Morgunblaðið - 29.06.2016, Blaðsíða 18

FRÉTTASKÝRING
Þorsteinn F. Halldórsson
tfh@mbl.is
Ónægar fjárveitingar í fjölda
ára hafa orðið til þess að ástand
malarvega á Íslandi er óviðunandi
og til að mæta uppsafnaðri þörf
hefur Vegagerðin ýmist þurft að
hætta við framkvæmdir eða færa
fjármagn frá öðrum aðkallandi
aðgerðum. Í tilkynningu á heima-
síðu Vegagerðarinnar er fullyrt
að núverandi fjárveitingar séu að-
eins helmingur af lágmarksþörf.
Bundið slitlag gengur fyrir
Vegagerðin sinnir bæði vetr-
ar- og sumarþjónustu á mal-
arvegum. Í sumarþjónustunni
felst heflun og rykbinding en
vetrarþjónustan snýst um hálkuv-
arnir og snjómokstur. Vegagerðin
hefur metið það svo að viðhald á
bundnu slitlagi gangi fyrir vegna
þess að ef grotnun á þeim vegum
nær ákveðnu marki þá verður
kostnaður við endurbyggingu
margfaldur á við það sem þarf til
viðhalds. Það hefur bitnað veru-
lega á viðhaldi malarvega síðustu
ár.
„Ástandið er nokkuð jafnt yf-
ir landið. Þetta gildir ekki um
alla vegi en meirihluti þeirra er
ekki í góðu ástandi og sumir í
mjög slæmu. Það fé sem er fyrir
hendi er notað til að bera ofan í
malarvegina svo að hægt sé að
hefla. Það hefur ekki verið hægt
að endurnýja malarslitlagið á
sumum vegum í mörg ár þannig
að undirlagið er bara grjót og þá
er hvorki hægt að hefla né ryk-
binda,“ segir Hreinn Haraldsson,
forstjóri Vegagerðarinnar.
Aðeins helmingur af lág-
marki
Viðhald malarveganna verður
erfiðara með hverju ári eftir því
sem þetta ástand varir lengur. Í
ár gerði Vegagerðin áætlun um
malarburð, heflun og rykbindingu
vega á norðursvæði og hljóðaði
heildaráætlun upp á 600 milljónir
króna. Þegar fjárheimildir til
þjónustu og viðhalds birtust í vor
var áætlunin endurskoðuð og í
ljós kom að þær dugðu aðeins til
að sinna helmingnum af þeim
1.750 kílómetrum malar sem
liggja á norðursvæðinu. Það þýðir
að þar sem þyrfti til dæmis að
minnsta kosti að hefla einu sinni í
sumar verður það ekki hægt, þar
sem þörf er á að hefla 2-3 sinnum
á sumri vegna umferðar verður
kannski hægt að hefla einu sinni.
Að sögn Hreins gildir sú vöntun
einnig í öðrum landshlutum. Til að
brúa bilið hefur þurft að færa fé
milli flokka og kemur það ýmist
niður á nýjum framkvæmdum eða
annars konar viðhaldi og þjónustu.
„Vetrarþjónustan hefur verið
mjög erfið síðastliðin þrjú ár og þá
höfum við þurft að flytja fjármagn
úr sumarviðhaldinu yfir í vetr-
arþjónustuna. Það er þjónusta sem
þarf nauðsynlega að sinna og í
sumum tilfellum hefur það bitnað á
nýjum framkvæmdum.“
Umferð eykst óðum
Í frétt Morgunblaðsins í byrj-
un júní var greint frá því að um-
ferðarþungi hefði aldrei verið jafn-
mikill frá upphafi mælinga. Þá
hafði aukning umferðar milli maí-
mánaðar árin 2015 og 2016 numið
um 15% sem er einsdæmi. Að
hluta til má rekja aukninguna til
gífurlegs vaxtar í ferðamannainn-
streymi frá hruni. Aukinn umferð-
arþungi bitnar ekki aðeins á veg-
um með bundnu slitlagi heldur
gætir áhrifanna í síauknum mæli á
malarvegum. Á malarvegum, sem
áður voru notaðir sjaldan og að-
eins af heimamönnum, aka nú tug-
ir ef ekki hundruð ferðamanna í
viku.
Ástand malarvega
bágt víða um land
Verðlag janúar 2016 – rautt eru millifærslur fjáraukalaga 2013-2014 og/eða
fjáraukalög 2012 og 2015 – fjárlög fyrir árið 2016
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
6
0
1
2
3
4
5
Heimild: Vegagerðin
Framlög til þjónustu
18
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNÍ 2016
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Við erumenn aðvelta okk-
ur upp úr sætum
sigri á Englend-
ingum í Nice. Við
höllum okkur á
bakið og teygjum síðan
værðarlega úr skrokknum
og drekkum í okkur sól-
skinið eins og það tilheyri
okkur og engum nema okk-
ur. Og það skrítna er að
þessi lýsing bendir ekki
endilega til þess að við séum
í oflætiskasti sem geti haft
alvarleg eftirköst, gangi
það örlítið lengra. Skýr-
ingin er sú að vellíðunin og
sigursælan eru næsta ein-
stök.
Jafnvel í fagnaðaræðinu
miðju vitum við innra með
okkur að hún er ekki líkleg
til að banka oft upp á hjá
okkur. Þess vegna er sjálf-
sagt að njóta hennar í botn.
Þótt í framhaldinu sé
seilst nokkuð inn á sérsvið
íþróttadeildar Morgun-
blaðsins í næstu fullyrðingu
skal því slegið fram að „fót-
boltalega séð“ hafi landslið
Íslands átt fyllilega skilið að
vinna leikinn á mánudags-
kvöld.
Í okkar hópi getum við
viðurkennt að það hefði ekki
verið yfir sig ósanngjarnt
þótt Ísland hefði tapað fyrir
Austurríki og jafnvel einnig
fyrir Ronaldo Íslandsvini og
félögum.
En Ísland var einfaldlega
betra liðið gegn Englend-
ingum. Það er ekki inni-
stæðulaust grobb. Enskir
fjölmiðlar viðurkenna þetta
flestir. Þeir taka svo
sannarlega ekki með silki-
hönskum á sínum mönnum
eftir tapið gegn Íslandi.
Fyrirsagnirnar á þeim bæj-
um eru í hálfgerðum heims-
styrjaldarstíl. En í gegnum
hrópin skín í það viðhorf að
Englendingum bar ekki að
vinna leikinn af því að þeir
hefðu spilað betur en and-
stæðingarnir. Ekki heldur
af því að dómarinn hefði
dregið taum Íslendinga (ef
eitthvað var gerði hann það
gagnstæða).
Hinir tilfinningaríku
gagnrýnendur benda flestir
á að íslenska landsliðið komi
úr rétt rúmlega 300.000
manna þjóðarúrtaki. Enski
landsliðsþjálfarinn hafi hins
vegar getað valið úr úrvali
þúsunda atvinnu-
manna sem spila
með ríkustu fót-
boltafélögum
heims, þar sem
aðbúnaður sé með
allra besta móti.
Fyrirsagnir blaðanna, eink-
um íþróttakálfa þeirra, eru
með líflegasta móti þessa
dagana og er stjórnmálum
dagsins óspart blandað við
niðurstöðuna í Nice. Þeir
tala um tvöfalt „Brexit“.
Bæði úr Evrópusamband-
inu og Evrópu-
meistarakeppninni. Bætt er
við að forsætisráðherra
Stóra-Bretlands hafi fokið
eftir fyrri ósigurinn og
landsliðsþjálfarinn strax
eftir þann síðari og að leið-
togi Verkamannaflokksins
hangi nú á bláþræði.
Ef sama fyrirsagnafjörið
tíðkaðist á Íslandi og á
Bretlandi, og tenging
íþrótta og stjórnmála í sama
mæli þegar tilefni gefast til,
hefði fyrirsögn Morg-
unblaðsins í gærmorgun
geta verið HRYÐJU-
VERKALISTANUM
SKILAÐ eða KLIPPT
UNDAN ÞEIM EINS OG
LANDHELGISBRJÓTUM
FORÐUM.
En aðdáendur íslenska
landsliðsins eru ekki á þess-
um buxunum. Ef öðruvísi
hefði staðið á er líklegt að
margir íslenskir knatt-
spyrnuáhugamenn hefðu
helst getað hugsað sér að
Englendingar sigldu góðan
byr í keppninni. Kappleik-
urinn við Englendinga var
því eiginlega grannaslagur.
Þegar hann fer fram er allt
sett í baráttuna. Ef grann-
inn er hins vegar einn eftir í
baráttunni er hann studdur
og góðar óskir hvergi spar-
aðar.
Það er ekki algjörlega úti-
lokað að við getum staðið í
frábæru liði Frakka á
heimavelli þeirra í höfuð-
borginni. En stillum samt
væntingum landans í hóf og
munum að við komum frá
þessu sögulega móti sem
sigurvegarar með stóru S-i.
Þannig byggjum við undir
tilhlökkun okkar fyrir
næsta leik landsliðsins og
verðum í viðbragðsstöðu til
að fagna sigri í leikslok,
hvaða tölur sem birtast á
markaskiltunum þegar
flautað verður af.
Annar eins
fótboltafiðringur
hefur ekki farið
um landann áður}
Sigur er þegar
skrifaður í skýin
Þ
ar sem ég sat í Víðistaðakirkju í
jarðarför fyrir stuttu varð mér
starsýnt á þann hluta freskumynd-
ar Baltasars Sampers sem er fyrir
miðjum kórnum. Nú hef ég oft
komið í þá kirkju, í jarðarfarir, brúðkaup og á
tónleika, og jafnan dáðst að myndum Baltasars
sem eru merkilegt listaverk, en að þessu sinni
tók ég eftir miðmyndinni sem aldrei fyrr, mynd
af Jesú Jósepssyni sem stendur þar glaðbeittur
í hópi fólks og lítur góðlega til áhorfandans,
kirkjugestsins.
Ég á góðan vin sem stundaði það á ferðalög-
um að leita uppi myndir af ljótu Jesúbarni í
kirkjum, og af þeim er nóg sagði hann mér.
Ekki var það þó það sem mér fannst merkilegt,
Víðistaðakirkjujesú er ekki ófríður, öðru nær,
hann er svipfagurt glæsimenni, heldur fór ég
að hugleiða það hve hann væri vestrænn í útliti, ljós á hör-
und með skolleitt hár og skegg, næstum eins og náunginn
sem kallaði sig Jesú í Kristjaníu þegar ég dvaldist þar á
áttunda áratug síðustu aldar.
Í sjónvarpsumræðum skömmu fyrir jólin 2013 þar sem
jólasveinninn kom til tals sagði hin þekkta sjónvarpskona
Megyn Kelly: „Jesús var líka hvítur maður. Það er eins og
við höfum... hann er söguleg persóna sem er staðreynd, og
jólasveinninn líka.“
„Þig langar ekki að spássera’ og spjalla um Jesú / þig
langar bara að sjá framan í hann“ söng Mick Jagger á
meistarastykki Rollinganna Exile on Main Street. (Í öðru
meistarastykki, Somebody Blew Up America
orti Amiri Baraka: „Hvern þekkir þú / sem séð
hefur Guð? // En allir hafa séð / djöfulinn.“)
Líkt og Megan Kelly höfum við öll séð fram-
an í Jesú og vitum nákvæmlega hvernig hann
lítur út: hvítur, ljóshærður og bláeygur, já og
með vel snyrt skegg. Fyrir vikið erum við líka
alltaf að sjá Jesú – hann birtist okkur í vatns-
skemmdum og flagnaðri málningu á írskum
bar, á ristuðu brauði, á kartöfluflögum, í steik-
arfeiti, á kartöfluböku, Kit Kat-kexi, flatböku
með auka osti, pönnuköku, appelsínu, banana
og í rjómaís með jarðarberja- og pist-
asíubragði. Já, og sem kudzu-vafningsviður á
ljósastaur og í norðurljósum yfir Akranesi.
Myndin sem við höfum af Jesú er nefnilega
söguleg staðreynd, það er að segja sú mynd
sem við skreytum kirkjur með og bækur og
altari og heimahús og sem við flúrum á bakið á okkur og
hand- og fótleggi. Hana getum við rakið til austrómverska
keisaradæmisins þar sem menn máluðu myndir af Jesú
ekki eins og hann hefði getað litið út heldur sem tákn-
mynd, sem stílfærða mynd af keisara á hásæti sínu. Í elstu
myndum sem til eru af Jesú, myndum frá upphafi fjórðu
aldar, er hann þó alla jafna dekkri yfirlitum, líkari því fólki
sem bjó á uppeldis- og heimaslóðum hans, og skegglaus.
Reyndar ekki ósvipaður útlits og Írakarnir sem dregnir
voru útúr Laugarneskirkju á þriðjudagsmorguninn og
reknir úr landi.
arnim@mbl.is
Árni
Matthíasson
Pistill
Myndin af Jesú
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjóri:
Davíð Oddsson
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Ritstjóri og framkvæmdastjóri:
Haraldur Johannessen
„Í vor var lögð fram sam-
gönguáætlun fyrir Alþingi til
fjögurra ára, 2015 til 2018.
Það er ekki búið að afgreiða
hana en ef hún verður sam-
þykkt og fjárveitingar í sam-
ræmi við það þá kemur batn-
andi tíð. Bæði er bætt við í
framkvæmdum og viðhaldi og
þó að það séu ekki stórkost-
legar tölur þá munar um
margt,“ segir Hreinn Haralds-
son. Samgönguáætlunin er
lögð fram af Ólöfu Nordal,
innanríkisráðherra. Í áætl-
uninni er kveðið á um að fjár-
veiting til Vegagerðarinnar
aukist um tæpa fjóra millj-
arða á fjórum árum. Tals-
verður hluti framlaganna fer
til jarðgangagerðar í Dýra-
firði, Norðfirði, Seyðisfirði og
Húsavík.
Ný sam-
gönguáætlun
BJARTSÝNI Á FJÁRLÖG