Skagfirðingabók - 01.01.2015, Síða 163

SKÓLINN Í VÍK
163
frekar lýðháskólahreyfinguna er hann
sótti til Norðurlanda og flutti með sér
heim í Skagafjörðinn. Þess vegna fór ég
síðar fyrst til Noregs á Lýðháskólann í
Voss og dvaldi þar einn vetur. Þaðan fór
ég svo til Askov í Danmörku. Þar dvaldi
ég í tvo vetur á hinum fræga lýðháskóla.
En á þeim skóla heyrði ég fyrst talað um
kvekara, þeirra siði og kenningar. Ef ég
hefði ekki farið í skólann í Vík hefði ég
sennilega ekki kynnst lýðháskólunum
eða öðru sem þar var sagt með hinu
lifandi orði. Ég hefði þá ekki heyrt talað
um kvekara og því aldrei gengið í þeirra
flokk. En þau fáu orð er um þá [voru
sögð] í aðeins einni kennslustund höfðu
þau áhrif á mig að ég fór að kynna mér
þeirra kenningar síðar meir.
Ég á því Jóni á Reynistað það að þakka
að ég kynntist lýðháskólahreyfingunni
og kvekurum en þetta tvennt hefur orðið
mér til meiri blessunar en allt annað er
ég kynntist á mínum æskuárum.
Þess skal getið að á fyrra tímabili
Víkurskóla var ekkert opinbert próf. En
próflausir skólar áttu erfitt uppdráttar
hér á landi á þeim tímum. Ráðandi
menn þjóðarinnar vildu ekki styrkja
þá nema opinber próf færu þar fram er
sýndu kunnáttu nemendanna. Var því
það ráð tekið að hafa opinbert próf í lok
síðara skólaárs. Um þetta próf sagði Jón á
Reynistað í ræðu við skólaslit við okkur:
„Þið hafið nú tekið próf – sumir gott
próf – en sumir lakara. – En allir eiga
eftir að taka annað próf sem er meira
virði en þetta. – Á því veltur allt – það
sýnir hvernig þið hafið notað líf ykkar.
– Þið eigið öll eftir að taka próf lífsins.“
Hér hefur ekki verið ritað um hina
kennarana, Árna og Brynleif, enda átti
ritgjörðin aðallega að vera um Jón á
Reynistað. Bæði
Árni og Brynleifur
voru einnig vinir
mínir og báðir
tóku kenningu
kvekara mjög vel
löngu síðar er ég
fór að tala um þá
trú. Brynleifur
Tobíasson var hinn
mikli fræðimaður
í mínum augum.
Hann aflaði sér
menntunar alla
ævi. Var ágætur
ræðumaður og
lét mikið á sér
bera sem slíkur á
unga aldri. Um
hann var þá sagt:
„Hann lætur taka
eftir sér þegar
hann er orðinn
stór.“ Enda var
það svo, það var
tekið eftir slíkum
manni og það að
verðleikum. Mér
þótti alltaf vænt
um hann.
Skólinn í Vík
var bæði fyrir pilta
og stúlkur. Sæunn Steinsdóttir kenndi
stúlkum saumaskap. Eigi var laust við að
nokkur samdráttur ætti sér stað á milli
kynjanna. Þar kynntist ég fyrst Elísabeti
Magnúsdóttur er mörgum árum síðar
varð konan mín. Enn fremur Ingibjörgu
Sveinsdóttur er síðar varð kona Ellerts
[Jóhannssonar] stórbónda í Holtsmúla
og Valgerði frá Tannstaðabakka í Vestur-
Húnavatnssýslu. Í Vík var ég oft í faðm-
Sæunn Steinsdóttir
frá Hafsteinsstöðum.
Eig. myndar: HSk. Vis 341
Valgerður Einarsdóttir frá
Tannstaðabakka.
Eig. myndar: HSk. Hcab 25