Jökull


Jökull - 01.01.2009, Blaðsíða 84

Jökull - 01.01.2009, Blaðsíða 84
Hannesdóttir et al. ure 9). This provides a more detailed picture of the structure of the Younger Dryas glacier in South Ice- land than previously shown (Geirsdóttir et al., 1997, 2000; Harðardóttir et al., 2001a; Norðdahl and Péturs- son, 2005) (Figure 9). The North Atlantic region experienced a series of abrupt climatic changes during the Pleistocene- Holocene transition (e.g. Bradley et al., 2002). The two most prominent being the Younger Dryas dated to 12.9–11.7 ka (Rasmussen et al., 2006) in the GRIP ice core record and the Preboreal Oscillation be- ginning at 11.5 ka (Rasmussen et al., 2007). The temperature oscillations have been related to vari- able strength of the thermohaline circulation of the North Atlantic, influenced by increased freshwater in- put (e.g. Mercer, 1969; Broecker et al., 1989; Koc Karpuz and Jansen, 1992; Björck et al., 1996; Clark et al., 2001; Broecker, 2003). Former ice-marginal lakes are known from both sides of the North Atlantic and outbursts of various freshwater sources have been suggested to cause the Younger Dryas and Preboreal cooling (e.g. Broecker et al., 1989; Keigwin et al., 1991; Sarnthein et al., 1995; Hald and Hagen, 1998; Teller, 2002; Jennings et al., 2006). The jökulhlaups entered Hestvatn during a 600 year period between 10.6 and 10.0 ka, which is a few hundred years after the termination of the Pre-Boreal Oscillation. Did jökulhlaups flow into the paleobay of the southern lowlands before that time? Jökulhlaup activity during deglaciation of South Iceland has been reported from a number of sites (Geirsdóttir et al., 1997, 2000; Jennings et al., 2000). Lacasse et al. (1996) find turbidites in marine sediment cores on the south Iceland shelf, which they assign to jökulhlaup activity following volcanic or glacial events occurring in southern Iceland during the last two glaciations and the early Holocene. As mentioned before, the preser- vation potential in a marine setting is not as good as in the lacustrine environment due to several factors. Jökulhlaups do not form underflows as easily in salty water, bioturbation results in homogeneous mud, and jökulhlaup deposits are hard to distinguish from sed- iments deposited in front of a calving glacier as was the case in the south basin of Hestvatn. We can there- fore not rule out the possibility that jökulhlaups en- tered the Hestvatn site prior to 10.6 ka BP, although they are not distinguished in the marine sedimentary record. However, our record in the Hestvatn basin suggests repeated jökulhlaups during the retreat of the Iceland ice cap from the central highlands with major routes towards south. The volume of the jökulhlaups originating north of Hestvatn probably was too small to cause significant changes in the thermohaline cir- culation of the North Atlantic. Due to the proximity to the formation site of North Atlantic Deep Water, deglacial jökulhlaups in Iceland might have had a lo- cal impact on deep-water formation. However, their volume compared with meltwater released from e.g. Lake Agassiz during deglaciation (e.g. Teller et al., 2002; Clarke et al., 2004) is minimal. The turbidite record of the Hestvatn cores provides us with a more detailed picture of the deglacial environment in the southern lowlands of Iceland. CONCLUSION The new sediment cores from Hestvatn, re-evaluation of seismic profiles and a multibeam survey provide new insight to the deglaciation of the southern low- lands of Iceland. Interpretation of more than 100 km of seismic reflection profiles of bottom sediments in lake Hestvatn, South Iceland, reveals two sub-basins filled with up to 44 m of deglacial and Holocene sed- iments. Together with sediment cores retrieved from both basins, a major change in sedimentary environ- ments from glacial marine to lacustrine sedimentation is observed. Implications for Younger Dryas glacier extent are derived from the surveys and sediment cores, suggesting that during deglaciation the northern basin was occupied by an outlet glacier whereas the southern basin accumulated glacial marine sediments. Glacial retreat is observed in the marine record, fol- lowed by isostatic rebound that lead to isolation of the lake basin around 10.6 ka. This provides important information on relative sea level change and glacial rebound. Erosional surfaces are seen at the boundary of marine and lacustrine sediments, on top of which sequence of turbidites are deposited, thought to reflect episodic sedimentation, related to jökulhlaups during the deglaciation. 84 JÖKULL No. 59
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.