Jökull - 01.07.2003, Blaðsíða 54

Achim A. Baylich
Íslands, Reykjavík) and Ulf Molau (Latnjajaure Field
Station and Botanical Institute, Göteborg University,
Sweden). I would like to thank Ulf Molau and his
working group from Göteborg University for the nice
and pleasant collaboration at the Latnjajaure Field
Station. Field work was logistically supported by
the Institute of Geography, Martin- Luther-University
Halle-Wittenberg, Germany (field work in East Ice-
land), the Abisko Scientific Research Station, the Lat-
njajaure Field Station and by the Department of Earth
Sciences, Uppsala University, Sweden (field work in
Swedish Lapland). To all these persons and institu-
tions I would like to express my thanks. Furthermore,
I thank the two anonymous reviewers for their helpful
comments on the manuscript.
ÁGRIP
Samanburður á áhrifum mismunandi veðurþátta
á landmótunarferli í Austdal, Seyðisfirði og Latn-
javagge, Lapplandi
Við rannsóknir á landmótun er veðurfar yfirleitt skil-
greint út frá mánaðar- og ársmeðaltölum eða summu
gilda á vindhraða, hita og úrkomu. Þar sem flest þau
ferli sem stuðla að landmótun samanstanda af ákveðn-
um „atburðum“ sem eru aðeins að litlu leyti tengd
þessum veðurfarslegu meðalgildum, er þörf á nýrri
tölfræðilegri nálgun á veðurfarsþáttum sem áhrif hafa
á landmótunina. Í þessari rannsókn er „landmótunar-
veðurfar“ hálendis Austurlands og Lapplands í norður
Svíþjóð borin saman, þar sem sérstök áhersla er lögð
á (1) tíðni eða endurkomu veðurfarslegra atburða af á-
kveðnum styrkleika, og (2) tíðni mikilvægra landmót-
unarþröskulda. Fjallað er um einkennandi veðurfars-
þætti (vindáttir, hita og úrkomu) sem stjórna tegund,
tíðni, viðkomu og styrkleika landmótunarferla, auk
algilds og afstæðs mikilvægis þeirra og setmyndun-
ar. Í Austdal við sunnanverðan Seyðisfjörð er aflrænt
fallvatnarof mikilvægara en efnarof. Hins vegar ein-
kennist vatnasvið Latnjavagge af efnarofi. Í báðum
umhverfum er styrkleiki landmótunarferla sem vinna
í núverandi veðurfari (morphoclimate) lágur.
REFERENCES
Ahnert, F. 1982. Untersuchungen über das Morpho-
klima und die Morphologie des Inselberggebietes von
Machakos, Kenia. Catena Supplement 2, 1–72.
Ahnert, F. 1986. The magnitude-frequency index – an ap-
proach to the identification of hygric morphoclimates.
Zeitschrift für Geomorphologie, Supplementband 60,
1–6.
Ahnert, F. 1987. An approach to the identification of mor-
phoclimates. In: Gardiner, V. (Ed.), International Ge-
omorphology 1986, Part II, 159–188, Chichester.
Ahnert, F. 1988. Das Morphoklima und seine Bedeu-
tung für die Hangentwicklung in Trockengebieten. Ab-
handlungen der Akademie der Wissenschaften Göttin-
gen, Math.-Phys. Klasse 3. F. 41, 229–244.
Ahnert, F. 1998. Introduction to Geomorphology. Arnold,
London.
André, M.-F. 1995. Postglacial microweathering of gran-
ite roches moutonnées in Northern Scandinavia. In:
Slaymaker, O. (Ed.), Steepland Geomorphology. Wi-
ley, London, 103–127.
Barsch, D. 1993. Periglacial geomorphology in the 21st
century. Geomorphology 7, 141–163.
Beylich, A. A. 1999a. Hangdenudation und fluviale
Prozesse in einem subarktisch-ozeanisch gepräg-
ten, permafrostfreien Periglazialgebiet mit pleistozän-
er Vergletscherung–Prozessgeomorphologische Un-
tersuchungen im Bergland der Austfirðir (Austdal-
ur, Ost-Island). Berichte aus der Geowissenschaft.
Aachen. 130 pp.
Beylich, A. A. 1999b. Intensität und raumzeitliche Varia-
bilität gravitativer und fluvialer Prozesse im periglaz-
ialen Bergland der Austfirðir (Ost-Island). Norden 13,
163–180.
Beylich, A. A. 1999c. Untersuchungen über das Mor-
phoklima in einem subarktisch-ozeanisch geprägten
Periglazialgebiet in Ost-Island (Austfirðir, Austdalur).
Hallesches Jahrbuch für Geowissenschaften A 21, 51–
66.
Beylich, A. A. 2000a. Untersuchungen zum gravita-
tiven und fluvialen Stofftransfer in einem subarktisch-
ozeanisch geprägten, permafrostfreien Periglazialge-
biet mit pleistozäner Vergletscherung (Austdalur, Ost-
Island). Zeitschrift für Geomorphologie, Supplement-
band 121, 1-22.
Beylich, A. A. 2000b. Geomorphology, sediment budget,
and relief development in Austdalur (Austfirðir, East
Iceland). Arctic, Antarctic, and Alpine Research 32(4),
466–477.
52 JÖKULL No. 52, 2003