Breiðfirðingur - 01.04.2016, Page 22

BREIÐFIRÐINGUR22
Hæstu fjöll eru Lónfell ( 752), Breiðafell (747) í Hornatám, Botns­
hnúkur (736) og Napi (704). Inn í fjalllendið skerast mislangir firðir
og víkur og þar inn af dalir, hvilftir og gil. Víðast er stutt milli fjalls
og fjöru. Undirlendið er naumt og er einkum á Rauðasandi, Barða­
strönd, Útvíkum sunnan Patreksfjarðar, Örlygshöfn í Patreksfirði og
Ketildölum í Arnarfirði. Björg og snarbrattar fjallshlíðar ganga víða í
sjó fram svo sem Látrabjarg, Blakkur, Tálkni og Kópur. Eyjar og hólm­
ar, sker og boðar eru einkum fyrir landi á Barðaströnd og vestur að
Rauðasandi. Grunnsævið þar vestur og norður af er nánast hreint. Gulur
skeljasandur er einkennandi í fjörum og einkum þar sem ströndin er
fyrir opnu hafi og áhrifa hafstrauma gætir inn í firðina. Undirlendið
skiptist í gróðursnauða aur­ og sandmela og gróið mó­ og mýrlendi.
Jarðvegur er víðast grunnur og stutt í grýtt undirlagið. Lítið fer fyrir
gróðri í fjallshlíðunum. Samt má finna fjölbreyttan gróður í hlíðum sem
snúa á móti suðri og sól og í vari fyrir norðlægum áttum og sérstaklega
þar sem grunnvatn seytlar fram á mótum jarðlaga. Skjólsælir dalbotn­
ar eru víða þaktir birkiviði og reynitrjám á stangli og sérstaklega þar
sem áhrifa úthafslofts gætir síður en á útnesjunum. Vatnsföll eru mörg á
svæðinu en flest smá í samanburði við aðra landshluta. Stærst er Vatns­
dalsá í Vatnsfirði á Barða strönd og Vatnsdalsvatn stærst og síðan koma
Sauðlauksdalsvatn og Stóravatn á Rauðasandi. Heitar lindir og volgrur
spretta víða fram, einkum á Barðaströnd og í Arnarfirði. Lítil not hafa
verið af þessum landgæðum. Þau hafa þó verið nýtt í smáum mæli til
húshitunar og í sund­ og baðlaugar á Barðaströnd. Tálknfirðingar hafa
verið umsvifameiri í nýtingunni. Hafa þeir náð að fanga umtalsvert
heitt vatn með borunum og nota til upphitunar húsa og í fiskeldi.
Veðurfar
Veðurfar á sunnanverðum Vestfjörðum er í stórum dráttum svipað því
sem einkennir Vesturland og Breiðafjörð. Sama veðurspáin gildir al­
mennt fyrir bæði svæðin. Veðurfar sem einkennir svæðið norðan Arn­
arfjarðar gildir aðeins að litlu leyti fyrir sunnanverða Vestfirði. Veður­
skilin liggja um norðurströnd Arnarfjarðar. Suðlægum og vestlægum