Breiðfirðingur - 01.04.2016, Page 32

BREIÐFIRÐINGUR32
Þá kemur fram í sýslulýsingu Ólafs Árnasonar sýslumanns í
Haga frá 1746 að róið sé heiman frá Látrum og einnig frá Brunnum
á vorin og hafist menn við í verbúðum.11 Ekki er ljóst hvenær menn
úr Austur­Barðastrandarsýslu fara að sækja í verið á Brunnum og
þegar Gísli Ólafsson skrifar sýslulýsingu sína árið 1840 virðist sóknin
úr austursýslunni ekki hafa verið mikil. Þó virðist hún vera hafin að
einhverju leyti.
Jón Einarsson frá Hamralandi á Reykjanesi er sagður hafa farist þegar
hann var að róa út í hollenska duggu í Látraröst og allir sem með honum
voru. Þeir hafa þá væntanlega verið í verinu á Brunnum. Ekki er vitað
nákvæmlega hvenær Jón var fæddur en líklega var það um 1730. Sagt
er að Jón og Guðmundur bróðir hans hafi farið á vergang til sjávarplássa
í Hrossafellisharðindunum, sem voru 1753–1754, og því líklegt að
Jón hafi látist rétt eftir miðja öldina átjándu. Þá hafa Breiðfirðingar úr
austursýslunni verið farnir að sækja verið á Brunnum.12
Gísli Ólafsson í Sauðlauksdal segir í sóknarlýsingu sinni frá 1840 að
Brunnar séu óbyggð veiðistaða þar sem innlendir og af Barðaströnd rói
frá páskum til sláttar.13 Innlendir eru þá líklega íbúar Rauðasandshrepps
og Barðaströnd nær frá Siglunesi í vestri að Vatnsfirði í austri þannig
að ekki er verið að tala um Eyjamenn eða menn úr Austursýslunni.
Mesta sókn í útverið á Brunnum úr austurhreppum Barðastrandarsýslu,
Flateyjarhreppi og Múlasveit, var á árunum 1850 fram undir 1890.
Barðstrendingar sóttu líka til Látra í róðra en voru minna á Brunnum.
Þeir voru á Látranesi og heima á Látrum en þar er til Hagamannabúð,
kennd við Haga á Barðaströnd. Fyrrum sóttu menn þangað jafnvel úr
Reykhólasveit og Steingrímsfirði.14
Úr Vestureyjum komu menn siglandi og úr austursýslunni voru
sjómenn á bátum Eyjamanna. Af Barðaströnd komu menn siglandi
en sumir fóru landveg um Sandsheiði yfir á Rauðasand og þaðan um
Kerlingarháls í Keflavík og Látraheiði að Látrum.
Verbúðirnar
Áður en menn fóru í verið var mikill undirbúningur heima fyrir. Gera
þurfti allan fatnað kláran, skinnklæði, sjóvettlinga, ullarföt og önnur