Jökull


Jökull - 01.12.2007, Síða 3

Jökull - 01.12.2007, Síða 3
Reviewed research article Early Pleistocene molluscan migration to Iceland – Palaeoceanographic implication Leifur A. Símonarson and Ólöf E. Leifsdóttir Institute of Earth Sciences, University of Iceland, Askja, Sturlugata 7, 101 Reykjavík, Iceland email: leifuras@hi.is Abstract – Four marine molluscan species that migrated to Iceland during the deposition of sedimentary se- quences on the north side of Snæfellsnes, western Iceland, at about 1.1 Ma, are not living in Iceland today. Three of these species are arctic and reached the area during an Early Pleistocene deglaciation. The fourth is thermophilic and arrived during the following interglacial, together with several littoral species now living in Iceland. The arctic species probably migrated to Iceland from the west or northwest due to a southward shift of the cold and euhaline East Greenland Current to the Icelandic west coast. At that time the Polar Front was lying considerably south of Iceland, but then followed a periodic northward shift of the front. The fact that the arctic species did not reach northern Iceland at this time may indicate a rapid shift of the Polar Front across the north coast of Iceland that minimized the influence of the East Icelandic Current during the deglaciation. Several thermophilic littoral species that migrated to western Iceland during the following interglacial did not reach northern Iceland. They came from the south or southeast during strengthening of the warm Irminger Current. However, the current’s influence on the Icelandic north and northeast coasts was probably limited because of mixing with colder water masses with reduced salinity from the East Icelandic Current. Key words: Iceland, Early Pleistocene, molluscs, migration, ocean currents. INTRODUCTION Several marine molluscs living in shallow water have changed their area of distribution, especially during the Neogene. The bivalve taxodont species Portlandia arctica is a well-known example as its fossil occur- rence demonstrates repeated southward expansion of cold Polar Water along the North Atlantic and Pacific coasts during glaciations, as much as 2000 km south of its present southern boundary (Jessen et al., 1910; Símonarson et al., 1998). The migration of marine molluscs mainly takes place during their pelagic lar- val stages as the larvae are transported to new areas by ocean currents. Arctic species usually have a very short, or entirely lack, a pelagic larval stage of devel- opment, which probably slows their migration (Thor- son, 1936). However, it obviously does not prevent their migration, as demonstrated by P. arctica. The main oceanic circulation pattern around Ice- land (Figure 1) was probably established when the closing of the Central American Seaway caused a flow of surface water from the Pacific through the Bering Strait into the Arctic Ocean and induced a major mi- gration of Pacific molluscs to the North Atlantic and Iceland at 3.6 Ma (Backman, 1979; Haug and Tiede- mann 1998; Marincovich, 2000). Furthermore, the closing is supposed to have considerably increased the JÖKULL No. 57 1
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.