Morgunblaðið - 22.09.2017, Síða 28

28 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 2017
✝ Bragi Árnasonfæddist 10.
mars 1935 í Reykja-
vík. Hann lést á Ísa-
fold í Garðabæ 8.
september 2017.
Foreldrar Braga
voru Kristín Rós-
veldur Sigurð-
ardóttir húsmóðir,
f. 30. okt. 1900 á
Siglufirði, d. 12.
maí 1977, og Árni
Guðlaugsson prentari, f. 9. sept.
1904 í Gerðakoti í Ölfushr.,
Árn., d. 13. febr. 1976.
Eiginkona Braga var Sólveig
Rósa Jónsdóttir, f. 2. sept. 1937,
d. 15. okt. 2009, frá Ein-
arsstöðum í Reykdælahr., S.-
Þing. Foreldrar hennar voru
Þóra Sigfúsdóttir húsmóðir, f.
15. okt. 1893 á Bjarnastöðum í
Skútustaðahr., S.-Þing., d. 14.
apríl 1979, og Jón Haraldsson
bóndi, f. 6. sept. 1888 á Einars-
stöðum, d. 18. apríl 1958. Bragi
og Rósa eignuðust fjórar dætur:
1a Lilja Kristín Bragadóttir,
fulltrúi, f. 22. júlí 1959, gift
Valdemar G. Valdemarssyni
skólastjóra, f. 5. okt. 1958. Dæt-
ur þeirra eru Sólveig Valde-
marsdóttir viðskiptafræðingur,
f. 25. júní 1986, í sambúð með
Jökli Finnbogasyni og eiga þau
ember 1999, og Árni Sigurjóns-
son, f. 19. apríl 2013. Systir
Braga er Guðrún Árnadóttir, f.
2. júní 1941, búsett í Garðabæ.
Bragi nam efnafræði hjá Tec-
hnische Hochschule í München
1961 og stundaði framhaldsnám
við Kaupmannahafnarháskóla
og Kjarnorkurannsóknarstofn-
unina í Risø í Danmörku 1962.
Að loknu námi starfaði Bragi
hjá Raunvísindastofnun Háskóla
Íslands. Doktorsritgerð Braga
fjallaði um grunnvatnsrann-
sóknir á Íslandi, Groundwater
systems in Iceland traced by
deuterium, 1976. Bragi skrifaði
á annað hundrað greina í inn-
lend og erlend fræðirit um rann-
sóknir sínar. Hann hélt tugi
fyrirlestra um þessi efni víða um
heim. Bragi var félagi í Vísinda-
félagi Íslendinga frá 1971. Hann
hlaut Riddarakross Hinnar ís-
lensku fálkaorðu 1999 og hon-
um voru veitt alþjóðlegu tækni-
verðlaunin á sviði
umhverfismála 2001. Bragi var í
stjórn International Association
of Hydrogen Energy frá 2003.
Honum hlotnaðist heiðursorða
þýska lýðveldisins 2003 og hlaut
Jules Verne-verðlaunin af hálfu
International Association for
Hydrogen Energy 2004. Hinn
22.2. 2002 var opnuð Bragastofa
í Háskóla Íslands.
Útför Braga fer fram frá
Digraneskirkju í dag, 22. sept-
ember, klukkan 13.
Ísak Þór, f. 5. feb.
2014, og María Ósk
Valdemarsdóttir, f.
7. feb. 1990, meist-
aranemi í lyfja-
fræði í Danmörku, í
sambúð með Nicol-
as Brøckner. 1b
Guðrún Jóna
Bragadóttir nær-
ingarfræðingur, f.
10. júní 1965, gift
Hilmari Þorvalds-
syni húsasmíðameistara. Börn
Guðrúnar Jónu og Erlings
Smith eru Íris Una Smith, f. 21.
maí 1996, sonur hennar og
Kristjáns Vídalíns Kristjáns-
sonar er Vilmar Fenrir, fæddur
17. okt. 2016. Jón Máni Smith, f.
3. ágúst 2000. 1c Anna Þóra
Bragadóttir, verkefnastjóri hjá
Staðlaráði, f. 10. júní 1965, gift
Haraldi Kr. Ólasyni. Dætur
þeirra eru Eygló Lilja Haralds-
dóttir, f. 13. maí 1997, unnusti
Sindri Freyr Jóhannesson, og
Sóley Lind Haraldsdóttir, f. 27.
september 2003. 1d Jóhanna
Bragadóttir viðskiptafræð-
ingur, f. 7. mars 1971, gift Sig-
urjóni Hendrikssyni, aðstoð-
arvarðstjóra hjá slökkviliðinu í
Rvík. Börn þeirra eru Íris Sig-
urjónsdóttir, f. 8. júlí 1996,
Bragi Sigurjónsson, f. 28. nóv-
Elsku pabbi minn er látinn.
Þó svo að hann væri búinn að
vera slappur og veikur vikuna á
undan, átti enginn von á því að
hann væri að fara kveðja okkur,
andlát hans var því óvænt.
Pabbi var töffari, mikill nagli og
honum fannst oft við dætur
hans vera með óþarfa mikið
vesen og sagði gjarnan um okk-
ur: „Af hverju ættu dætur mín-
ar að velja auðveldu leiðina,
þegar þær geta farið þá erfiðari
og flóknu?“ Svona var pabbi,
hann dæmdi engan og leyfði
hverjum og einum að vera eins
og hann var, hlustaði á skoðanir
annarra og virti þær, þó svo að
hann væri ekkert alltaf sam-
mála en það var ekki í hans
verkahring að dæma. Síðustu
vikur hef ég verið að fá kveðjur
frá fólki, sem ég bæði þekki vel
og líka fólki sem ég hef sjaldan
eða aldrei séð, en þekkti pabba
á einhverju æviskeiði hans.
Orðin í þessum kveðjum lýsa
pabba svo vel, heiðarleiki, með
mikla réttlætiskennd, einstakur
maður, góður vinur, stórmenni,
vísindamaður sem var langt á
undan sinni samtíð, nægjusam-
ur, hestamaður, náttúruunn-
andi, greiðvikinn, hrókur alls
fagnaðar og mikill söngmaður.
En pabbi var auðvitað ekki
gallalaus, langt frá því og hann
gat oft reynt mjög á þolinmæði
okkar systra og tengdasona.
Síðustu átta ár voru pabba sér-
staklega erfið.
Hann saknaði mömmu mjög
mikið og það reyndist honum
mjög erfitt að vera án hennar.
Mamma var hans stoð og stytta
í störfum hans og í lífinu. En
pabbi helgaði líf sitt rannsókn-
um á möguleikum vetnis sem
orkubera fyrir bíla og skip.
Pabbi fékk fjölda viðurkenninga
fyrir störf sín. Riddarakross
hinnar íslensku fálkaorðu, heið-
ursorðu Sambandslýðveldisins
Þýskalands o.fl. Rannsóknir
hans vöktu heimsathygli og við-
töl við hann í sjónvarpi og tíma-
ritum voru úti um allan heim.
Pabbi var stoltur af ævistarfi
sínu en það var ekki hans stíll
að hafa hátt og hreykja sér af
verkum sínum. En pabbi vissi
samt að rannsóknir hans og
störf yrðu metin löngu eftir að
hann hefði yfirgefið þessa jarð-
vist og það dugði honum.
Pabbi var ofurstoltur af af-
komendum sínum, fylgdist vel
með barnabörnunum sínum og
vissi alveg hvað þau voru að
gera í lífinu. Hringdi reglulega í
þau, spjallaði og spurði frétta.
Merkilegast fannst honum samt
að bera titilinn langafi. Svona
var pabbi, veraldleg auðæfi eða
heimsfrægð skipti hann ekki
máli í lífinu. Síðustu dagar eru
búnir að vera erfiðir, söknuður-
inn mikill og tárin hætta ekki
að streyma. En ég er sannfærð
um að nú eru þau sameinuð á
ný hann og mamma (Rósin
hans). Takk fyrir samfylgdina í
lífinu, elsku pabbi minn.
Þín dóttir
Jóhanna.
Elsku pabbi minn,
nú ertu farinn,
þráðir hvíldina og að komast til
„Rósu minnar“,
óskin þín rættist í dag.
Elsku pabbi minn,
þið mamma sameinuð á ný,
þess fullviss að „Rósin mín“ tók á
móti þér.
Elsku pabbi minn,
þú varst einstakur,
heimurinn fékk að njóta hugsjóna
þinna og visku.
Heimurinn mun gráta þig
nú þegar svo mikill frumkvöðull og
vísindamaður er fallinn frá.
Ég er stolt að þú ert pabbinn minn.
Ég er stolt að þú ert afi dætra
minna.
Elsku pabbi minn,
þótt tárin laumi sér niður kinnarnar
og ekkinn og kökkurinn fari ekki
veit ég að þú ert glaður núna, röddin
þín komin aftur,
hugsjónir þínar hafa fengið líf,
þið mamma sameinuð á ný.
Elsku pabbi minn,
takk fyrir að vera eins og þú varst,
pabbinn minn, söngglaður, heiðarleg-
astur allra, skapstirður, snillingur,
frumkvöðull, ljúfur, vísindamaður,
ákveðinn og á stundum frekur, dýra-
vinur, mannvinur.
Við sjáumst, þótt þú hafir trúað því
að þú yrðir að geimryki þegar þú
færir héðan.
Þú munt alltaf eiga stað í hjarta mér.
Fallega sálin þín hefur nú fengið að
sameinast mömmu.
Elsku pabbi minn,
elska þig að eilífu,
sakna þín að eilífu,
virði þig að eilífu.
Þín dóttir að eilífu,
Anna Þóra.
Elsku pabbi minn er látinn,
saddur lífdaga. Hann saknaði
mömmu á hverjum degi og
þráði að þau fengju að samein-
ast á ný. Í hjarta mínu er mikill
söknuður en mest þakklæti
vegna þess að ég átti svo góðan
pabba.
Ég er afskaplega stolt af því
að Bragi Árnason var pabbi
minn og endalaust þakklát að
hafa átt hann að sem vin. Við
pabbi vorum góðir vinir og
hann stóð eins og klettur með
mér og studdi mig þegar ég
þarfnaðist þess. Pabbi var mjög
fróður maður, víðsýnn og víð-
förull. Hann þekkti landið sitt
eins og lófann á sér. Hann ferð-
aðist um allt hálendið á hestum
og dvaldi langtímum saman
uppi á Vatnajökli við rannsókn-
arstörf. Hann var frumkvöðull
og langt á undan sinni samtíð.
Hann sýndi því umburðarlyndi
að hugmyndir hans um notkun
innlends eldsneytis sem orku-
gjafa, einkum vetnis, féllu ekki
öllum í geð. Pabbi minn var
söngelskur, lífsglaður og gat
verið hrókur alls fagnaðar á ár-
um áður. Hann var mikill dýra-
vinur. Hann sinnti hrossunum
sínum vel, kom fram við þau af
mikilli nærgætni og virðingu og
uppskar hollustu og vináttu
þessara málleysingja.
Pabbi minn hafði mikla rétt-
lætiskennd og kom eins fram
við alla óháð stétt og stöðu.
Hann var vinur vina sinna,
stoltur af öllum afkomendum
sínum og þótti mikið til þess
koma að verða langafi. Hann
kallaði okkur dætur sínar
„skutlur“ þó að við séum allar
komnar á miðjan aldur og það
var svo ljúft þegar hann kallaði
okkur „ljósið mitt“.
Takk, elsku pabbi minn, fyrir
allt. Takk fyrir vináttuna. Takk
fyrir að vera til fyrir mig.
Ég kveð þig að sinni með
þessu fallega kveðjuljóði móð-
urafa míns Jóns Haraldssonar,
þess fullviss að við sameinumst
á ný þegar minn tími kemur.
Ferjan hefur festar losað.
Farþegi er einn um borð.
Mér er ljúft – af mætti veikum
mæla nokkur kveðjuorð.
Þakkir fyrir hlýjan huga,
handtak þétt og gleðibrag,
Þakkir fyrir þúsund hlátra,
Þakkir fyrir liðinn dag.
(J.Har.)
Þín dóttir,
Guðrún Jóna.
Ég kynntist Braga ungur að
árum þegar ég var að eltast við
dóttur hans sem síðar varð eig-
inkona mín. Ég man eftir Braga
þegar ég kom á heimili þeirra
hjóna fyrst. Bragi var kankvís
og Rósa umhyggjusöm. Ég
reyndi eins og ég gat að koma
vel fyrir. Ég vissi ekkert um
þennan merkilega mann en rifj-
aðist þó fljótt upp fyrir mér að
hann hafði skrifað grein í Morg-
unblaðið um orkumál. Hann
vildi að Íslendingar væru sjálf-
bjarga með orku og þyrftu ekki
að flytja inn jarðefnaeldsneyti.
Á tímum eins og í dag þegar
fárviðri ganga yfir suðurhluta
Bandaríkjanna verður manni
hugsað til orða Braga um hnatt-
ræna hlýnun og nauðsyn þess
að hætta brennslu jarðefnaelds-
neytis. Hann sá fyrir sér að
bílar myndu geta ekið um á
vetni sem framleitt væri með
innlendum og endurnýjanlegum
orkugjöfum. Skip og flugvélar
myndu geta nýtt sama hráefnið
og við myndum losna við meng-
un sem hlýst af bruna jarð-
efnaeldsneytis. Hann fór mik-
inn, skrifaði fjölda
vísindagreina og flutti oft á tíð-
um inngangsræðuna á ráð-
stefnum um umhverfis- og
orkumál. Hann hafði sjaldnast
hátt um það heima. Þegar hann
kom heim af einni slíkri ráð-
stefnu kom hann með geisladisk
handa dóttur minni með Fado-
tónlist frá Portúgal. Þetta var
gjöf frá eiginkonu Al Gore og
fannst honum skemmtilegra að
ræða þetta en þingið sjálft og
gerði ekki mikið úr sínu hlut-
verki þar. Það var þó bersýni-
legt að hann var stórt númer í
alþjóðlegum orkumálum og allri
umræðu um endurnýjanlega
orkugjafa. Hann hitti mikils-
metna ráðamenn og alls konar
karla, eins og hann orðaði það.
Á sínum yngri árum var
hann að gera tilraunir með að
keyra Wolkswagen-vél á amm-
oníaki. Sú tilraun heppnaðist
vel og vakti nokkra athygli.
Einn daginn kom hann til mat-
ráðskonu hjá Raunvísindastofn-
un Háskólans og bað hana að
hafa til kaffi um fjögurleytið því
það væru nokkrir „gaukar“ að
heimsækja hann. Ráðskonan
tíndi eitthvað til en fékk áfall
þegar hún sá að einn af þessum
„gaukum“ var Kristján Eldjárn,
forseti Íslands. Bragi var alltaf
lítillátur og hógvær og hrósaði
sér aldrei en við ræddum stund-
um um vinnu hans. Hann var
alþýðlegur og gerði ekki grein-
armun á forseta eða förumanni.
Margir hann bestu vina voru
iðnaðarmenn eða bændur ekki
síður en vísindamenn eða þjóð-
höfðingjar. Hann þoldi hins
vegar ekki hroka eða yfirlæti.
Bragi var húmoristi og gam-
an að spjalla við hann á góðri
stund. Hann hafði á sínum
yngri árum ort mikið og hafði
hann mest gaman af hringhend-
um og sléttuböndum. Hans
helsta yndi var að fara á hest-
bak og fór hann nokkrar ferðir
ásamt félaga sínum ríðandi
norður í land. Á þessum ferðum
svaf hann gjarnan undir berum
himni og baðaði sig í ísköldum
ám og lækjum. Hann unni nátt-
úrunni og útiveru og voru þeir
Gráni gamli miklir félagar. Eft-
ir að Rósa dó var hann oft ein-
mana og talaði um að hans
helsta þrá væri að hvíla við hlið
Rósu sinnar. Kvöldið áður en
hann dó sagði hann við dóttur
sína: „Ég bara nenni þessu ekki
lengur!“ Morguninn eftir var
hann allur. Við vitum fyrir víst
að Rósa tekur á móti honum
handan móðunnar miklu.
Valdemar Gísli
Valdemarsson.
Elsku afi, loksins fékkstu að
fara til ömmu. Ég er svo heppin
að ég á margar góðar minn-
ingar. Sú sem kom fyrst upp í
hugann var þegar ég fór norður
í sveitina með þér, ömmu og
Alla, 10 ára gömul. Þú, eins og
svo margir aðrir, skildir ekkert
í því hvernig ég nennti að vera
alein í sveitinni með þremur
gamlingjum. En staðreyndin
var bara sú að mér leið alltaf
svo vel hjá ykkur.
Eftir að ég fór út í nám fann
ég alltaf fyrir svo miklum
stuðningi og miklu stolti frá
þér. Þú sagðir mér svo oft að
sagan væri að endurtaka sig, og
fékk ég að heyra margar sögur
frá því þegar þú varst úti í
námi.
Þú fékkst ekki að sjá mig
klára námið, sennilega því ég er
búin að vera frekar lengi að því.
En eins og þú sagðir alltaf, það
er ekkert gott að vera of mikill
proffi, miklu betra að vera bara
meðalnámsmaður eins og ég og
að ég muni ná langt því að ég
hafi svo margt annað til að
bera. Elsku afi, loksins færðu
að liggja hjá ömmu og hvílast.
María Ósk Valdemarsdóttir.
Elsku yndislegi afi minn var
ljúfasti maður sem ég hef
kynnst á ævinni. Afi var öllum
góður, bæði dýrum og mönnum,
og laðaði hann að sér bæði
menn og dýr. Ég og afi höfum
alltaf verið góðir vinir og þá
sérstaklega núna á seinni árum.
Hann var alltaf að segja mér
frá ferðalögum sínum og hvaða
borgir og lönd ég þyrfti að
heimsækja. Hann sagði mér til
dæmis að ég ætti að fara að sjá
Prag og Búdapest. Ég fór þang-
að í sumar og varð ekki fyrir
vonbrigðum, hann hafði haft
rétt fyrir sér, eins og svo oft áð-
ur, þær voru fallegar. Hann afi
var líka eldklár og hafði áhrif á
marga, meðal annars mig.
Þó að ég viti að hann er hjá
ömmu núna, eins og hann hafði
viljað í svo langan tíma, þá
sakna ég hans ótrúlega og mun
alltaf gera. Hann var einn af
mínum mikilvægustu manneskj-
um og það verður tómt að hafa
hann ekki. Ég mun sakna þess
að heyra hann fara með ljóð
sem hann samdi sjálfur og
heyra sögurnar hans en honum
líður betur núna og ég fæ bara
að heyra þær seinna. Ég elska
þig, afi minn.
Þín
Íris.
Nú er komið að kveðjustund,
elsku afi. Það gleður að þú sért
kominn til rósarinnar þinnar
sem þú þráðir svo heitt að fá að
liggja aftur við hlið en á sama
tíma er svo erfitt að kveðja.
Eftir standa óteljandi góðar
minningar og sögur um ynd-
islegan og einstakan afa og
langafa.
Það var alltaf svo skemmti-
legt að hlusta á þig segja frá
ferðalögum þínum og því fólki
sem þú hittir á þeim. Það var
einnig aldrei langt í vísu frá þér
þegar tilefni var til og læt ég
því fylgja með smá bút úr þul-
unni sem þú kenndir mér, úr
bókinni sem þú gafst mér þegar
ég var barn.
Mér hefur alltaf þótt mjög
vænt um það.
„Tunglið, tunglið taktu mig
og berðu mig upp til skýja.“
Hugurinn ber mig hálfa leið
í heimana nýja.
Mun þar vera margt að sjá,
mörgu hefurðu sagt mér frá,
þegar þú leiðst um loftin blá
og leizt til mín um rifinn skjá.
Komdu, litla Lipurtá!
langi þig að heyra,
hvað mig dreymdi, hvað eg sá
og kannske sitthvað fleira.
Ljáðu mér eyra.
(Theodora Thoroddsen)
Elsku afi, þar til næst.
Þín
Sólveig (Solla).
Við Bragi Árnason kynnt-
umst þegar hann kom til náms í
efnafræði við Tækniháskólann í
München. Bragi féll fljótt og vel
í íslensku stúdentanýlenduna í
München, sem var allfjölmenn.
Hann bjó í Schwabing-hverfinu
ásamt okkur hinum, en það var
hverfi stúdenta, listamanna og
gleðikvenna. Bragi stundaði
námið af kappi og stóðst
strangar kröfur skólans. Leiðir
skildust þegar ég lauk námi og
fór heim til starfa og svo til
Bandaríkjanna til frekari
starfa.
Árið 1970 lágu leiðir okkar
saman á ný þegar ég kom til
starfa við Háskóla Íslands, en
Bragi var þá þegar starfandi
við Eðlisfræðistofu Raunvís-
indastofnunar. Við Bragi feng-
um það verkefni að byggja upp
kennslu til BS-prófs í efnafræði
við Háskólann. Við Bragi vorum
einu kennararnir í byrjun og
það vantaði alveg aðstöðu til
verklegrar kennslu, húsnæði og
tækjabúnað, það vantaði tæki
og tól, glervöruna og þau efni
sem þurfti til kennslunnar.
Bragi var laginn í mannlegum
samskiptum og tókst honum að
fá afnot af kennsluaðstöðu
Tækniskólans, sem var með
kennslu í eðlisfræði í Sjómanna-
skólanum. Hafa ber í huga að
þetta var skömmu eftir „síld-
arhrunið“ og var þá kreppa sem
var mjög raunveruleg fyrir illa
launaða kennara og erfið fyrir
alla uppbyggingu. Við pöntuð-
um nú allt sem til þurfti, stórt
og smátt, glervöru, efni og
tæki. Það var verið að undirbúa
byggingu á VR-1, þ.e. húsnæði
fyrir efnafræði- og eðlisfræði-
kennslu, en sú aðstaða varð
ekki tilbúin fyrr en um tveimur
árum síðar. Loks hönnuðum við
Bragi innréttingar í kennslu-
stofurnar en innréttingarnar
voru smíðaðar á Selfossi. Þess-
ar kreppuinnréttingar entust í
40 ár en nú eru nýjar og glæsi-
legar innréttingar komnar í
stað þeirra eldri.
Við kenndum mikið og oft
stórum hópum nemenda. Bragi
stundaði rannsóknir í Eðlis-
fræðistofu Raunvísindastofnun-
ar og hafði byggt upp ágæta
rannsóknaraðstöðu. Við fengum
Steingrím Baldursson, prófess-
or við læknadeild, til að kenna
eðlisefnafræði. Á þriðja ári kom
svo Jónas Bjarnason, en hann
hafði einnig stundað nám við
Tækniháskólann í München, til
að kenna lífræna efnafræði. Ár-
ið 1973 kom Ingvar Árnason og
svo Sigurjón Norberg Ólafsson
árið 1974 til liðs við okkur. Þeir
voru báðir menntaðir í þýskum
háskólum.
Þessi frásögn er saga braut-
ryðjenda sem voru knúnir
áfram af eldmóði og lýsir bar-
áttu sem leiddi til uppbygging-
ar fleiri fræðigreina við Há-
skóla Íslands. Bragi Árnason
var mikilvægur þátttakandi í
uppbyggingu efnafræðikennslu
á Íslandi en framlag hans til
vísindarannsókna vakti athygli
um veröld víða og verður lýst af
öðrum samstarfsmönnum. Votta
ég dætrum Braga og öðrum
ættingjum innilega samúð.
Sigmundur Guðbjarnason.
Það var haustið 1955 að fund-
um okkar Braga Árnasonar bar
fyrst saman, þá kom hann til
München í Þýskalandi til þess
að hefja nám í efnafræði. Um
þetta leyti voru allmargir Ís-
lendingar við nám þar í borg og
héldu hópinn, hittust þeir oft og
borðuðu saman á kvöldin á
litlum veitingastað í háskóla-
hverfinu. Bragi var glaðsinna
ungur maður og varð brátt
hrókur alls fagnaðar. Hann
eignaðist einnig góða vini meðal
þýskra kollega og tók þátt í fé-
lagsskap þeirra. Að námi loknu
fór Bragi að vinna við Eðlis-
fræðistofnun Háskóla Íslands,
þar sem hann varð dósent og
síðan prófessor í efnafræði.
Upp úr 1970 stórhækkaði
heimsverð á olíu. Bragi, sem þá
var dósent við Háskólann, fór
þá að leita að innlendum orku-
gjafa í hennar stað fyrir bíla- og
Bragi Árnason