Morgunblaðið - 24.11.2017, Blaðsíða 81

MENNING 81
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. NÓVEMBER 2017
Elín, ýmislegt er önnurskáldsaga Kristínar Ei-ríksdóttur, en skáldsagahennar Hvítfeld fjöl-
skyldusaga kom út árið 2012 og
hlaut mikið lof og var tilnefnd til
Fjöruverðlaunanna. Kristín hefur
sent frá sér ljóðabækur, smá-
sagnasafn og skrifað fyrir leikhús.
Elín, ýmislegt er spunnin úr ótal
þráðum sem kvíslast víða en
mynda að lokum
sterka heild,
ekki ósvipað
jurtinni sem El-
ín finnur bak við
sjónvarpið „eins-
og David Atten-
borough þáttur
hefði skitið
henni“. Þessi
dularfulla jurt
lifir á loftinu,
hún hefur engar rætur og getur
staðið fyrir persónurnar, söguna
sjálfa eða óljós upptök hennar, en
Elín sem sjálf segir frá tekur fram
í upphafi að þetta sé „engin saga“
heldur tilraun til að tengja tákn
og þau eru vissulega fjölmörg.
En auðvitað segir Elín sögu. El-
ín er um sjötugt, einstæðingur og
einfari sem vinnur við að búa til
leikmuni fyrir kvikmyndir. Hún
virðist heltekin af efninu, hlutum
ýmiskonar og því sem hún mótar
eigin höndum; eftirlíkingum af
raunveruleikanum, dýrspörtum,
dýrum, líkamspörtum sem hún
vinnur af mikilli natni. Á hinn
bóginn kærir hún sig ákaflega lítið
um fólk, en þegar hún tekur að
sér að gera leikmuni í nýju ís-
lensku verki vaknar áhugi hennar
svo um munar á leikskáldinu, Ell-
enu, 19 ára stúlku sem leikhúsið
hampar sem séníi. Þær hafa hist
áður og einn þráður sögunnar leið-
ir lesendur að þeirra fyrsta fundi.
Ellen og Elín – þessar ólíku konur
– eiga margt sameiginlegt, ein-
manaleikann, að skera sig úr og
báðar alast upp við lélegan kost
hjá konum sem ganga ekki heilar
til skógar. Báðar eru föðurlausar
en pabbi Ellenar, Álfur Finnsson,
var mikið og dáð skáld – en list-
heimurinn er einmitt annar þráður
sem hér er spunninn. Nær allar
konurnar í sögunni eru listamenn
sem kastljósið beinist aldrei að –
því er reyndar enn beint að Álfi
Finnssyni og séníið dóttir hans á
erfitt með að fóta sig í skugganum
af honum.
Enn einn mikilvægur þráður er
minnið og gleymskan en sá þráður
spinnst nokkuð saman við sjálfan
frásagnarmátann – Elín segir sög-
una en henni er ekki fyllilega
treystandi. Þegar hún segir sögu
Ellenar veit lesandinn ekki hvað
er „satt“ og hvað spunnið, byggt á
slúðri eða ímyndunarafli. Undir
lokin svíkur minnið hana, röklegt
samhengi tilverunnar riðlast og
hún missir tökin á lífinu og sagan
rennur henni úr greipum, en
„Enginn er galinn. […] Raunveru-
leikinn hefur á sér svo marga fleti
að hann er í versta falli kúbískur“
eins og Elín segir í upphafi.
Þetta er nokkuð spennandi saga
og ákaflega vel sögð. Kristín hefur
sérstakan og persónulegan stíl
sem er krefjandi og heillandi. En
upp úr standa persónurnar, Ellen
og Elín, og frásagnarmáti Elínar
(Kristínar). Elín leikur engar
kúnstir sem mörgum eru svo tam-
ir í daglegu lífi og í sérvisku sinni
verður hún hrein og bein og gefur
lítið af sér – og útkoman verður
mjög skemmtileg. Sem sögumaður
er hún dularfull lengi framan af,
hún spinnur söguna hægt áfram,
ýjar að ýmsu og gefur í skyn.
Smám saman teiknast þó upp fyrir
lesandanum myndir og saga sem
er full af sársauka, einmanaleika
og dramatískum atburðum.
Enginn er galinn
Kristín Eiríksdóttir „Þetta er nokkuð spennandi saga og ákaflega vel sögð. Krist-
ín hefur sérstakan og persónulegan stíl sem er krefjandi og heillandi,“ segir rýnir.
Skáldsaga
Elín, ýmislegt bbbbn
eftir Kristínu Eiríksdóttur
Forlagið, 2017. Innb., 182 bls.
HILDIGUNNUR
ÞRÁINSDÓTTIR
BÆKUR
Atvinnublað
alla laugardaga
Sendu pöntun á augl@mbl.is eða
hafðu samband í síma 569-1100
Allar auglýsingar birtast bæði í
Mogganum og ámbl.is
ER ATVINNUAUGLÝSINGIN
ÞÍN Á BESTA STAÐ?
Matur Bókabúð Forlagsins | Fiskislóð 39 | Opið alla virka daga 10–18 | laugardaga 11–15 | www.forlagid.is
LANDSINS MESTA ÚRVAL BÓKA
GLÍMAN VIÐ
NÁTTÚRUÖFLIN
„Tímamótaverk“
V I Ð A R H R E I N S S O N B Ó KM E N N T A F R Æ Ð I N G U R
Áhrif eldgosa og annarra
náttúruafla á þjóðarsál
Íslendinga
Endurminningar úr
Vestmannaeyjum
Umhverfismál og ógnir
sem steðja að lífríki jarðar