Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.12.1989, Blaðsíða 53

íslensku þátttakendurnir f. v.: Þórunn Pálsdóttir, Pálína Sigurjónsdóttir, Sigurhelga
Pálsdóttir, Sigþrúður Ingimundardóttir, María Finnsdóttir.
Kveðjuathöfnin fór fram á sama
stað og setning þingsins. Aftur
gengu þingfulltrúar fylktu liði inn á
svæðið við mikinn fögnuð við-
staddra.
Nelly Garzon, fráfarandi forseti,
setti Mo-Im-Kim frá Kóreu, ný-
kjörinn forseta inn í embættið og
gaf henni orðið. í ræðu sinni lagði
Kim áherslu á kærleikann og sagði
m.a.: „Við þurfum að hlúa að kær-
leikanum í starfi okkar og verðum
líka að sýna hann í verki gagnvart
hvert öðru. Uppspretta kærleikans
er innra með okkur og við miðlum
honum til milljóna manna í hjúkr-
unarstarfinu.“
Athöfninni lauk með kóreanskri
skrautsýningu og hópdansi sem
allir fulltrúar þingsins tóku þátt í.
Næsta alþjóðaþing verður haldið
í Malaga á Spáni 1993.
Þórunn Pálsdóttir
Siðfrœði
Hjúkrunarfræðingar eru alltaf að
taka siðferðislegar ákvarðanir
meðvitað eða ómeðvitað. Það sem
ræður ákvörðunartökunni er rétt-
lætiskennd einstaklingsins, gildis-
mat og siðferðislegt mat. Parna
kemur einnig inn í myndina staða
okkar og styrkleiki sem hjúkrunar-
fræðingar. Þorum við að standa við
sannfæringu okkar þegar við verð-
um vitni að atburðum sem stríða
gegn siðferðislegri vitund okkar?
Þetta var einn þáttur almennrar
umræðu um siðfræði sem fram fór
hluta úr eftirmiðdegi á alþjóðaþingi
hjúkrunarfræðinga í Seoul 1989.
Þar voru tekin dæmi um vanmátt
hjúkrunarfræðinga til þess að taka
á siðferðislegum brotum lækna og
fram kom að flest af þeim málum
sem koma til siðanefnda eru af
þessum toga spunnin.
í rannsóknum af þessu tagi hafa
hjúkrunarfræðingar gert grein fyrir
gildismati sínu og siðferðislegri
vitund. Það kom í ljós að þegar þeir
sömu hjúkrunarfræðingar komust í
slíka siðferðislega kreppu tóku þær
oftast ákvörðun gegn sannfæringu
sinni. Hjúkrunarfræðingur sem á
um tvo kosti að velja og velur þann
auðveldari gegn sannfæringu sinni
ætti að hætta störfum, sagði einn
mikilsmetinn prófessor í siðfræði.
Hún sagði ennfremur: Hjúkrunar-
fræðingar ættu að setjast niður og
gera sér grein fyrir af hverju þær
gerðu og sögðu þetta en ekki hitt.
Annar þáttur umræðnanna fjall-
aði um hvar, hvenær og hverj ir ættu
að kenna siðfræði. Kenna skal sið-
fræði á öllum stigum námsins var
svarið. Það á að flétta siðfræði inn í
hverja námsgrein. Kennarar verða
að undirbúa nemendur sína undir
að mæta siðferðislegum kreppum. í
menntun er ekki hægt að veita
þekkingu en sleppa gildismati.
Gildismat hjúkrunarfræðinga er í
dag meðal annars heildræn sýn á
skjólstæðingnum, virðing fyrir
sannleikanum, mikilvægi og rétt-
indi annarra einstaklinga og raun-
hæft mat á eigin verðleikum.
í framhaldsnámi á einnig að
halda áfram að kenna siðfræði og
ræða siðferðislegar kreppur sem
upp koma.
í starfi þarf að ræða við hjúkrun-
arfræðinga og spyrja þá hvað séu
hin raunverulegu vandamál sem
mæta þeim þar. Fáist lausn á þeim
vanda eykur það mjög á gæði hjúkr-
unar.
Siðfræði rannsókna. Það má
deila um hvort margar rannsóknir
standist kröfur siðfræðinnar. Tekin
voru dæmi um samanburðarrann-
sóknir þar sem annar hópurinn er
rannsóknarhópur og hinn viðmið-
unarhópur. Rannsóknarhópurinn
fær ýmis konar meðferð sem við-
miðunarhópurinn fær ekki. Ef einn
úr viðmiðunarhópnum spyr út í
meðferðina þarf hjúkrunarfræðing-
urinn ef til vill annað hvort að þegja
eða segja ósatt. Skjólstæðingurinn
getur þá einnig fengið vitneskju
eftir öðrum leiðum. Skekkir það
ekki niðurstöðurnar. Eiga ekki
báðir hópar kröfu á sömu þjón-
ustu? Siðgæðislegt réttmæti var
dregið í efa.
Hver á að kenna siðfræði hjúkr-
unarfræðingar eða siðfræðingar?
Niðurstaðan var sú að báðir þessir
aðilar tækju það að sér en hvor aðil-
inn það væri í hvert sinn færi eftir
hvar, hvenær í námi og hverjum
væri verið að kenna.
Eftir þessar almennu umræður
voru fluttar 17 kynningar á rann-
sóknum um siðfræðileg efni. Ekki
var unnt að hlusta á nema brot af
því.
Hér verða aðeins nefndar okkrar
af þeim kynningum. Fjallað var um
siðfræði varðandi meðferð fósturs í
móðurkviði, heilbrigðisþjónustu
barna, illa meðferð á börnum og
fjölskyldur þeirra og ástæðurnar
fyrir því að hjúkrunarfræðingar
taka ekki á þeim málum.
Gert var grein fyrir mismunandi
eðli og umræðum um siðferðislegar
kreppur í 14 löndum heims, mis-
munandi hugmyndafræði austurs
og vesturs og áhrif þess á starfandi
hjúkrunarfræðinga og þeirra sem
einnig vinna að rannsóknum.
HJÚKRUN tta - 65. árgangur 47