Breiðfirðingur - 01.04.2016, Blaðsíða 47

BREIÐFIRÐINGUR 47V STU BYG Ð
Ólafi nokkrum Jónssyni sem sagður er hafa verið lítill, væskilslegur
og hæggerður. Ólafur var lítið fyrir að fara í aðdráttarferðir en um það
sá Halldóra sem var víkingur duglegur, hávaxin og þrekin og nokkru
yngri en hann. Ólafur lést þó í einni af örfáum aðdráttarferðum sínum
á Eyrar (Patreksfjörð) og þá orðinn nokkuð fullorðinn. Sem dæmi um
atgervi Halldóru segir Guðmundur frá því að hún hafi stundum farið
aðdráttarferðir vestur að Látrum og bar fiskbyrðar alla leið þaðan og
heim að Brekkuvöllum og eru það yfir 40 kílómetrar. Í einni slíkri ferð
gerði mikla þoku er Halldóra var stödd á Sandsheiði sem er á milli
Rauðasands og Barðastrandar. Setti villu mikla á Halldóru sem missti
af götunni og loks á þriðja degi komst hún heim af eigin rammleik.50
Í gömlum sögnum er sagt frá Bótólfi Jörundssyni sem talinn er hafa verið
úr Þorskafirði. Bótólfur var að koma með steinbít á tveimur eða þremur
hestum vestan frá Látrum og kom við á Brjánslæk á Barðaströnd og var
á leiðinni lengra austur í sveitir. Hann teymdi hestana og er hann kom
að Vatnsdalsá var þar fyrir förukarl einn er Jón Óttarsson hét á tveimur
hestum. Á öðrum hafði hann trúss en reið hinum. Falaði Bótólfur að Jón
reiddi sig yfir vaðalinn en þess var enginn kostur. Varð Bótólfur að vaða
yfir vaðalinn en náði Jóni og kvaðst ætla að launa honum greiðskapinn,
barði hann með hellusteini og skar úr honum tunguna svo ekki gæti
Jón sagt frá ódæðismanninum. Jón gat samt sagt til Bótólfs er konur
úr Fossárseli fundu hann en Bótólfur var höggvinn á nesinu utantil við
Vaðalsá á Barðaströnd og mun það hafa verið árið 1730. Ekki er ljóst
hvort steinbíturrinn var sóttur á Brunna en á þessum tíma hefur steinbítur
verið sóttur vestur á Látra frá austurhreppum Barðastrandarsýslu.
Guðrún Bjarnadóttir, ung heimasæta frá Litluhlíð á Barðaströnd,
sagði „að í járnum sægi hún Bótólf í Haga og hann væri sá fríðasti
maður, sem hún sjeð hafði.“61
Þegar Þorvaldur Thoroddsen, árið 1886 í júlí, var að fara frá Keflavík
innan við Bjarg að Látrum mætti hann konum af Rauðasandi sem voru
fótgangandi á Látraheiði og ráku á undan sér hesta með steinbít og fugli
sem þær voru að sækja frá Látrum.51