Saga - 2008, Blaðsíða 125

í sögunni kemur fram a› Egill hefur líti› álit e›a dálæti á fior-
steini.37
En í sögunni birtist líka fallegri hli› á Agli gömlum. Hann er
or›inn „flungfœrr ok glapna›i honum bæ›i heyrn ok s‡n“ og s‡nt
er í sögunni hvernig honum skrikar fótur og konurnar á heimilinu
hæ›ast a› honum. Seinna reynir hann a› hvíla sig í hitanum í eld-
húsinu en matseljan rekur hann burt.38 Hér hafa or›i› mjög snögg
umskipti; sá sem á›ur haf›i í fullu tré vi› flesta er nú or›inn valda-
laus og hæddur og skamma›ur af lægra settum konum.
Satúrnus var ekki a›eins gu› ellinnar heldur einnig flung-
lyndisins og einnig á flann hátt er Egill hinn gamli Satúrnusar-
barn. Í Egils sögu er flekkt frásögn af sorg hans flegar hann er
kominn á mi›jan aldur. fiá reynir hann a› svelta sig í hel til a›
fylgja sonum sínum í dau›ann en dóttur hans fiorger›i tekst a›
bjarga honum.39 Áhugavert er a› Egill skuli nota neyslu matar til
a› tjá sorg sína. Benda má á a› Egill hefur á›ur í sögunni kasta›
upp til a› tjá annarskonar tilfinningar. Um lei› má minna á a›
fasta hefur oftast veri› talin vopn kvenna fremur en karla, enda
völd kvenna einkum á svi›i matarger›ar og flar af lei›andi
e›lilegt a› konur beittu flessu rá›i. Einnig blasir vi› a› Egill notar
hungurverkfalli› til a› stjórna heimilinu og ná tökum á sorginni;
fló a› hann feli sig fyrir heiminum í lokrekkju sinni vekur hann
um lei› athygli á sjálfum sér, eins og a›rir sem nota hungurverk-
fall sem vopn. Fjarvera hans ver›ur æpandi. Líta má á hungur-
verkfalli› sem einskonar flunglyndi, en eins og sporgöngumenn
Freuds hafa bent á er ákve›in sjálfselska fólgin í ofsafengnu flung-
lyndi og um lei› má líta á fletta sem óvirka (passíva) tegund áleitni
sem oft hefur (me› réttu e›a me› röngu) veri› eignu› konum
frekar en körlum.40
Hin kvenlega hli› öldungsins minnir okkur á a› hlutverk hans
er ekki a› fullu karllegt. Öldungurinn er í raun or›inn a› konu flar
sem hann hefur misst áhrif sín á hinu opinbera svi›i og getur a›eins
aldraðir íslendingar 1100–1400 125
37 Sama rit, bls. 245 og 274. Átök milli kynsló›a eru raunar grundvallarminni í
sögunni og flar kemur einnig ítreka› fram hvernig M‡ramenn ver›a heldur
úfnir a› kvöldlagi og í ellinni (sjá m.a. bls. 99).
38 Sama rit, bls. 294–296.
39 Sama rit, bls. 242–245.
40 Nánari umfjöllun um fletta er í grein minni „The Specter of Old Age,“ bls.
315–321.
Saga haust 2008 nota:Saga haust 2004 - NOTA 5/15/08 11:18 AM Page 125