Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.12.1989, Qupperneq 36
Mánaðarlega fá deildirnar tölvu-
útskrift þar sem fram kemur:
a) fjöldi flokkaðra sjúklinga
b) bráðleiki deildar (meðal hjúkr-
unarálag) og flokkur
c) heildarfjöldi hjúkrunarklukku-
stunda á sólarhring
d) æskileg mönnun þ.e. skipting
hjúkrunarklst. milli vakta og
starfshópa.
Þá kemur einnig fram:
e) raunveruleg mönnun, sem
deildarstjóri skráir á bakhlið
skráningarblaðs og
f) mismunur á æskilegri og raun-
verulegri mönnun.
Einnig eru send á deildirnar þrjú
línurit sem sýna:
a) fjölda flokkaðra sjúklinga
b) bráðleika deildar (meðal hjúkr-
unarálag)
c) meðal hjúkrunartíma á hvern
sjúkling, æskilegan og raun-
verulegan.
Þessi línurit eru sett upp á töflu á
vakt viðkomandi deildar, þannig að
aðgengilegt er fyrir starfsfólk að
fylgjast með vinnuálagi og mönnun
deildanna.
Eftirlit með áreiðanleika er nauð-
synlegur þáttur sjúklingaflokkun-
ar. Nú fer það þannig fram að tveir
hjúkrunarfræðingar flokka sömu
sjúklinga, sem valdir eru af handa-
hófi. Miðað er við að a.m.k. 10-
15% af fjölda inniliggjandi sjúk-
linga á deildinni lendi í úrtakinu
hverju sinni, en þó ekki færri en 4.
Samanburður er síðan gerður á þess-
um niðurstöðum. Á Landspítalan-
um, þarsem hóphjúkrun er algeng-
asta skipulagsform hjúkrunar
flokka tveir hópstjórar þrjá sjúk-
linga af gagnstæðum helmingi
deildarinnar. Einnig getur deildar-
stjóri, sem sér yfirleitt ekki um
flokkunina, eða einhver utanað-
komandi hjúkrunarfræðingur,
flokkað þessa sjúklinga. Þess ber
að geta að mjög mikilvægt er að
skráning hjúkrunar sé í góðu lagi til
að áreiðanleikakönnun verði raun-
hæf. Þetta er gert fjórum sinnum á
hverri deild, ársfjórðungslega.
Þannig næst samanlagður fjöldi 24
sjúklinga hverju sinni. Stefnt er að
90% áreiðanleika með niðurröðun
í flokka og má þá aðeins greina á
um flokk tveggja sjúklinga.
Samanburður á einstökum hjúkr-
unarþáttum er einnig gerður og ef
greinir þar á milli, eru ástæður þess
kannaðar.
Eftirlit með réttmæti er enn sem
komið er einungis fólgið í mati
deildarstjóra á mönnun morgun-
vaktar sem borin er saman við æski-
lega mönnun, miðað við niðurstöð-
ur tölvuvinnslu.
Fyrirhugað er, að velja einn eftir-
litsmann með sjúklingaflokkun á
hverri deild, t.d. deildarstjóra eða
aðstoðardeildarstjóra. Mun hann
hafa yfirumsjón með framkvæmd-
inni, þ.e. yfirfara blöðin lauslega
eftir skráningu og fylgja því eftir að
skráning fari fram daglega. Ef ein-
hver ágreiningur kemur upp í
s:ambandi við einstaka hjúkrunar-
þætti eða skilgreiningar, ætti eftir-
litsmaður að geta leyst hann í sam-
vinnu við umsjónarmann sjúklinga-
flokkunar. Mánaðrlega yrðu síðan
fundir með umsjónarmanni og öll-
um eftirlitsmönnum sjúklinga-
flokkunar innan sama sviðs. Með
þeim hætti eykst ábyrgð deildanna
sjálfra á því að sjúklingaflokkun
fari rétt fram og er þess vænst að
það auki skilning starfsfólks á
mikilvægi þess að hún sé samvisku-
samlega unnin.
Lokaorð
Ljóst er, að áframhaldandi vinna
við sjúklingaflokkun miðast við
notkun á Rush-tækinu. Framundan
er mikið starf við að staðfesta rétt-
mæti mælitækisins, miðað við ís-
lenskar aðstæður. Er í því sam-
bandi fyrirhugað að gera tímamæl-
ingar á næsta ári. Einnig verða
athugaðar niðurstöður tímamæl-
inga, sem hingað til hafa verið
gerðar á íslenskum sjúkrahúsum.
Er þá átt við tímamælingar gerðar á
Landspítala árið 1982, á Borgar-
spítala í svokallaðri IKO rannsókn
um mönnun á legudeildum Borgar-
spítalans gerðar 1984 og einnig
tímamælingar gerðar á vegum
rannsóknarhóps um hönnun á
mælitæki til að meta hjúkrunar-
þyngd (sjúklingaflokkun) fyrir
aldraða, sem fóru fram 1988. Munu
þessar athuganir verða gerðar í
samvinnu Landspítala og Borgar-
spítala. Á Borgarspítala er undir-
búningur að sjúklingaflokkun haf-
inn og er áætlað að hún komi til
framkvæmda í janúar 1989.
Að lokum má vitna í orð prófess-
ors Phyllis Giovannetti (1979), sem
hefur verið einn helsti talsmaður
sjúklingaflokkunar, en hún segir að
það sé ekki lengur spurning um
hvort stjórnendur í hjúkrun nýti sér
sjúklingaflokkunarkerfi til að meta
hjúkrunarálag, heldur miklu
fremur hvaða aðferð þeir kjósa að
nota.
Sú vinna og þróun sem við þrjár
höfum tekið þátt í á þessu sviði
hefur sannfært okkur um mikilvægi
sjúklingaflokkunar. Með slíkt
stjórnunartæki í höndum teljum
við meiri líkur á að unnt sé að mæta
breytilegum þörfum skjólstæðinga
okkar á hverjum tíma.
HEIMILDIR
1) Baldur Jónsson, (1988): Bréf frá
íslenskri málstöð til samstarfshóps
sem vinnur að hönnun mælitækis til
sjúklingaflokkunar fyrir aldraða.
2) Dörum, K. (1984): Plejetyngdeopgör-
elser... Plejetyngde - patientklassifi-
kation og plejetyngdemaaling, kafli 3,
bls. 35-50. KBH Dansk Institut for
Sundheds- og sygepiejeforskning.
3) Giovannetti, P. (1979): Understand-
ing Patient Classification Systems.
Journal of Nursing Administration,
feb. bls. 4-9.
4) Giovannetti, P., Thiessen, M. (1983):
Patient Classification for Nurse
Staffing: Criteria for selsction and
implementation. Can. Alberta Associ-
ation of Registered Nurses, feb.
5) Unger, J. (1985): Building a Classifi-
cation System that works. Journal of
Nursing Administartion. Vol. 15, no.
7-8, July-August, bls. 18-24.
6) Williams, M.A. (1988): When you
don’t develop your own: Validation
methods for patient classification
systems. Nursing Management. Vol.
19, no. 3, bls. 90-96.
34 HJÚKRUN - 65. árgangur