Morgunblaðið - 17.08.2016, Blaðsíða 19

19
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. ÁGÚST 2016
Þjóðlegur miðbær Fréttir þess efnis að ekki verði þverfótað fyrir útlendingum í bænum eru stórlega ýktar.
Eggert
Þingmenn stjórn-
arandstöðunnar voru
fremur þungir í lund í
upphafi vikunnar þeg-
ar þeir snéru aftur til
starfa á Alþingi eftir
sumarleyfi. Í um-
ræðum um skýrslu
forsætisráðherra um
stöðu þjóðmála gætti
lítillar bjartsýni í
málflutningi forystu
stjórnarandstöðunnar þrátt fyrir
að hafa fengið sína heitustu ósk
uppfyllta; dagsetningu kosninga
(að öðru óbreyttu). Sjálfsagt jók
það ekki gleði stjórnarandstöð-
unnar að stuttu áður en þing kom
saman kynnti ríkisstjórnin tillögur
sem skjóta nýjum og styrkari
stoðum undir séreignarstefnuna
og auka valfrelsi í húsnæðis-
málum.
Stjórnarandstöðunni virðist
fyrirmunað að sjá eða skynja birt-
una sem er yfir íslensku efnahags-
lífi. Hún neitar að trúa því að
framtíðin geti verið björt ef rétt
er haldið á málum, en ekki horfið
aftur til fortíðar vinstri stefnunnar
og stjórnarhátta „you-ain‘t-seen-
nothing-yet“.
Töfralausnin enn boðuð
Hagvöxtur var 4,2% á fyrsta
ársfjórðungi og horfurnar eru góð-
ar. Á sama tíma var vöxtur efna-
hagslífsins aðeins 0,6% á evru-
svæðinu og fór niður í 0,3% á
öðrum ársfjórðungi. Í Frakklandi
var enginn hagvöxtur. Þrátt fyrir
þetta leggur formaður Samfylk-
ingarinnar áherslu á að Ísland
taki upp evru. Enn og aftur boða
samfylkingar upptöku evru sem
lausn á öllum vandamálum okkar
Íslendinga – búið er
að dusta rykið af
töfralausninni. Í við-
tali við Eyjuna síðast-
liðinn mánudag hélt
Oddný Harðardóttir
því fram að það sé
„auðvitað augljóst“ að
evra sé „lausnin“:
„En hún [lausnin]
er ekki í sjónmáli og
þá verðum við að
bera kostnaðinn. Það
er bara staðreynd.
Það er það sem rík-
isstjórnin er að leggja til.“
Í umræðum um skýrslu for-
sætisráðherra hélt formaður Sam-
fylkingarinnar því fram að
óánægja væri með ríkisstjórnina á
fleiri en einu sviði. „Heilbrigð-
iskerfið líður fjárskort og það ger-
ir menntakerfið líka,“ sagði
Oddný Harðardóttir sem var um
nokkurt skeið fjármálaráðherra
vinstri stjórnar Samfylkingar og
Vinstri grænna. Auðvitað gat hún
þess ekki að á þessu ári verða út-
gjöld til heilbrigðismála rúmlega
38 milljörðum króna hærri en
gert var ráð fyrir í síðustu fjár-
lögum vinstri stjórnarinnar árið
2013.
Holuviðgerðir
Endurreisn heilbrigðiskerfisins
er því hafin en hvergi nærri lokið.
Útgjöld til menntamála hafa
hækkað og verið er að byggja al-
mannatryggingakerfið upp að
nýju. Fjárlög yfirstandandi árs
gera ráð fyrir að yfir 98 millj-
arðar renni til almannatrygginga.
Þrátt fyrir að þetta sé liðlega 24
milljörðum hærri fjárhæð en
Oddný Harðardóttir og samherjar
hennar í vinstri stjórninni vildu
árið 2013, má öllum vera ljóst að
styrkja þarf stöðu eldri borgara
og öryrkja enn frekar. Tækifærin
eru til staðar.
Kári Stefánsson felldi harðan
dóm yfir velferðarstefnu vinstri
stjórnarinnar í grein í Frétta-
blaðinu 9. ágúst:
„Þegar í harðbakkann sló holaði
hún velferðarkerfið að innan, lét
utanríkisþjónustuna í friði, reisti
Hörpu (að vísu vildi Katrín Jak-
obsdóttir láta mála vinstri hliðina
á henni græna en það gleymdist)
og byrjaði að bora gat í gegnum
Vaðlaheiðina. Þetta var fyrsta
hreinræktaða félagshyggjurík-
isstjórnin í sögu lýðveldisins!“
Ríkisstjórn Framsóknarflokks
og Sjálfstæðisflokksins hefur fyllt
þessar holur og boðar uppbygg-
ingu til framtíðar.
Enginn fögnuður
Það er umhugsunarvert af
hverju stjórnarandstöðunni virðist
fyrirmunað að gleðjast yfir bættri
stöðu launafólks. Í stað þess að
ræða og leggja fram hugmyndir
um hvernig góð staða verði best
nýtt til að bæta lífskjör enn frekar
er stjórnarandstaðan föst í um-
ræðum um afsögn fyrrverandi for-
sætisráðherra.
Engu er líkara en að það fari
illa með geðslag forystumanna
vinstri flokkanna að launavísitalan
hafi hækkað um um 12,5% frá
miðju síðasta ári til sama tíma í ár
og að verðbólgan sé aðeins 1,1%
síðustu 12 mánuði. Þeir finna litla
gleði í þeirri staðreynd að í 30
mánuði hefur verðbólga verið
undir markmiðum Seðlabanka Ís-
lands. Mikil aukning kaupmáttar
launa í tíð ríkisstjórnar Fram-
sóknarflokks og Sjálfstæðisflokks-
ins, vekur litla kæti. Kaupmáttur
launa hefur aldrei verið hærri. Og
ekki er sýnd ánægja með að at-
vinnuleysi í júní síðastliðnum er
það minnsta í þeim mánuði frá
2008.
Á síðasta ári lækkuðu skuldir
einstaklinga vegna íbúðakaupa um
nær 60 milljarða króna. Í sam-
antekt Páls Kolbeins, rekstr-
arhagfræðings hjá Ríkisskatt-
stjóra, kemur fram að skuldir sem
hlutfall af tekjum hafa lækkað
mikið á undanförnum árum, þótt
enn sé það of hátt. Árið 2010 voru
skuldir einstaklinga nær tvöfalt
hærri en tekjur en í lok síðasta
árs var hlutfallið komið niður í
32,5%. Ástæða lækkunarinnar er
tvíþætt; hærri tekjur og lægri
skuldir. Engu er líkara en að
vinstri menn séu vonsviknir með
þessa jákvæðu þróun; eignastaða
íslenskra heimila er að styrkjast
verulega.
Skattahækkun í þunglyndi
Bjarni Benediktsson fjár-
málaráðherra benti á athygl-
isverða staðreynd í umræðunum
síðasta mánudag:
„Á þessu ári stefnir í að afgang-
ur á ríkisfjármálunum verði meiri
en allur uppsafnaður halli vinstri
stjórnarinnar á árunum 2009 til
2013.“
Í þrjú ár í röð hafa fjárlög verið
afgreidd með afgangi. Ríkissjóður
greiddi á síðasta ári 150 milljarða
fyrir fram af innlendum og er-
lendum skuldum. Skuldir rík-
issjóðs hafa lækkað gríðarlega og
verða komnar niður fyrir 50% af
vergri landsframleiðslu á þessu
ári. Gjörbreytt staða ríkissjóðs –
jöfnuður í rekstri og mikil lækkun
skulda – gefur aukin færi til að
byggja upp velferðarkerfið sam-
hliða því að lækka skatta enn
frekar og stokka upp í rík-
isrekstrinum.
Frammi fyrir þessum stað-
reyndum hefur pólitískur dap-
urleiki náð tökum á vinstri mönn-
um. Í þunglyndi sínu boða þeir
hækkun skatta, þar sem enn einu
sinni verður barið á millistéttinni.
Draumurinn um að innleiða að
nýju auðlegðarskatt lifir – ætlunin
er að kreista fjármuni út úr sjálf-
stæðum atvinnurekendum og eldri
borgurum. Hækkun skatta er
sögð í nafni „félagslegs réttlætis“.
Og komist vinstri flokkarnir til
valda að loknum kosningum eru
líkur á því að ungt fólk verði að
sætta sig við „félagsleg úrræði“ í
húsnæðismálum í stað þess að
eiga valfrelsi og raunhæfan kost á
að eignast eigin íbúð. Hægt og
bítandi verður krafturinn dreginn
úr atvinnulífinu í anda „norrænn-
ar velferðarstjórnar“. Möguleikar
til að ráðast í umfangsmiklar og
nauðsynlegar innviðafjárfestingar,
ekki síst í heilbrigðis- og sam-
göngukerfinu, verða takmarkaðir.
Þá verður gripið til þess ráðs að
veðsetja framtíðina, gefa út víxla
á komandi kynslóðir.
Í Reykjavík hafa vinstri flokk-
arnir – Samfylking, Vinstri græn-
ir, Píratar og Björt framtíð – sýnt
hversu auðvelt það er að setja
fjárhag hins opinbera á hliðina.
Leikinn á að endurtaka á lands-
vísu að loknum alþingiskosn-
ingum.
Eftir Óli Björn
Kárason » Frammi fyrir þess-
um staðreyndum
hefur pólitískur dap-
urleiki náð tökum á
vinstri mönnum. Í þung-
lyndi sínu boða þeir
hækkun skatta.
Óli Björn Kárason
Höfundur er varaþingmaður
Sjálfstæðisflokksins.
Stjórnarandstaða í vondu skapi
Þegar ég skrifaði á
dögunum hér í blaðið,
að vinstri sinnaðir
menntamenn á Vest-
urlöndum hefðu séð
spænska borg-
arastríðið í svörtu og
hvítu, óraði mig ekki
fyrir því, að Að-
alsteinn Ingólfsson
listfræðingur ætti eft-
ir að taka þessi orð til
sín. Nú er liðið 41 ár
frá því, að þjóðin skellihló að hon-
um fyrir að birta í Dagblaðinu
gagnrýni um málverkasýningu á
Akureyri án þess að skoða hana,
en hann studdist aðeins við svart-
hvítar ljósmyndir.
Aðalsteinn birtir í Morg-
unblaðinu 3. ágúst ofstopafulla
árás á mig fyrir skrif mín um
spænska borgarastríðið, sér-
staklega loftárásina á Guernica
vorið 1937. Kveður hann mig þar
sammála breskum rithöfundi,
David Irving, sem hefur miður
gott orð á sér, meðal annars fyrir
að afneita Helförinni. Aðalsteinn
beitir hér gamalli rökvillu, sem
við vorum vöruð við í heim-
spekinámi forðum, reductio ad
hitlerum (Irving er vafasamur;
Irving hefur skoðun x; ergo: menn
með skoðun x eru jafnvafasamir
og Irving).
Svo illa vill hins vegar til fyrir
Aðalstein, að ég hafði þegar gert
fulla grein fyrir heimildum mínum
í stuttri ritdeilu við Ómar
Ragnarsson: The Spanish Civil
War frá 2012 eftir sagnfræðipró-
fessorinn Stanley Payne (bls. 211-
212) og ritgerð eftir hern-
aðarfræðinginn James S. Corum,
„The Persistent Myths of Guer-
nica“ (Hinar þrálátu goðsagnir um
Guernica), sem birtist í Military
History Quarterly
2010.
Þeir Payne og Cor-
um rekja goðsagn-
irnar um Guernica: að
hún hafi eingöngu
verið árás á saklausa
borgara, gerð af
þýskum flugmönnum,
sem voru að æfa sig
fyrir heimsstyrjöld,
og að 1.600 manns
hafi fallið. Sannleik-
urinn var sá að sögn
þeirra Paynes og Cor-
ums, að bærinn var hernaðarlegt
skotmark vegna brúar þar, herliðs
og hergagnaverksmiðju, að árásin
var gerð að undirlagi uppreisnar-
manna Francos og að eitthvað á
annað hundrað manns féllu í
henni. Loftárásin var frekar hern-
aðaraðgerð en hryðjuverk.
Vitaskuld mælir enginn mann-
vinur loftárásum bót og því síður
borgarastríðum. Lýðveldissinnar
og uppreisnarmenn á Spáni voru
hvorir tveggja sekir um margs
konar grimmdarverk. En þótt Að-
alsteinn Ingólfsson láti sér nægja
að sjá spænska borgarastríðið í
svörtu og hvítu eins og mál-
verkasýninguna forðum á Ak-
ureyri, fær hann engu um það
breytt, að veruleikinn er í mörg-
um litum.
Eftir Hannes Hólm-
stein Gissurarson
» Svo illa vill hins veg-
ar til fyrir Aðalstein,
að ég hafði þegar gert
fulla grein fyrir heim-
ildum mínum í stuttri
ritdeilu við Ómar Ragn-
arsson.
Hannes Hólmsteinn
Gissurarson
Höfundur er prófessor
í stjórnmálafræði.
Einn í svarthvítu