Breiðfirðingur - 01.04.2016, Side 81

BREIÐFIRÐINGUR 81V STU BYG Ð
farartálmi, þokusækin og snjóþung. Fjórar ár falla um Þingmannaheiði
og eru tvær þeirra erfiðar yfirferðar. Á miðri Þingmannaheiði er að finna
stein sem í heimildum hefur verið kallaður rúnarsteinn því að klöpp­
uð hafa verið í hann torkennileg tákn. Að öllum líkindum er hér um
fangamark að ræða. Heimildir eru um steininn allt aftur til ferða Eggerts
Ólafssonar og Bjarna Pálssonar um Þingmannaheiði um miðja átjándu
öldina og þá var steinninn uppistandandi og heljarinnar Grettistak. Þeir
félagar ímynda sér að „párið“ sé ekki nema um aldar gamalt. Hér er
því um ræða steinristu frá miðri sautjándu öld í hið minnsta. Það er
á Þingmannaheiði sem Rassbeltingur, rammur draugur sem lagðist á
Hringsdalsfjölskylduna fyrr á öldum, á uppruna sinn. En hann fórst í
annarri Kjálkafjarðaránni sem skilaði honum til árósa sinna hvar maður
er þóttist hafa kvenharma að hefna vakti hann upp og sendi á fjölskyld­
una. Þar gerði hann mikinn óskunda uns hann lyppaðist niður með
aukinni upplýsingu og sjúkdómsgreiningu og varð síðast vart nærri
heimahögunum á Brjánslæk undir aldamótin 1900. Akfær vegur kom
um Þingmannaheiði í byrjun sjötta áratugs síðustu aldar og ár voru
brúaðar undir lok hans. Ari Ívarsson, fyrrum vegagerðarmaður ættaður
frá Melanesi á Rauðasandi, segir að Þingmannaheiðin hafi alltaf þótt
mikill farartálmi vegna þess hversu slæmur vegurinn var og ófært varð
um hana í fyrstu snjóum. Vegur var lagður um Kerlingafjörð, Mjóafjörð
og Kjálkafjörð 1969 og þá lagðist Þingmannaheiði af sem alfaraleið og
eiga nú fáir leið um heiðina.
Fossárháls er töluverð stytting á leiðinni frá Hjarðarnesi að næsta
byggða bóli til vesturs, en annars þurfti að fara fyrir Hörgsnes. Klukku­
Steinristan á Þingmannaheiði.
Líklega búmark.