tímabili eins og
umferðarmiðstöð og forstofuher-
bergi Halldórs smekkfullt af
menntskælingum. Þetta fól í sér
að Einar þurfti að þola alls konar
misjafnlega gáfulegt tal um listir
og pólitík, og tók því, eftir á að
hyggja, af óvenjulegum skilningi
og jafnaðargeði. Hann hafði gam-
an af því að þýfga okkur um skoð-
anir, hlustaði á sjónarmið okkar
og var á ýmsan hátt opnari fyrir
nýjum straumum en margur af
hans kynslóð.
Einar gat verið mjög skemmti-
legur og fyndinn þegar sá gállinn
var á honum, var annars fastmót-
aður í kennsluháttum, „það er
það“ sem honum varð oft að orði í
sögutímum breyttist í „det er det“
í dönskutímunum; hann harð-
bannaði „tyggjójórtur“ í tímum og
mig minnir að hann hafi jafnvel
heimtað að fá að sjá glósubækur
okkar. Á tímabili skrifuðum við
hjá okkur ýmis gullkorn sem hann
lét falla í tímum, til að mynda þeg-
ar hann staðnæmdist skyndilega
upp við töfluna í miðjum örlagaat-
burði mannkynssögunnar og
sagði stundarhátt: „Það er sama
hvort maður er kommúnisti eða
kapítalisti, það er alltaf troðið á
manni!“
Halldór sonur hans naut þeirra
forréttinda sem ungur piltur að fá
að ferðast með föður sínum og
hans vinum, Kjartani Ólafssyni og
klerkunum Sigurjóni Einarssyni
og Baldri Vilhelmssyni, í þeirra
árvissu sumarferðum um landið
og má nærri geta hvílíkur háskóli
það var ungum manni. Halldór
miðlaði síðan sögum og upplifun-
um úr þessum ferðalögum til okk-
ar vina hans með slíkum tilþrifum
að þegar Baldur Vil birtist í heim-
sókn í Stóragerðinu hringdi Hall-
dór og við komum hlaupandi að
bragði, sátum síðan opinmynntir
og andaktugir og horfðum á hinn
mikla sjónleik. Aldrei amaðist
Einar við nærveru okkar eða fann
að, öðru nær. Miklu heldur var
eins og hann skildi mætavel for-
vitni ungra manna – og líkaði vel.
Alltaf tók Einar manni fagn-
andi þegar leiðir lágu saman á
seinni árum og ávallt var gaman
að spjalla við hann. Að leiðarlok-
um sendi ég frú Elsu og börnun-
um, Siggu, Halla, Möggu og Ein-
ari júníor, og öllu þeirra fólki
hugheilar samúðarkveðjur.
Páll Valsson.
Fáeinum orðum vil ég minnast
höfðingsmannsins Einars Lax-
ness. Andlát hans kom sem óvænt
frétt, að minnsta kosti manni eins
og mér sem ekki var í reglubundn-
um, hvað þá daglegum samskipt-
um við hann. En alltaf af og til
lágu leiðir okkar saman og hafa
gert um langt árabil, oftast tengt
pólitískum fundarhöldum, sam-
komum eða atburðum. Og alltaf
var jafn gaman að hitta Einar.
Hann hafði einstaklega ljúfa nær-
veru og brosið sem oftast lýsti upp
stórskorið andlitið er mér greypt í
minni.
Einar Laxness var staðfastur
vinstri maður og traustur að eiga
að. Því kynntist ég vel. Bæði per-
sónulega þegar hann hvatti mig og
studdi þó gæfi á bátinn og kom því
á framfæri á sinn hægláta hátt.
Hið sama hef ég heyrt frá öðrum
sem urðu vitni að pólitískum orða-
skiptum þar sem Einar varði og
studdi sinn mann og sinn flokk.
Um hið merka ævistarf Einars
eru aðrir mér fremri að fjalla. Ég
kynntist f.o.f. yfirgripsmikilli
þekkingu hans þegar sagnfræði,
þjóðlegan fróðleik eða þvíumlíkt
Einar Laxness