Fréttablaðið - 19.05.2018, Blaðsíða 30

73 ára afi með Crohn´s
sjúkdóm. Greindist árið
2010, sama dag og 28 ára
dóttir hans greindist með
Colitis Ulcerosa.
36 ára sérkennari hjá
Hjallastefnunni með
Colitis Ulcerosa.
Einu sinni kom dreki og
spúði eldi. Ég tamdi hann
og ætla að fljúga honum!
19 ára framhaldsskóla­
nemi. Greindist 11 ára með
Crohn´s sjúkdóm.
Frænkur – 32 ára fjármálahag­
fræðingur sem greindist 17 ára með
Colitis Ulcerosa og 23 ára hjúkrunar­
nemi sem greindist tvítug með
Colitis Ulcerosa.
8 ára skólastrákur á
Akureyri sem æfir sund
og trommuleik.
Greindist 6 ára gamall
með Colitis Ulcerosa.
53 ára amma, enduro­ og
mótorcross keppandi með
Colitis Ulcerosa.
Lífsmottó:
Lifa lífinu núna!
33 ára þriggja barna
móðir og sjálfboðaliði hjá
Rauða krossinum með
Colitis Ulcerosa.
35 ára móðir og verslunar­
eigandi. Greindist 10 ára
gömul með Crohn´s sjúkdóm.
Lífsmottó: Njótið dagsins og
njótið lífsins!
69 ára fyrrverandi umsjónar­
maður fasteigna. Nýlega
greindur með Crohn´s sjúkdóm
en hefur glímt við einkenni
sjúkdómsins í nokkur ár.
það er erfitt að passa inn í slíka ver-
öld. Í slíkri veröld er ekkert rúm fyrir
það hvernig okkur líður eða hvernig
við upplifum heiminn.
Listin getur sýnt þér að lífið er ekki
rökrétt og að við erum ekki ein. Við
getum rætt það okkar á milli hvernig
er að óttast dauðann eða elska og
allar þessar stóru tilfinningar en við
erum aldrei viss um að við upplifum
þær eins. En í list á borð við óperu
þá getum við stundum skynjað
þetta saman. Skynjað ástina, óttann
og allar þessar tilfinningar. Það er
okkur bráðnauðsynlegt og í raun
besta æfingin sem við getum gert í
því að finna til samkenndar. Og það
er vandfundið, eitthvað sem er við-
líka mikilvægt að hafa á valdi sínu í
nútíma samfélagi og samkenndina.
Þetta er það sem við þjálfum í óper-
unni vegna þess að þar er verkefni
okkar ekki að lýsa raunveruleik-
anum eða endurspegla tilfinningar
fólks, heldur upplifa þær og deila
þeim með áhorfendum.“
Næsta stjarna óperuheimsins
Kasper bendir á að óperan er um
margt ótrúlega yfirborðskennt list-
form þar sem mikillar menntunar og
færni margra einstaklinga er þörf til
þess að koma saman einni sýningu.
„En undir öllu því sjónarspili sem
til þarf þá er stundum eitthvað sem
er margfalt meira satt en raunveru-
leikinn getur verið. Sjálfur man ég
eftir andartaki þar sem ég var sorg-
mæddari en ég hef verið bæði fyrr og
síðar. Ef þú sæir mynd af mér á því
andartaki þá sæir þú bara mynd af
manni sem stendur og horfir út um
glugga. Þú sæir ekki að inni í mér
væri heimurinn að springa í tætlur.
Við þekkjum öll þessi andartök
þegar okkur líður skelfilega og við
horfum út um gluggann og sjáum
fólk drífa sig í strætó í rigningunni og
það er bara venjulegur þriðjudagur
hjá þeim. Þann einmanaleika getur
raunhyggjan aldrei fangað en hann
getum við stundum fangað í óperu,
einmitt vegna þess að við erum ekki
raunveruleg og getum stundum
verið sannari en lífið sjálft.“
Kasper segir að tónlistin og beit-
ing hennar sé órjúfanlegur hluti
af þessum eiginleikum óperunnar
og að tónlist Daníels Bjarnasonar
búi einmitt yfir þessu. „Ég féll sam-
stundis fyrir tónlist Daníels sem
er ótrúlega hæfileikaríkt tónskáld.
Fyrir nokkrum mánuðum skrifaði
ég bók um óperu sem kallast En lille
bog om opera og þar skrifaði ég að
Daníel yrði næsta stjarna óperu-
heimsins, þannig að það er skriflegt.
Málið er að tónsmíð Daníels er svo
sérstök og frumleg en um leið svo
tengd óperuhefðinni. Þetta er frum-
leg tónlist sem hreyfir við manni á
mjög svo persónulegan og einlægan
hátt. Það er í raun með ólíkindum að
þetta skuli vera fyrsta ópera Daníels
því hann hefur gríðarlega góð tök á
þessu mjög svo erfiða formi.
Myrkt og miskunnarlaust
Það er einmanalegt og erfitt að sitja
við og skrifa óperu, vera með alla
þessa tónlist og allt sem þarf í höfð-
inu og koma því á blað, en við hin
sem komum inn á seinna stigi njót-
um hins vegar stuðningsins af því að
vinna þetta saman. Ég verð að segja
að fyrir mér skapaði Daníel slíkt
meistaraverk að það kom mér eigin-
lega á óvart hversu auðvelt var að
setja Brothers á svið. Auðvelt í þeim
skilningi að verkið er svo óperulegt.
Ég hef sett upp fjölmargar heims-
frumsýningar og fólki er óhætt að
trúa því að oft þarf maður að svona
hnoða og djöflast á þessu til þess að
láta þetta ganga upp. En þetta verk
sem Daníel og Kerstin sköpuðu gekk
upp frá fyrsta degi,“ segir Kasper og
hann heldur áfram að tala um verkið
af mikilli ástríðu.
„Það er líka alveg ljóst að Daníel
skrifaði ekki óperettu. Verkið er
dimmt og verður hreint út sagt
myrkara eftir því sem á líður. Þetta
er miskunnarlaust enda er þetta um
erfiðustu tilfinningar mannsins sem
þú getur ímyndað þér. Og þó svo
það glitti á stöku stað í mögulega
hamingju þá er það aldrei nema í
andartak.
Ég var eilítið hræddur við þetta
til þess að byrja með vegna þess að
heimur markaðshyggjunnar hefur
vanið okkur við að það eigi að vera
þarna smá léttleiki og smá svona eitt
og annað. En Brothers heillaði áhorf-
endur einmitt vegna þess að verkið
er samkvæmt sjálfu sér og þessari erf-
iðu sögu. Ég man að ég spurði Daníel
hvort hann væri ekki hræddur við
að hafa þetta svona myrkt en hann
sagði bara að svona væri þetta og við
ættum ekki að biðjast afsökunar á
því. Ég var sammála því og eftir það
litum við aldrei um öxl. Reyndum
að vera heiðarleg og einlæg og það
var þess virði. Þess vegna vona ég að
fólk komi á sýninguna í Reykjavík og
sjái að nýja óperan getur verið svo til-
finningaþrungin og getur átt brýnt
erindi við samfélagið.“
Að berjast fyrir sviðslistirnar
Fyrir skömmu var tilkynnt að Kasper
Holten tæki í haust við stjórnar-
taumunum í Det Kongelige Teater
í Kaupmannahöfn sem er heimili
leikhúss, balletts, óperu og sinfóníu-
tónlistar. Þannig að starfið er stórt
og ábyrgðin mikil. Kasper segir að
staðan hafi losnað óvænt þar sem
fyrri stjórnandi hafi ákveðið að
halda til starfa í útgáfugeiranum. Það
hafi kannski ekki endilega komið á
óvart þar sem allar ríkisreknar lista-
og menningarstofnanir séu undir
miklu álagi vegna fjárhagslegs niður-
skurðar. „Þetta eru erfiðir tímar fyrir
þessar stóru, dýru menningarstofn-
anir á Vesturlöndum. Fyrirrennari
minn þurfti að taka margar erfiðar
ákvarðanir sem sköpuðu honum
ekki alls staðar vinsældir og ég á eftir
að þurfa að gera slíkt hið sama. En ég
mun leitast við að taka þær út frá for-
sendum listanna og mikilvægi þeirra
í nútíma samfélagi.“
Kasper segir að það hafi vissulega
verið stór ákvörðun að sækjast eftir
þessari stöðu því hann hafi að mörgu
leyti notið þess að vinna að upp-
færslum um víða veröld. „Það felur í
sér ákveðið frelsi en ég saknaði samt
þessarar langtímahugsunar. Saknaði
þess að móta stefnu og fylgja henni
eftir og vinna með sama fólkinu að
skilgreindu markmiði eins og ég er
að fara að gera núna. Að auki er þetta
ný áskorun fyrir mig og þó svo að ég
þurfi að stíga frá fjölda spennandi
verkefna þá koma ný í þeirra stað.
Mér finnst ótrúlega spennandi að
fá nú það hlutverk að berjast fyrir
sviðslistirnar í Danmörku, mikilvægi
þeirra og framtíð.“
Marie Arnet, Jacques Imbrailo og Selma Villumsen í Brothers eftir Daníel
Bjarnason, í leikstjórn Kaspers Holten á síðasta ári. MyND/Kåre VIeMoSe
1 9 . m a í 2 0 1 8 L a U G a R D a G U R30 H e L G i n ∙ F R É T T a B L a ð i ð
1
9
-0
5
-2
0
1
8

0
4
:2
4
F
B
1
1
2
s
_
P
0
9
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
8
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
1
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
3
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
F
D
9
-E
C
A
8
1
F
D
9
-E
B
6
C
1
F
D
9
-E
A
3
0
1
F
D
9
-E
8
F
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
A

F
B
1
1
2
s
_
1
8
_
5
_
2
0
1
8
C
M
Y
K