Ný Dögun - 01.11.1991, Síða 24
AJý Dðgun.
Hjúkrunarfræðingar deildarinnar ásamt
sjúkrahússprestinum taka á móti aðstand-
endum þessara óheppnu einstaklinga. Að-
standendur eru í losti yfir þeim atburðum
sem hafa gerst og hafa að sjálfssögðu mikla
þörf fyrir stuðning. Oft er mjög erfitt og
flókið að veita þeim stuðning, sem maður
þekkir ekki neitt. Kannski er það hjálparley si
okkar starfsfólksins sem er hvað erfiðast.
Við reynum að leggja áhersluna á einfalda
hluti, eins og nærveru, ýmis praktísk atriði
og að taka stjórnina. Við getum ekki spáð
fyrir um hvernig viðbrögð aðstandenda
verða og hvað hjálpar þeim best, það er
engin einföld uppskrift til.
Þetta ástand veldur streitu hjá starfsfólk-
inu, sem oft er mjög ómeðvituð. Lítið virðist
hafa verið gert til að kanna áhrif þessa álags
á starfsfólk á slysadeildum. Rannsóknir
hafa frekar beinst að starfsfólki á gjörgæslu-
deildum, krabbameinsdeildum og öðrum
legudeildum. Það kom þó fram, í einni ný-
legri rannsókn, sem gerð var á kulnun hjá
hjúkrunarfræðingum á slysadeild, að
hjúkrunarfræðingar töldu hjálplegustu
leiðirnar til að aðlagast álaginu, að nota
kímni og að verða upptekin af öðru. Einnig
fannst hjúkrunarfræðingum hjálplegt að
nýta og hugsa um fyrri reynslu, tala við aðra
og taka ákvarðanir, eins og það hvort þessi
vinna eigi við þá, hvort tími sé kominn til að
flytja sig á aðra deild o.s.frv. (Keller, 1990).
Þá kemur stóra spurningin, hvernig
getum við best, á skipulagðan hátt, stutt og
hjálpað okkar fólki að jafna sig sem fyrst
eftir erfiða reynslu. Við sem vinnum á slysa-
og sjúkravaktinni höfum öll lent í því oftar
en einu sinni að fara heim eftir erfiða vakt og
verða andvaka og erfiðar spurningar leita á
hugann. Gerði ég allt sem í mínu valdi stóð?
Hefði ég getað gertbetur? Af hverju dó þetta
litla barn? Hvaða réttlæti er þetta ? Er ég á
réttri braut? Af hverju valdi ég ekki við-
skiptafræði eða eitthvað annað í staðinn
fyrir hjúkrun ?
Þó að lítið hafi verið skrifað um skipu-
lagðan stuðning við starfsfólk á slysa-
deildum, þá eru allir sammála um að þörfin
sé til staðar. Ég hef spurst fyrir á nokkrum
slysadeildum vestan hafs, hvað þeir geri, en
þar er sama svarið. Þau eru búin að gera sér
grein fyrir þörfinni og vilja fara að gera
eitthvað, en eru ekki byrjuð á neinu skipu-
lögðu og vita ekki í hvernig formi stuðn-
ingurinn verður.
Eins og ástandið er núna hjá okkur á
slysa- og sjúkravaktinni þá er engin form-
legur stuðningur í gangi. Við höfum talsvert
rætt um þörfina, en ekki endilega komið
upp með heppilegustu lausnina ennþá.
Eg hef velt þessu máli mikið fyrir mér,
sérstaklega undanfamar vikur, og virðist
sem nokkrar leiðir séu vænlegastar.
1. Að hafa mánaðarlega samstarfsfundi
með starfsfólkinu og helst einhverjum utan-
aðkomandi aðila þar sem fólk getur rætt
sína líðan og upplifun, og fólkið þannig
fengið stuðning frá hópnum undir hand-
leiðslu.
Gallinn við þessa leið er, að ekki geta
alltaf allir mætt og kannski ekki þeir, sem
mest þarfnast þess. Einnig er þá fólkinu oft
búið að líða illa lengi. Það eru þó ýmsir
kostir við þessa leið, sérstaklega þó ef hún er
notuð samhliða öðrum leiðum eins og minnst
verður á hér á eftir.
A þessum fundum gæti fólk rætt saman í
meiri ró og næði en annars er unnt. Frjáls
mæting yrði á fundina og þangað kæmu
þeir sem þörf hafa fyrir að ræða við hópinn.
2. Önnur leið gæti verið að einhver
ákveðinn hópur á deildinni tæki þetta að
sér, þ.e. að styðja samstarfsfólkið. Það leitar
þá uppi þá hjúkrunarfræðinga, sem lentu í
erfiðum atvikum til að athuga hvernig þeim
líður og bjóða fram aðstoð sína við úr vinnslu
tilfinninga.
Gallinn við þessa aðferð er sá, að hætt er
við að við náum ekki nægilega fljótt til
fólksins og það getur tekið nokkurn tíma að
ná til allra, þ ví starfsfólkið vinnur vaktavinnu
og mismunandi mikið.
Kosturinn við þessa leið er, að við hefðum
samvalinn hóp hjúkrunarfræðinga sem væri
þjálfaður í kreppumeðferð, og gæti stutt
24