Freyr - 01.09.2006, Blaðsíða 17

SAUÐFJÁRRÆKT
Þetta er einn af örfáum stöðum á landinu
þar sem fallþungi lambanna haustið 2005
er örlítið lægri en árið áður. Síðan kemur
Austur-Húnavatnssýsla með 6,14 og Suð-
ur-Þingeyjarsýsla með 6,16 en þetta eru
þau héruð þar sem þetta mat hefur verið
hagfelldast síðustu árin. Þetta eru þær sýsl-
ur, áuk Rangárvallasýslu, þar sem meðalfall-
þungi dilkanna er minnstur og á það sinn
þátt í þessari niðurstöðu. Að teknu tilliti til
fallþunga lambanna þá er greinilegt að fitu-
matið í Norður-Múlasýslu er það langhag-
felldasta á landinu en í slíkum samanburði
eru lömbin úr Barðastrandasýslu (öðru sæti.
Þar eru dilkar sem að jafnaði eru meira en
kílói þyngri en í Austur-Húnavatnssýslu og
Suður-Þingeyjarsýslu og með fitumat að
jafnaði 6,58. Líkt og nánast alltaf hefur ver-
ið er óhagstæðasta fitumatið þegar tekið
er tillit til fallþunga dilkanna hjá lömbunum
í Norður-Þingeyjarsýslu þó að staðan þar
hafi batnað mikið á síðustu árum, meira en
víðast hvar annars staðar. Eins og stundum
áður eru lömbin að jafnaði feitust í Árnes-
sýslu og á Snæfellsnesi. Þar er meðaltalið
hið sama, 7,27.
til fallþunga lambanna vegna þess að lömb-
in þar eru að jafnaði heldur undir landsmeð-
altali en meðaltal þeirra úr mati fyrir gerð er
8,71. Lömbin í Vestur-Húnavatnssýslu hafa
meðaltalið 8,67 en þau eru jafnframt með
þeim allra vænstu á landinu þannig að það
skýrir yfirburði þeirra að hluta. Að teknu
tilliti til fallþunga koma lömbin í Suður-Þing-
eyjarsýslu og Austur-SkaftafelIssýslu næst
norður-þingeysku lömbunum fyrir gerð.
Hlutfall matsins fyrir gerð á móti fitumati
hefur í þessu kjötmati verið notað sem viss
heildareinkunn fyrir gæði, þó að hún hafi
vissa vankanta eins og áður hefur verið
bent á. Taflan sýnir í þessum efnum mikla
aukningu í gæðum hjá sláturlömbum hér
á landi á þeim árum sem liðin eru frá því
að nýtt kjötmat var tekið upp. Líkt og áður
er matið hagstæðast mælt á þennan hátt í
Suður-Þingeyjarsýslu þar sem þetta hlutfall
árið 2005 er 131, sem að vísu er minni breyt-
ing frá fyrra ári en í mörgum öðrum héruð-
um. Strandamenn, Vestur-Húnvetningar og
Norður-Þingeyingar koma næstir í slíkum
samanburði með hlutfall upp á 124.
MEÐALTÖL FJÁRRÆKTARFÉLAGANNA
Þegar rýnt er frekar í tölurnar og skoðuð
meðaltöl fyrir einstök fjárræktarfélög má
lesa úr þeim mjög margt athyglisvert. Líkt
og áður þá eru niðurstöður Sauðfjárræktar-
félags Mývetninga um margt þær athyglis-
verðustu en þar er meðaltal fyrir gerð 9,33
og fitumatið 6,38 að meðaltali eða hlutfall-
ið 146. Eins og fram kemur í töflu 2 eru þar
nokkur bú sem skera sig mikið úr í þessum
efnum. Fallþungi þessara lamba er að vísu
nokkuð undir landsmeðaltali eða 15,1 kg.
Hjá Sauðfjárræktarfélagi Kirkjubólshrepps
er meðaltal fyrir gerð 8,90 og fyrir fitu 6,52
eða hlutfall upp á 137 en þarna eru lömbin
töluvert þyngri eða 16,6 kg að meðaltali.
Nefna má tölur frá fleiri mjög stórum félög-
um. Hjá Sauðfjárræktarfélagi Öxfirðinga er
meðaltal fyrir gerð 8,98 og fyrir fituna 7,04
eða hlutfallið 128 og hjá Sauðfjárræktarfé-
lagi Staðarhrepps í Vestur-Húnavatnssýslu
eru tölurnar 8,98, 7,09 og 127. Hæsta
meðaltal fyrir gerð í einstöku félagi er eins
og stundum áður hjá Sauðfjárræktarfélagi
Stokkseyrarhrepps eða 10,30 en þau lömb
eru óhóflega feit eða með 8,37 í fitumati að
jafnaði en þau eru að vísu væn eða 18,1 kg
í meðalfallþunga.
HÆSTA FLOKKUN
Tafla 2 gefur yfirlit yfir þau bú sem höfðu
hæsta meðaltal úr flokkun lambanna fyrir
gerð haustið 2005 og hafa kjötmatsupp-
Tafla 2 Bú í fjárræktarfélögunum haustið 2005 þar sem kjötmat var á 100 föllum
eða fleirum og meðaltal fyrir gerð 10,50 eða hærra
BETRI GERÐ
Eins og fram hefur komið er meðaltalið á
landinu á mati fyrir gerð hærra en nokkru
sinni og hækkar um 0,21 á tölulega skalan-
um. Þetta má ef til vill að hálfu leyti rekja
til meiri fallþunga en árið áður en líklega
má að lágmarki rekja helming aukningar-
innar til betri gerðar lambanna við sama
fallþunga en áður. Aðeins á svæðum þar
sem fallþungi er minni haustið 2005 en
2004, eins og i Suður-Múlasýslu og Vestur-
Skaftafellssýslu, er matið fyrir gerð heldur
óhagstæðara. ( öllum öðrum héruðum er
það betra, batnar aðeins mismikið eftir hér-
uðum. Langbesta matið fyrir gerð er í Norð-
ur-Þingeyjarsýslu, sérstaklega að teknu tilliti
Eigandi Bú Fjöldi Meðalfallþungi Gerð Fita
Eyþór Pétursson Baldursheimi 228 15,0 11,16 6,29
Hjálmar og Guðlaug Bergsstöðum 672 18,2 11,03 6,95
Þóra og Sigvaldi Urriðaá 476 17,8 10,91 7,88
Reynir og Ólöf Hafnardal 479 19,3 10,79 8,05
Hjörleifur Sigurðsson Grænavatni 251 14,4 10,74 6,45
Björn og Guðbrandur Smáhömrum 314 18,3 10,70 7,55
Tryggvi Eggertsson Gröf 203 20,1 10,70 8,33
Ketill Ágústsson Brúnastöðum 176 19,2 10,69 8,81
Ragnheiður og Klemens Dýrastöðum 233 17,8 10,63 7,80
Elvar Einarsson Syðra-Skörðugili 189 18,9 10,63 7,99
Hrafnhildur Kristjánsdóttir Grænavatni 152 14,5 10,59 6,49
Sigurður og Alda Presthólum 509 17,2 10,57 7,96
Ægir Sigurgeirsson Stekkjardal 192 19,3 10,52 7,64
pREYR 09 2006
17