Freyr - 01.09.2006, Blaðsíða 16

SAUÐFJÁRRÆKT
Atriði úr kjötmati
sláturlamba úr
fjárræktarfélögunum
haustið 2005
IEftir Jón Viðar
Jónmundsson,
Bændasamtökum
íslands
Fyrir því er hefð að fjalla um nokkur
atriði sem lesa má úr niðurstöðum
kjötmatsins fyrir sláturlömb í
fjárræktarfélögunum á hverju ári.
í þessari grein eru birtar niðurstöð-
ur fyrir haustið 2005.
talsvert fituminni að teknu tilliti til þunga
þeirra. Þessar niðurstöður leiða til þess að
hlutfallið milli matsins fyrir gerð og fitu er
nú hagstæðara en nokkru sinni fyrr eða
118, en þetta hlutfall hefur nokkuð verið
notað sem heildargæðaeinkunn fyrir kjöt-
matsniðurstöðurnar. Ástæða er til að nefna
að fallþungatölur þær sem unnið er með
í uppgjöri fjárræktarfélaganna er blautvigt
fallanna, þó að þurrvigt sé nú notuð hjá
flestum sláturhúsanna.
Að teknu tilliti til þunga er fitumatið
haustið 2005 nokkru hagstæðara en áður.
Hagstæðasta fitumatið í einstökum sýslum
er í Norður-Múlasýslu þar sem meðaltalið
er 6,08 sem er talsvert lægra en árið áður.
TIL UPPRIFJUNAR
I upphafi er rétt að rifja upp umbreytingu
kjötmatsins í tölulega skalann sem notað-
ur er í þessari grein þó að margir lesendur
þekki vel. Á eftirfarandi yfirliti má sjá að
sem lægst gildi er æskilegt fyrir fitumatið en
sem hæst fyrir gerð.
Fituflokkur Tölugildi Gerðarflokkun
1 2 P
2 5 0
3- 7
3 8 R
3+ 9
4 11 U
5 14 E
I töflu 1 er gefið yfirlit yfir niðurstöður
úr matinu fyrir einstakar sýslur, auk þess
sem landsmeðaltal fyrir félögin kemur þar
fram ásamt samanburði landsmeðaltalanna
frá því að EUROP-matið var tekið upp árið
1998.
FITUMINNI LÖMB
Niðurstöðurnar haustið 2005 eru glæsilegri
en nokkru sinni fyrr. Meðaltal fyrir gerð er
7,93 og nálgast nú óðfluga að verða R-
flokkur að jafnaði í gerð og hefur hækkað
um 0,2 tölulegar einingar frá fyrra ári. Þrátt
fyrir að meðalfallþungi lambanna haustið
2005 sé 0,36 kg meiri en haustið 2004 er
fituflokkun að jafnaði nákvæmlega sú sama
eða 6,71 bæði árin. Allir þekkja að eðlilegt
er að fita fallanna aukist með auknum
þunga þeirra og þannig hefði þessi aukni
fallþungi að lágmarki átt að leiða til hækk-
unar á meðaltali fituflokkunar um 0,05
hefði fitusöfnun lambanna verið lík bæði
árin. Lömbin hafa því haustið 2005 verið
Tafla 1. Meðaltal úr kjötmati í fjárræktarfélögunum haustið 2005 í einstökum
sýslum
Sýsla Fjöldi Meðalfallþungi Gerð Fita Hlutfall
Kjósarsýsla 1.730 15,5 7,55 7,03 107
Borgarfjarðarsýsla 15.064 15,9 7,90 6,99 113
Mýrasýsla 16.143 15,9 7,79 6,90 113
Snæfellsnes 15.865 16,3 8,17 7,27 112
Dalasýsla 29.145 16,3 7,89 7,01 113
Barðastrandasýsla 15.018 16,4 7,74 6,58 118
Vestur-lsafjarðarsýsla 7.039 16,3 8,06 6,94 116
Norður-ísafjarðarsýsla 4.852 17,1 7,87 7,13 110
Strandasýsla 26.164 16,6 8,42 6,77 124
Vestur-Húnavatnssýsla 29.529 16,7 8,67 7,00 124
Austur-Húnavatnssýsla 31.402 15,4 7,35 6,14 120
Skagafjörður 38.571 15,8 7,94 6,66 119
Eyjafjörður 16.228 16,6 7,96 6,82 117
Suður-Þingeyjarsýsla 30.683 15,2 8,05 6,16 131
Norður-Þingeyjarsýsla 28.038 15,4 8,71 7,01 124
Norður-Múlasýsla 42.001 15,5 7,44 6,08 122
Suður-Múlasýsla 21.947 15,8 7,59 6,50 117
Austur-Skaftafellssýsla 17.747 15,6 8,20 6,76 121
Vestur-Skaftafellssýsla 27.387 15,5 7,61 6,87 111
Rangárvallasýsla 22.468 15,3 7,48 6,87 109
Árnessýsla 15.591 16,3 8,03 7,27 110

Landið allt 2005 452.612 15,9 7,93 6,71 118
2004 451.694 15,5 7,72 6,71 115
2003 356.210 15,9 7,80 6,98 112
2002 308.547 15,6 7,43 6,78 110
2001 298.921 15,7 7,29 6,64 110
2000 273.893 16,2 7,35 6,90 107
1999 254.701 15,4 6,75 6,20 109
1998 225.845 15,4 6,52 6,16 106
16
FREYR 09 2006