Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.12.1989, Blaðsíða 76
að bóluefnið veiti vissa vörn gegn
kvefi. Alvarlegar aukaverkanir af
völdum hins þrígilda bóluefnis eru
mjög sjaldgæfar. Þannig eru skráð
á hverja 240 milljón skammta af
þrígilda bóluefninu eða hverjum
þætti þess fyrir sig 36 tilfelli af heila-
bólgu, 53 af hitakrömpum, 4 af súba-
kút skleroserandi encefalopatíu, 5
af ataxíu og 3 tilfelli af pólýradíkú-
lítis. Önnur alvarleg einkenni voru
mun sjaldgæfari.28) Kostir bólu-
setningar eru því ótvíræðir borið
saman við náttúrulegar sýkingar
þessara sjúkdóma þar sem fylgi-
kvillar eru mun algengari.
Kostnaður:
Munur á kostnaði við að bólusetja
gegn mislingum og hettusótt og ein-
göngu næmar 12 árastúlkur og kon-
ur á barneignaraldri gegn rauðum
hundum annars vegar og öll börn
gegn þessum þrem sjúkdómum í
einu hins vegar er hverfandi. Efnis-
kostnaður við fyrrnefndu aðferðina
yrði um 6,1 milljónir króna á ári en
við þá síðari um 6,8 milljónir króna
á núverandi verðlagi. Hins vegar er
augljós vinnuhagræðing í seinni að-
ferðinni og talsverðir fjármunir
sparast við að losna við rauða
hunda enda þótt sjúkdómurinn sem
slíkur sé oftast tiltölulega vægur.
Forsendur árangurs:
Ef fullnægjandi árangur á að nást
með notkun hins þrígilda bóluefnis
þarf bólusetningin að verða al-
menn. Talið er að minnst 80-84%
af öllum börnum þurfi að fá bólu-
setningu með þrígilda bóluefninu
til að útrýma mislingum og rauðum
hundum úr samfélaginu og að keppi-
keflið eigi að vera að ná til minnst
90% barna. Verði þátttaka í bólu-
setningunum meðal barnanna hins
vegar minni en 50-60% mistekst
sennilega að útrýma sjúkdómunum
og hættan eykst á að ónæmi gegn
sjúkdómunum minnki í þjóðfélag-
inu í heild með þeim afleiðingum
að faraldrar fara að geysa að nýju
þegar fram líða stundir.30) Nauð-
synlegt er því1* að fylgjast vel með
og skrá þau börn sem eru bólusett
samkvæmt áætluninni með það fyrir
augum að hvetja til bólusetningar
af þátttaka er ófullnægjandi,2) að
fylgjast með ónæmisástandi þegn-
anna með reglubundnum hætti og
bólusetja næma einstaklinga eins
og gert hefur verið með 12 ára
stúlkur.
HEIMILDIR
Landlæknir. Ónæmisaðgerðir gegn
hettusótt, rauðum hundum og misling-
um. Læknablaðið/fréttabréf lækna
1988;6:4.
Kempe CH, Fulginiti VA. The pathogen-
esis of measles virus infection. Arch
Ges Virusforsch 1965;16:103.
Gibbs FA, Gibbs EL, Carpenter PR.
Electroencephalic changes in „uncom-
plicated“ childhood diseases. JAMA
1959;171:1050.
Katz M, Stiehm ER. Host defense in
malnutrition. Pediatrics 1977;59:490.
Gustafsson TL, Lievens AW, Brunell PA
et al. Measles outbreak in a fully
immunized secondary-school populati-
on. N Engl J Med 1987;316:771-4.
Katz SL. Summary of current status of
measles and recommendations. Rev
Inf Dis 1983;5:623-4.
Begg NT, Noah ND. Immunisation tar-
gets in Europe and Britain. Br Med J
1985;291:1370.
Sigurðardóttir V. Könnun á faraldsfræði
hettusóttar á íslandi árin 1900-1974 og
ónæmisátandi í 6 læknishéruðum
1975-76. Verkefni unnið á Rann-
sóknastofu í veirufræði v/Eiríksgötu
1975-76.
Centers for Disease Control. Mumps
vaccine. Recommendation of the
immunization practices advisory com-
mittee. Ann Int Med 1983;98:192-4.
Oldefelt V. Sequelae of mumps-mening-
oencephalitis. Acta Med Scand
1949;134:405-14.
The association for the study of infectious
disease. A retrospectivesurvey of the
complications of mumps. J R Coll Gen
Pract 1974;24:552-6.
Bengtsson E, Örndahl G. Complications
of mumps with special reference to the
incidence of myocarditis. Acta Med
Scand 1954;149:381-8.
Arita M, Ueno Y, Masuyama Y. Com-
plete heart block in mumnps myocar-
ditis. Br Heart J 1981;46:342-4.
Brown NJ, Richmond SJ. Fatal mumps
Myocarditis in an 8-month-old child.
Br Med J 1980:356-7.
Imrie CW, Ferguson JC, Sommerville
RG. Coxsackie and mumpsvirus in-
fection in a prospective study of acute
pancreatitis. Gut 1977;18:53-6.
Koplan JP, Preblud SR. A benefit-cost
analysis of mumps vaccine. Am J Dis
Child 1982;136:362-4.
CDC. Mumps - United States, 1985-
1986. MMWR 1987;36:151-155.
Guðmundsdóttir S, Antonsdóttir A.
Guðnadóttir S, Elefsen S, Einarsdótt-
ir, Ólafsson Ó, Guðnadóttir M. Pre-
vention of congenital rubuella in Ice-
land by antibody screening and
immunisation of seronegative females.
Bull WHO 1985;63:83-92.
O’Shea, Woodward S, Best JM, Banat-
vala JE, Holzel H, Dudgeon JA.
Rubella vaccination: persitence of
antibodies for 10-21 years. Lancet
1988;ii:909.
Rev Infect Dis 1985;7:S87
Editorial. Measles vaccine once or MMR
twice? Lancet 1986 ii;671.
Miller CL, Miller E, Sequeira PJL et al.
Effect of selective vaccination on
rubella susceptibility and infection in
pregnancy. Br Med J 1985;291:1398—
1491.
Walker D, Carter H, Jones IG. Measles,
mumps, and rubella: the need for a
change in immunisation policy. Br
Med J 1986; 292.
Miller CL, Miller E. Waight PA. Rubella
susceptibility and the continuing risk of
infection in pregnancy. Br Med J
1987;294:1277-8.
Peltola H, Kurki T, Virtanen M et al.
Rapid effect on endemic measles,
mumps, and rubella of nationvide
vaccination programme in Finland.
Lancet 1986;i: 137-9.
Böttiger M, Christenson B, Romanus V,
Taranger J, Strandell A. Swedish
experience of two dose vaccination
programme aiming at eliminating
measles mumps, and rubella. Br Med J
1987;295:1264-7.
Koskiniemi M, Vaheri A. Effect of meas-
les, mumps, rubella vaccination on
pattern of encephalitis in children.
Lancet 1989;i:31—34.
Peltola H, Heinonen OP. Frequency of
true adverse reactions to measles-
mumps-rubella vaccine. Lancet
1986;i:939—942.
Norrby R. Polyradikulit i anslutning till
vaccination mot morbilli, parotit och
rubella. Lákartidningen 1984;81:1636—
1637.
Anderson RM, Grenfell BT. Quantitat-
ive investigations of different vaccinat-
ion policies for the control of congeni-
tal rubella syndrome (CRS) in the Unit-
ed Kingdom. J Hyg (Camb.) 1986;
96:305-333.
70 HJÚKRUN tfo - 65. árgangur