Jökull - 01.12.2007, Qupperneq 96

Oddur Sigurðsson
3. mynd. Mynd af sporði Skeiðarárjökuls 19. ágúst 2006 tekin úr gervitunglinu SPOT-5. – A SPOT-5 satellite
image from August 19th, 2006.
Það markast af stórum tanga út í lónið. Stóra hlaup-
ið sléttfyllti öll lón við jökuljaðarinn með auri og eru
því þessi lón öll 10 ára eða yngri. Samkvæmt mæling-
um Raunvísindastofnunar Háskólans er undirlag jök-
ulsins enn lægra er innar dregur og munu því lónin
stækka eftir því sem jökulsporðurinn styttist. Hér eru
því komin lón á borð við Jökulsárlón á Breiðamerk-
ursandi en slík lón herða á bráðnun jökulsins. Þeg-
ar næsta stórhlaup kemur fyllir það lónin af auri að
nokkru leyti eða alveg. Á myndina eru dregnar lín-
ur þar sem jökuljaðarinn var 1904 (punktalína), 1946
(brotin lína) og 1999 (heil lína). Sjá má að jökull-
inn hefur styst mun meira að vestanverðu en austast.
Þetta skýrist af framhlaupseðli vesturjökulsins en slík-
ir jöklar flökta miklu hraðar fram og aftur en þeir sem
eru lausir við framhlaup. Einnig er áberandi hvað vik-
ur hylur miklu stærri hluta af jökulsporðinum vestan-
verðum en að austan. Það er vegna þess að vesturhlut-
inn sækir sér efni í suðurhlíðar Grímsfjalls en austasti
hluti jökulsporðsins á upptök austur undir Esjufjöll-
um, alllangt frá eldgosum Grímsvatna.
Morsárjökull var mældur 15. maí 2007, þegar farið
var að athuga berghlaup sem fallið hafði á jökulinn.
Lónið var að mestu horfið og því auðvelt að mæla.
Forvitnilegt verður að sjá hvort skriðan hafi einhver
áhrif á breytingar á sporðinum þegar fram í sækir.
Svínafellsjökull – Árið 1947 skrifaði Sigurður Jóns-
son á Svínafelli Jóni Eyþórssyni og sagðist vera að
flytja af bænum og benti Jóni á Guðlaug Gunnarsson
nágranna sinn til jöklamælingaverksins og sagði hann
94 JÖKULL No. 57