Jökull


Jökull - 01.01.2009, Síða 82

Jökull - 01.01.2009, Síða 82
Hannesdóttir et al. dóttir et al., 1997). The Hestvatn sedimentary record is the only archive where the isolation contact (transi- tion frommarine to a terrestrial environment) in South Iceland has been dated. The uppermost seismic sub-unit IIIb with the very fine acoustic reflectors matching tephra layers in the sediment cores reflects sedimentation in a freshwater system. Most of the sediment of this unit was formed from a suspended load, which also results in a much better preservation of tephra layers than in the under- lying seismic units. The multibeam bathymetric map reflects the most recent conditions in Hestvatn. Relict geomorphic structures are thought to reflect sedimen- tation during earlier times. Implication for the deglacial history of the south- ern lowlands of Iceland and correlation with the North Atlantic region Different views on the size of the Younger Dryas glacier in South Iceland have been suggested. Kjart- ansson (1939) described a limited Late Weichselian ice sheet, with thin lobate glaciers from the high- lands, following themodern river courses of Hvítá and Þjórsá. A heavy Younger Dryas glaciation of South Iceland was inferred by Hjartarson and Ingólfsson (1988) and Hjartarson (1991) based on deficit of shells of Allerød age in the southern lowlands. Geirsdóttir et al. (2000) argued a more limited Younger Dryas glaciation based on research of the Búði moraines and lacustrine studies from South Iceland (also Harðar- dóttir et al., 2001a). Re-interpreted seismic data and multibeam images from Hestvatn have revealed a dy- namic depositional environment during the deglacia- tion of the southern lowlands. The occurrence of glacial deposits in the north sub-basin of Hestvatn and the restriction of the Vedde Ash to the marine sediments in the south-basin, in- dicates that during Younger Dryas time (12.7–11.5 ka) outlet glaciers in southern Iceland terminated in a marine embayment inland from the current coast- line, at or just beyond the Búði moraines in southern Figure 9. Possible position of ice margin at various times during Younger Dryas, deglaciation and Early Holocene derived from available data. Images based on Digital Elevation Maps (http://edcdaac.usgs.gov), with a resolution of about 1 km per grid cell. Glacial striations are marked with black lines and fluted moraines with blue lines (Kaldal and Víkingsson, 1990). A. Younger Dryas glacier terminating in Hestvatn (!12.0 cal. kyr BP), various evidence of the glacier terminating in the north basin of Hestvatn (see text). B. Búði morainal complex (!11.0 cal. kyr BP), the configuration of the moraines (orange) is from Kjartansson (1939), Hjart- arson and Ingólfsson (1988) Geirsdóttir et al. (1997), and evidence of ice-marginal lakes is from Áskelsson (1942), Kjartansson (1964), Tómasson (1993), and Geirsdóttir et al. (2000). Red dots are sections with jökul- hlaup deposits mapped by Axelsdóttir (2005). C. Isolation of Hestvatn and jökulhlaups (!10.6 cal. kyr BP). Extent of ice-dammed lakes based on measurements by Tómasson (1993), end-moraines mapped by Kaldal and Víkingsson (1990). D. Early Holocene (!10.0 cal. kyr BP), glacier retreating towards the mountainous area in SE Iceland, most of the highlands ice free. – Möguleg staða ísaldarjökulsins á mismunandi tímum frá Yngra Dryas til upphafs Nútíma byggt á margvíslegum gögnum. Grunnmyndir frá http://edcdaac.usgs.govmeð 1 km upplausn. Jökulrákir merktar með svörtum línum og jökulgarðar með bláum línum (Ingibjörg Kaldal and Skúli Víkingsson, 1990). A. Yngri Dryas jökullinn kelfir í Hestvatni (sjá texta). B. Búðagarðarnir (um 11.000 ára gamlir) sýndir á einfaldan hátt með appelsínugulum línum samkvæmt Guðmundi Kjartanssyni (1939) og Árna Hjartarsyni og Ólafi Ingólfssyni (1988), Áslaugu Geirsdóttur o. fl. (1997). Gögn um jökulstífluð vötn eru fengin frá Jóhannesi Áskelssyni (1942), Guðmundi Kjartanssyni (1964), Hauki Tómassyni (1993), og Ás- laugu Geirsdóttur o. fl. (2000). Rauðir punktar tákna opnur þar sem jökulhlaupaset hefur verið kortlagt (Hulda Axelsdóttir, 2005). C. Einangrun Hestvatns og fyrstu jökulhlaup (um 10.600 ár). Jökulstífluð vötn á Kili eru teiknuð samkvæmt mælingum frá Hauki Tómassyni (1993), jökulgarðar eftir Skúla Víkingssyni og Ingibjörgu Kaldal (1990). D. Upphaf Nútíma (10.000 ár) og jökullinn hörfar inn til landsins. Á þessum tíma er mestur hluti hálendisins orðinn jökullaus. 82 JÖKULL No. 59
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.