Morgunblaðið - 28.11.2016, Qupperneq 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 28. NÓVEMBER 2016
Jóla skreytingar
fyrir heimili, húsfélög og fyrirtæki
Skoðum og gerum tilboð
endurgjaldslaust
Sími 571 2000 | hreinirgardar.is
VIÐTAL
Sigurður Ægisson
sae@sae.is
Gunnar Smári Helgason er kominn
af uppfinningamönnum í föðurætt-
ina og smiðum í móðurættina og er
lifandi goðsögn í heimi íslenskrar
tónlistar. Fingraför hans má sjá á
margri hljómplötunni sem tekin hef-
ur verið upp og gefin út, allt frá 8.
áttunda áratug síðustu aldar. Þar á
meðal hafa verið kunnustu músík-
antar þjóðarinnar.
Einnig hefur Gunnar unnið að
gerð auglýsinga, kvikmynda og sjón-
varpsþátta, komið að talsetningu á
teiknimyndum og hljóðblöndun í
leikhúsum og á tónleikum, bæði
klassískum og popptónleikum.
Að auki tengist hann Eurovision,
hefur þrisvar - 1990, 1991 og 1993 -
farið utan til að sjá um að hljóðið
væri í lagi, þegar að stóru stundinni
kæmi.
Svo fátt eitt sé nefnt.
Eftir að Gunnar fór að minnka við
sig í upptökuvinnunni tók hann að
snúa sér að öðru hugðarefni, er t.d.
búinn að fylla bílskúrinn af alls kon-
ar vélsmíðadóti þessa dagana, er
kominn þar með loftpressu, renni-
bekk, rafsuðuvélar tvær og ýmislegt
fleira sem nýtist í járnsmíði. Nýver-
ið setti hann saman 10 metra hátt
mastur sem fór út í Hrísey, með fjór-
um loftnetum á. Þarna uppi var hann
í 6 klukkustundir, hangandi í rign-
ingu, við að standsetja það.
Svo er hann með stórt herbergi
undir rafeindavinnustofu og hefur
síðustu árin verið að gera við fag-
hljóðtæki, sem eru notuð í atvinnu-
rekstri.
Þetta er enginn venjulegur maður.
Frá árinu 2006 hefur Gunnar búið
á Siglufirði, ef undan eru skildir 5
mánuðir, og unir hag sínum vel,
kominn út úr ati höfuðborgarinnar.
Búbbólína
„Ég fæddist á sjúkrahúsinu á
Hvammstanga 20. júlí 1957,“ segir
Gunnar Smári, þegar hann er spurð-
ur um uppruna sinn. „Pabbi, Helgi
Sæmundur Ólafsson, er fæddur á
Siglufirði og ættaður úr Héðinsfirði,
af Vatnsendaættinni, en ólst upp í
Kothvammi við Hvammstanga, og
mamma, Sólborg Dóra Eðvalds-
dóttir, fæddist á Vatnsnesi og ólst
þar upp.
Pabbi er rafvirkjameistari þannig
að ég kynntist mjög ungur flestu
sem tengist rafmagni og tækni.
Hann var mjög virkur í leikfélaginu
á staðnum, var þar ljósamaður í
fjölda ára, fann upp hluti til að leysa
málin ef þurfti, og var að auki org-
anisti í kirkjunni á Hvammstanga í
tæp 40 ár, og mamma söng í kórnum
og ég líka þegar ég fór að stálpast.
Þannig að segja má að ég hafi alist
upp við blöndu af músík og tækni.
Eftir landspróf frá Reykjaskóla
fór ég í Menntaskólann á Laug-
arvatni og þá fór svona að halla und-
an fæti hvað uppfræðsluna snerti,
því félagslífið tók yfirhöndina þar,
ég sá um hljóðfærasafn sem skólinn
átti, var kallaður hljóðfæravörður,
og námið varð útundan. Þar var
náttúrulega rekin útvarpsstöð líka,
kolólögleg, Búbbólína. Ég man að
seinni veturinn minn þarna kom ég
með lampasendi, sem ég hafði mest-
ar áhyggjur af að væri of sterkur,
þetta var á miðbylgju. Ég sendi
nokkra stráka á bíl til þess að keyra
aðeins í kring til að athuga hvort það
væri ekki öruggt að þetta næðist
bara rétt út fyrir skólann, því annars
áttum við á hættu að vera stoppaðir.
Að lokum koma þeir til baka og
segja að þetta sé fínt, þetta náist
bara þarna rétt út fyrir. Seinna kom
í ljós að sendirinn náði til Selfoss.
En þarna sem sagt fann ég að
menntaskólanámið átti ekki við mig,
svo að ég fór aftur til Hvammstanga
og var að hugsa um að gerast raf-
virki eins og pabbi og fara iðn-
skólaleiðina kannski frekar.“
Ragnar gerði útslagið
„Svo gerist það sem átti eftir að
hafa mikil áhrif á líf mitt,“ heldur
Gunnar Smári áfram. „Eðvald, móð-
urafi minn, var fræðimaður, hafði
komið að stofnun Fræðafélags Vest-
ur-Húnavatnssýslu, vil ég meina, og
í kringum páskana þarna var haldin
vorvaka í félagsheimilinu á
Hvammstanga. Það var fjölmargt í
boði, myndlist og fleira, en það sem
fram fór á sviðinu, var með ein-
hverju hljóði, það var tekið upp til
heimildar. Pabbi sá um það. Og svo
þegar ég fór að koma þarna inn aft-
ur, eftir að hafa verið í burtu, þá fór
ég að vera með honum í því. Síðan
voru þessar spólur geymdar. Í þetta
sinn var meðal gesta Ragnar
Björnsson, sem þá var dómorganisti
og ættaður þarna af svæðinu. Hann
leikur píanókonsert á flygil sem
nýbúið var að kaupa. Listamönn-
unum fannst stundum óþægilegt að
verið væri að taka slíkt upp og iðu-
lega þurfti að fá sérstakt leyfi fyrir
því. Og það var eins í þetta skiptið.
Hann var spurður að því fyrirfram
hvort í lagi væri að taka þetta upp á
segulband og þótt hann væri ekkert
sérlega hrifinn af hugmyndinni lét
hann það gott heita, ef við lofuðum
því að við myndum þurrka þetta út í
hans viðurvist ef hann yrði ekki
ánægður með útkomuna, einhverra
hluta vegna. Daginn eftir kemur
hann heim til að hlusta á þetta og
dæma um það hvort mætti varð-
veita. Hann hlustar á þetta í heyrn-
artólum og dettur hvorki af honum
né drýpur. Svo bað hann um að fá að
heyra þetta aftur. Og þá hugsaði ég:
„Já, ókei, hann er að stúdera spila-
mennskuna sína.“ Svo tekur hann af
sér heyrnartólin og segir: „Heyrðu,
af hverju ferðu ekki bara út í þetta?“
„Ha, hvað?“ spyr ég. „Upptökur,“
segir hann. Og hann fer að tala um
það að hann sé miklu ánægðari með
þessa upptöku en margar sem hann
hafi heyrt í útvarpinu og svona og
fannst þessi eitthvað merkileg, sem
ég skil reyndar ekki enn.
Svo leiðir eitt af öðru, að Hljóðriti
í Hafnarfirði auglýsir eftir nemum
til að verða upptökumenn. Og ég
sæki um. Ég fæ þarna inni sem
nemi, og byrjaði 15. september 1978.
Og eftir það varð ekki aftur snúið.
Fyrstu kennarar mínir voru Jónas
R. Jónsson og Tony Cook.“
Gunnari sóttist námið vel, fór
fljótt að vinna sem fullgildur
upptökumaður og starfaði sem
yfirupptökumaður Hljóðrita um
nokkurt skeið. Hann var fastur
starfsmaður í Stúdío Sýrlandi á ár-
unum 1991 og 1992, var ríkisstarfs-
maður hjá Þjóðleikhúsinu í 50 daga
og 50 nætur í árslok 1994. Árið 1995
var hann ráðinn tæknistjóri Bylgj-
unnar og var gerður að hljóðmeist-
ara Íslenska útvarpsfélagsins á ár-
unum 1996, 1997 og 1998, en þá setti
hann upp eigið hljóðver í Hafn-
arfirði, Hljóðsmárann ehf., sem var
formlega stofnaður í árslok 1999.
Í árslok 1997 fór Gunnar að íhuga
trúmál meira en áður, og gekk til
liðs við Hvítasunnuhreyfinguna
skömmu seinna, með því að taka nið-
urdýfingarskírn í Fíladelfíu 8. mars
1998, en hafði fram að því verið í
Þjóðkirkjunni.
Starfsemin í Hafnarfirði lagðist
niður árið 2002, en Hljóðsmárinn
starfaði um skeið í tengslum við
Lindina sem er kristilegt útvarp, og
framleiðir kristilegt efni fyrir sjón-
varp, útvarp og til útgáfu. Gunnar
var tæknistjóri þar í eitt ár.
Í kringum 1000 hljómplötur
Gunnar hefur oft verið kallaður
Hljóðmaður Íslands. Þegar hann er
spurður út í fjölda þeirra hljóm-
platna sem hann hafi komið að segist
hann ekki hafa töluna á hreinu.
„Það er svolítið erfitt að telja, því
það er skilgreiningaratriði hvenær
maður hefur tekið upp plötu og hve-
nær ekki. Vegna þess að maður ger-
ir kannski bara brot af vinnunni. Ef
ég tek að mér að mastera einungis,
þá fæ ég hljóðblandað efni frá ein-
hverjum öðrum og ég er bara að fín-
isera það til. Stundum tek ég bara
upp söng og ekkert annað. En ég tel
að plötur þar sem mitt handbragð
hefur skipt einhverju máli, þar sem
ég hef komið nálægt upptökunni,
séu öðrum hvorum megin við 1000.“
Viljið þið koma þessum mönnum út
 Gunnar Smári Helgason hefur komið að gerð um þúsund hljómplatna á löngum upptökustjóraferli
Morgunblaðið/Sigurður Ægisson
Unir sér vel á Siglufirði Gunnar Smári Helgason hefur búið á Siglufirði allt frá 2006 og unir hag sínum vel.
Ljósmynd/Kristín Sigurjónsdóttir
Eftirsóttur Hljóðmaður Íslands er mjög eftirsóttur þótt hann búi úti á landi.
Þarna er hann í Hörpu að mixa Rolling Stones tónleika.
Vel á annað þús-
und manns höfðu
í gær skrifað
undir áskorun á
netinu um að
sundlaugar
Reykjavíkur-
borgar verði
opnar lengur en
nú er. Lagt er til
að allar laugar
borgarinnar
verði opnar um 22 á föstudögum og
til kl. 20 á laugardögum og sunnu-
dögum. Nú er aðeins Laugardals-
laug opin á kvöldin, en hún er opin
til kl. 22. „Laugarnar okkar eru
frábærar. Njótum þeirra allra. Líka
um helgar!“ segir í áskoruninni sem
runnin er undan rifjum Ólafs Egils-
sonar leikara. „Ég er einn af fasta-
gestum Vesturbæjarlaugarinnar,
fór þangað alla mína barnæsku með
ömmum og öfum, og mömmu og
pabba og fer þangað með börnin
mín og vonandi börnin þeirra líka,“
segir hann í pistli um málið á
Facebook.
Opið verði lengur í
öllum sundlaugum
Sund Laugarnar
eru afar vinsælar.