Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.05.1988, Side 20

Tafla 3 Styrkleikamynstur, lengd tíðahrings og dagur LH sveiflu fyrir þátttakendur*
M eðaltalsstigafjöldi follicular luteal fasa fasa Mismunur meðaltala Mynstur Lengd tíðahrings (dagar) LH sveifla (dagur)
Rannsóknarhópur (N=7) 001 42.3 69.5 27.2 H/Her 30 18
002 8.7 22.3 13.7 L/H 31 17
003 58.7 35.3 23.3 Her/H 25 13
004 9.0 21.0 17.0 L/H 26 13
005 6.0 31.7 25.7 L/H 30 14
006 27.7 83.7 56.0 H/Her 30 17
007 6.3 99.3 93.0 L/H 30 16
Meðaltalsstigafjöldi 22.7±2.1 51.8±3.2 36.6±2.8 28.9±2.3 15.4±2.1
Samanburðarhópur (N=4) 101 26.8 17.3 9.5 28
102 32.2 34.0 1.8 29
103 13.7 21.0 7.3 35
104 3.7 6.0 2.4 29
Meðaltalsstigafjöldi 19.1 ± 1.3 19.6± 1.2 5.3±3.7 30.3±3.2
* Sjá útskýringar í texta
Af þeim sjö konum sem luku
DHD voru samtals 246 einkenni
sem uppfylltu þau skilyrði sem sett
voru um að marktæk breyting yrði
á styrk einkenna. Af þessum 246
sýndu 197 (80.1%) aukningu á
styrkleika frá follicular fasa yfir í
luteal fasann, en fyrir 49 (19.8%)
dró úr styrkleika einkenna á sama
tíma. Af þeim einkennum þar sem
um aukningu á styrkleika var að
ræða voru 98 (40.08%) L/H styrk-
leikamynstur, en það er hið ein-
kennandi styrkleikamynstur fyrir
einkenni fyrirtíðaspennu, þ.e.
lágur styrkur einkenna í follicular
fasa en hár í luteal fasa. Að auki
má geta þess að af þeim 49 styrk-
leikamynstrum þar sem um minnk-
un á styrkleika einkenna var að
ræða frá follicular yfir í luteal fasa,
þá voru í 22 (44.90%) tilvikum um
jákvæð einkenni að ræða (tafla 2).
Fjórar (57.14%) konur af þeim sjö
sem luku DHD voru með L/H
mynstur fyrir eftirtalin einkenni:
löngun í séstakar fæðutegundir;
aukin matarlyst; aukin fæðuinn-
tekt; sár og aum brjóst; snöggar
hugarfarsbreytingar; eirðarleysi;
og bjúgur á höndum og fótum.
Sex (85.71%) höfðu L/H mynstrið
fyrir einkennið „tilfinning um
þyngdaraukningu“ (tafla 2).
A.m.k. fimm kvennanna höfðu
eitthvert hinna þriggja mynstra
þar sem um aukningu á styrkleika
var að ræða (mynstur L/M, L/H
eða H/Her) fyrir eftirtalin ein-
kenni: Óþægindi í kviðarholi;
löngun í sérstakar fæðutegundir;
minnkuð löngun til kynlífs; þung-
lyndi; þörf fyrir einveru; vakna
snemma á morgnana; þreyta;
óþolinmæði; óbilgirni; aukin
matarlyst; aukin fæðuinntekt; til-
finning um kulda; pirringur;
taugaspenna; stjórnleysi; snöggar
skapsveiflur; eirðarleysi; tilfinn-
ing um þyngdaraukningu; og húð-
vandamál.
Sjö tegundir styrkleikamynsturs
komu fram hjá þeim einkennum
sem flokkuðust undir L/H tegund
styrkleikamynsturs (mynd 2).
Umrœður
Pær konur sem þátt tóku í þessari
rannsókn og töldu sig vera með
fyrirtíðaspennu sýndu ljóslega
með framhverfri skráningu tengsl
einkenna við tíðahringinn. Allar
konurnar utan ein sýndu fram á
breytingar tengdar tíðum þar eð
um marktækan mun var að ræða á
samanlögðum styrkleika einkenna
frá follicular fasanum yfir í luteal
fasann. Þetta er ekki í samræmi
við niðurstöður Rubinow et.al.
(1985) og Endicott og Halbreich
(1982) en þeirra niðurstöður voru
að hjá u.þ.b. 50% kvenna sem
telja sig vera með fyrirtíðaspennu
muni ekki fást staðfesting á því við
framsýna skráningu einkenna.
Niðurstöður núverandi rannsókn-
ar má trúlega skýra með hinum
þröngu þátttökuskilyrðum. Fjöldi
kvenna sem vildu taka þátt í rann-
sókninni á grundvelli þess að þær
töldu sig hafa fyrirtíðaspennu,
varð að vísa frá vegna þess að þær
uppfylltu ekki önnur skilyrði til
18 HJÚKRUN Víw-64. árgangur