Morgunblaðið - 08.12.2016, Side 44

44 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 8. DESEMBER 2016
Við höfum framleitt viðhaldsfría
glugga og hurðir í 30 ár
Nánari upplýsingar á www.solskalar.is
Glæsilegir sólskálar sem lengja sumarið
og gera sælureitinn ómótstæðilegan
Yfir 40 litir í boði!
Hentar mjög vel
íslenskri veðráttu
Sólskálar
- sælureitur innan seilingar
Smiðsbúð 10 • 210 Garðabær • Sími 554 4300 • Fax 564 1187
198
4 - 2016
ÍS
LEN
SK FRAML
EI
ÐS
LA32
Þótt François Fillon hafi verið forsætisráð-
herra Frakklands í forsetatíð Nicolas Sarkozy
2007 til 2012 er hann ekki sérlega þekktur ut-
an landsteinanna. Hver er þessi maður sem
var ekki inni í myndinni í keppninni um að
hljóta útnefningu mið- og hægrimanna fyrir
forsetakosningarnar næsta vor? Hálfum mán-
uði fyrir prófkjörið var hann í þriðja til fjórða
sæti að fylgi en tveimur dögum fyrir það hafði
honum skotið upp að hlið þeirra Sarkozy og
Alain Juppé, sem var forsætisráðherra í
valdatíð Jacques Chiracs.
Sarkozy féll úr leik í fyrri umferðinni og í
þeirri seinni lagði Fillon svo Juppé með tveim-
ur þriðju atkvæða, hlaut 66% fylgi. Fjölmiðlar
sögðu að Fillon-flaugin hefði skotist á loft en á
sama tíma ýti sósíalistar á sjálfseyðing-
arhnapp sinn.
Í sigurræðu sinni sagði Fillon kjósendur
hafa ákveðið að hann væri fulltrúi „franskra
gilda sem væru þeim kær“ og sagði það ávís-
un á hnignun að kjósa vinstriflokkana og
gjaldþrot að verja atkvæði sínu á Þjóðfylkingu
Marine Le Pen. Svo virðist sem ástæðan fyrir
því að hann vann á í lokin og ruddi Sarkozy úr
vegi sé sú, að hann hefur verið laus við mál-
sóknir á hendur sér, ólíkt Sarkozy og Juppé.
François Charles Amand Fillon fæddist í
kappakstursborginni Le Mans 4. mars 1954
og ólst þar upp. Faðir hans var sýsluskrifari
og móðirin af Böskum komin. Hann var kos-
inn á þing 27 ára gamall fyrir héraðið Sarthe
og var þá yngsti þingmaður landsins. Tveimur
árum seinna bætti hann við sig bæjarstjóra-
starfi í heimabæ fjölskyldunnar í Sable-sur-
Sarthe. Árin 1993-95 var Fillon mennta-
málaráðherra Frakklands, ráðherra tækni-
mála 1995 og fjarskiptaráðherra 1995-1997.
Sem atvinnumálaráðherra 2002 til 2004 kom
hann í gegn umdeildum umbótum, svo sem
sveigjanlegri vinnuviku og hækkun lífeyr-
isaldurs, en hvort tveggja verður meðal við-
fangsefna hans að nýju verði hann kosinn for-
seti.
Fillon er mikill áhugamaður um sólar-
hringskappaksturinn sem heimaborg hans er
fræg fyrir, sækir hann heim á hverju ári. Þá
keppti hann á sínum yngri árum í kappakstri,
m.a. í Le Mans.
Fillon talaði afdráttarlaust um það í próf-
kjörsbaráttunni að draga yrði saman seglin í
rekstri hins opinbera. Í því sambandi nefndi
hann Margaret Thatcher sem leiðtoga sem
reist hefði land sitt við úr rústum stjórnarfars
vinstri manna, en hann dáði bresku járnfrúna.
Hann hét að fækka opinberum starfsmönnum
um 500.000 á fimm árum en þeir eru 5,4 millj-
ónir. Aðallega með því að ekki verður ráðið í
störf sem losna þegar viðkomandi fara á eft-
irlaun og vinnuvika þeirra sem eftir verða yrði
lengd úr 35 stundum í 39 en einungis fengju
þeir borgað fyrir 37 stundir. Í ljósi ástandsins
og hryðjuverkaógnar verður lög- og örygg-
isgæsla undanþegin niðurskurði, þvert á móti
ætlar Fillon að auka útgjöld til þessa mála-
flokks um 12 milljarða evra.
Hann sagðist einnig ætla að frelsa atvinnu-
lífið úr fjötrum og draga úr völdum stétt-
arfélaga með því að færa kjaramálin inn í fyr-
irtækin með vinnustaðasamningum. Þá segist
hann stefna að því að fella niður auðlegðar-
skatt og lækka skatt á fyrirtæki úr 33% í 25%.
Aftur á móti boðar hann hækkun virð-
isaukaskatts um tvö prósentustig.
Fækkun opinberra starfsmanna verður lið-
ur í tilraunum Fillon til að lækka útgjöld hins
opinbera um sem svarar 100 milljörðum evra
árin fimm sem hann sæti að völdum. Ríkisút-
gjöldin verða dregin saman um þriðjung og
sveitarfélaga um 20%. Lágmarks-eftirlauna-
aldur ætlar hann að hækka úr 62 árum í 65.
Þátttaka almannatrygginga í lækniskostnaði
verður takmörkuð við alvarlega og króníska
sjúkdóma og annað greiði sjúkratryggingar
sem menn kaupi sér sjálfir.
Það er talið hafa hjálpað til að stórauka
fylgi Fillon hversu ákveðinn og afdráttarlaus
hann var í þrennum kappræðum í sjónvarpi
varðandi sambúðina við múslíma og aðlögun
þeirra að frönsku samfélagi. Er það mál sem
þorri landsmanna hefur áhyggjur af og end-
urspeglast m.a. í miklu fylgi við Þjóðfylkingu
Le Pen. Fillon sagði að múslímar yrðu að taka
því sem allir aðrir hefðu sætt sig við áður fyrr,
það er að róttækni og ögrun ættu ekkert skjól
í Frakklandi. Hafnaði hann fjölmenning-
arsjónarmiðum og gagnrýndi skólakerfið fyrir
að kenna ungu fólki að skammast sín fyrir ný-
lendustefnu Frakka. Þá sagði hann að halda
þyrfti fjölda innflytjenda í „algjöru“ lágmarki
og innflytjendur yrðu að samlagast frönsku
samfélagi.
Þó að hann hafi greitt atkvæði gegn frum-
varpi núverandi ríkisstjórnar er heimilaði
hjónaband samkynhneigðra segir Fillon það
óraunhæft að uppræta þau lög. Hann vill hins
vegar að samkynhneigðum verði ekki leyft að
ættleiða börn nema ef dómari kæmist að
þeirri niðurstöðu að slíkt væri í þágu hags-
muna barnsins. Þá er hann andvígur því að
einhleypar konur og lesbísk pör fái að gangast
undir tæknifrjóvgun. Fillon og velsk kona
hans, Penelope, eiga fimm börn og sem trúað-
ur kaþólikki kveðst hann andvígur fóstureyð-
ingum en kveðst ekki munu hrófla við lögum
er leyfa þær.
Hver er Francois Fillon?
AFP
Forsetaefni François Fillon í heimsókn á svínabúi í Chantenay-Villedieu í síðustu viku.
Hryðjuverk íslamskra öfgamanna,
mikil og ofbeldisfull mótmæli gegn
breytingum á vinnulöggjöfinni og
uppljóstranir um óreiðu í einka-
málum hafa varpað skugga á forseta-
tíð François Hollande.
Frá og með janúar í fyrra hafa 238
manns beðið bana í hryðjuverkum jí-
hadista í Frakklandi, sem framin
voru í nafni Ríkis íslams (IS) eða ann-
arra öfgasamtaka. Hollande hlaut lof
fyrir hvernig hann hélt á málum og
fylkti þjóðinni á bak við sig eftir árás-
ina í húsnæði grínblaðsins Charlie
Hebdo og gyðingaverslun í París.
Um 50 þjóðhöfðingjar tóku með hon-
um þátt í göngu gegn hryðjuverkum í
borginni en milljónir manna mót-
mæltu með sama hætti um land allt.
Tíu mánuðum seinna þótti forset-
inn bregðast hratt og vel við fjölda-
morðum útsendara IS sem drápu 130
manns í París; á börum og kaffi-
húsum, í tónlistarhúsinu Bataclan og
við þjóðarleikvanginn. Hollande
greip þegar í stað til neyðarlaga og
lýsti yfir stríði á hendur hryðjuverk-
um. Sendi hann hersveitir til að halda
uppi eftirliti í borgum og bæjum.
Þegar hins vegar 31 árs Tún-
ismaður ók niður 86 manns sem voru
að halda upp á þjóðhátíðardaginn í
Miðjarðarhafsborginni Nice í júlí
snerist dæmið við. Ásakanir fóru að
koma fram á hendur stjórninni um að
henni hefði mistekist að stemma
stigu við ógninni af ögamönnum.
Það sem vildi varast hann …
Áður en hann var kjörinn forseti
gagnrýndi Hollande ástarlæti for-
vera síns, Nicolas Sarkozy, sem
kvæntist ofurmódelinu Carla Bruni í
forsetatíð sinni. Hét hann því að í
einkahögum sínum myndi hann sjálf-
ur verða eftirbreytniverður. Annað
átti eftir að koma á daginn og forset-
inn var ekki jafn mikið til fyrir-
myndar og hann hafði haft hátt um
að vera. Brestir komu í samband
hans og sambýliskonunnar Valerie
Trierweiler sem svo skildu þegar
ljóstrað var upp um að forsetinn
hefði til hliðar við sambúð þeirra
Trierweiler haldið við leikkonuna Ju-
lie Gayet, sem er tæpum 20 árum
yngri en hann. Var það ljósmyndari,
svo nefndur paparazzi, sem kom upp
um sambandið leynilega er forsetinn
reyndi að laumast til ástarfundar við
Gayet á litlu vélhjóli að næturþeli. Í
framhaldinu sendi Trierweiler frá sér
bók um sambúð þeirra Hollande.
Rokseldist hún og þótti afar vand-
ræðaleg fyrir forsetann, ekki síst það
sem staðhæft var um að sósíalista-
leiðtoginn fyrirliti fátæklinga og þá
sem minna mættu sín.
Harkaleg mótmæli
Hollande var kosinn forseti á for-
sendum vinstristefnu sem meðal ann-
ars kvað á um allt að 75% skatta af
tekjum. Skipti hann síðar um stefnu í
þágu atvinnurekenda og freistaði
þess að breyta ósveigjanlegri at-
vinnulöggjöf landsins. Tilgangurinn
var að gera fyrirtækjum auðveldara
að ráða fólk og reka. Var því mót-
mælt mánuðum saman um land allt,
oft með ofbeldisfullum hætti. Á end-
anum komst frumvarpið í gegnum
þingið í París en ekki fyrr en inni-
haldið hafði verið þynnt mjög út.
Herför hingað og þangað
Hollande gagnrýndi Sarkozy fyrir
að senda franskar hersveitir í hernað
til Afríku og sagðist myndu kalla þær
heim næði hann kjöri í maí 2012. Af
því varð ekki og hafði hann ekki setið
á valdastóli nema rúmt hálft ár er
hann sjálfur sendi herafla til Malí í
janúar 2013 til að stöðva uppgang ísl-
amista sem lagt höfðu undir sig hluta
hinnar gömlu frönsku nýlendu. Þar
eru sveitirnar enn. Og í desember
sama ár sendi hann hersveitir til að-
gerða í Mið-Afríkulýðveldinu til að
koma á stöðugleika þar eftir ofbeldis-
átök ólíkra trúarhópa. Þá lét Hol-
lande gera áætlanir um íhlutun í Sýr-
landi 2013 en lagði þær á hilluna er
ljóst varð að Bandaríkjamenn myndu
ekki taka þátt. Biðu Frakkar með að-
gerðir þar til í fyrra, 2015, og þá sem
þátttakendur í fjölþjóðlegum aðgerð-
um gegn Ríki íslams. Árið áður hófu
Frakkar hins vegar loftárásir á
stöðvar IS í Írak, eða í september
2014.
Rifist um ríkisborgararétt
Hryðjuverkin í París urðu til þess
að Hollande freistaðist til þess að
breyta stjórnarskránni á þann veg að
heimilt yrði að svipta dæmda hryðju-
verkamenn frönskum ríkisborg-
ararétti, væru þeir með tvöfalt rík-
isfang. Til harðra deilna kom um
siðsemi slíkra breytinga. Á endanum
kippti Hollande að sér höndum og
hætti við allt saman í mars í fyrra.
Þetta mál sagði hann í síðustu viku
vera það sem hann sæi einna mest
eftir úr stjórnartíð sinni.
Aftur á móti sagði hann er hann
sagðist ekki ætla sækjast eftir endur-
kjöri, að niðurstaða loftslags-
ráðstefnunnar í París í desember fyr-
ir ári væri einn af hátindum
stjórnartíðar hans. Lagði Hollande
sig hart fram um að árangur næðist á
ráðstefnunni.
Mál er mótuðu forsetatíðina
AFP
Leiðtogar Manuel Valls og François Hollande. Valls tilkynnti um forseta-
framboð eftir að Hollande lýsti því yfir að hann sæktist ekki eftir endurkjöri.