Fréttablaðið - 15.12.2018, Qupperneq 42

En ég hef upplifað ótta í húsinu.
Ég var langþreytt og Bjarni stakk
upp á því að ég færi þangað til að
hvíla mig. Í nokkra daga. Fyrstu
nóttina var ég ennþá andvaka
klukkan fjögur. Það heyrist svona
ýmislegt í húsinu, úti blæs vindur
og það gnauðar. Ég beit á jaxlinn
og sagði við mig: Nú gengur þú um
húsið, skoðar hvern einasta krók
og kima. Þá veistu að þetta er allt í
lagi. Þetta gerði ég og sofnaði loks­
ins. Eftir þetta hef ég aldrei fundið
til ótta þrátt fyrir alls kyns skrýtin
hljóð. Þetta er gamalt hús og saga í
hverju herbergi,“ segir Katrín.
Fuglar flögrandi í húsinu
„Það er líka gömul matarlyfta inni
í veggnum,“ segir Bjarni. „Það var
eldhús niðri og maturinn fór upp
í lyftu. Mig hafði dreymt einhvern
tímann að stúlkan sem lést hefði
verið inni í þessari matarlyftu. Sagt
Kötu að þetta hefði verið herbergið
hennar og það hjálpaði ekki. Og
í kjallaranum, þar eru krossarnir
úr kirkjugarðinum, af leiði þeirra
bræðra,“ segir hann.
„Þetta var einkennilegur vetur og
við vorum undir miklu álagi bæði
tvö,“ segir Katrín.
Oft þegar við komum heim voru
fuglar komnir inn í húsið og flögruðu
um. Stundum fundum við þá dauða á
gólfinu. Líklega flugu þeir niður skor­
steininn. Þetta var svo kaldur vetur
og mikið frost,“ segir hún.
Alvarlegar hótanir
„Svo voru löggubílar sífellt að keyra
fram hjá húsinu og voru viðloðandi.
Katrín var iðnaðarráðherra á þess­
um tíma og henni bárust alvarlegar
hótanir.
Við vorum með öryggishnapp
bæði á náttborðinu og í eldhúsinu,“
segir Bjarni frá.
„Mér var oft hótað. Nema að í
þetta skipti, þá var það talið alvar­
legt. Af því að viðkomandi hafði
sýnt áður að hann væri líklegur til
að láta verða af hótunum sínum.
Þannig að allt í einu voru lögreglu­
bílar keyrandi í sífellu um þennan
annars rólega litla bæ, Eyrarbakka.“
„Og þegar gesti bar að garði, þá
opnaði ég brúnaþungur. Ég var
áhyggjufullur og ég býst við að ég
hafi verið tortrygginn,“ segir Bjarni
og brosir.
„Ég var miklu rólegri yfir þessu en
hann. Ég var náttúrulega kasólétt
svo ég skil alveg hvað hann Bjarni
tók þessu alvarlega.“
Sterk nærvera í húsinu
Hafa alltaf loðað við húsið sögur af
draugagangi?
„Ég hef unnið svo oft í þessu húsi
sem annars stendur bara autt. Ein­
hvern tímann var ég að ganga í
nágrenninu og geng fram á krakka­
skara sem spyr mig hvar ég búi. Þegar
ég sagði þeim að ég væri í Læknishús­
inu sögðu þau: Já, draugahúsinu. Ég
var orðinn skrýtni maðurinn, hálfur
úr öðrum heimi, eins og Pétur frændi
var oft álitinn vera.
Mín fyrrverandi, barnsmóðir mín,
þegar hún var þarna, þá þorði hún
ekki að fara ein á klósettið á nótt­
unni. Svo þegar við sátum úti í garði,
þá horfði hún aldrei upp á gluggana
því henni fannst ung stúlka horfa á
sig. Ég myndi miklu frekar vilja lýsa
því þannig að það sé sterk nærvera í
húsinu. Mikil og nánast áþreifanleg
saga. Það eru margir gamlir hlutir og
minjar sem við höldum upp á. Til
dæmis hundrað ára gamall sólstóll
og maður sér á gömlum myndum að
Vigdís og Valgerður,
feigar, sátu í honum
á sólardögum. Fal­
legar og heilbrigðar
stúlkur úti í garði.
Svo veit maður
örlög þeirra og þá
fer maður að hugsa
um hver saga þeirra
var.“
Dularfullir
bræður
En frændur þínir?
Finnur þú fyrir
þeim?
„Þeir voru auð­
vitað mjög dular­
fullir bræður.
Siggi hafði gaman
af því að skrifa
þótt hann kysi að
tala ekki. En Pétur
hafði mikla þörf fyrir að miðla því
sem hann var að hugsa. Sér í lagi um
dulspeki. Þannig að Pétur talaði og
Siggi skrifaði niður. Ég hef lesið sumar
af færslunum. Pétur hefur greinilega
haft gott minni. Textinn flæðir eins
og lífgeislarnir sem hann talaði um,
milli pláneta, engir punktar, engar
kommur. Í einni færslunni sést að
Siggi hefur, eftir margra mánaða
þögn, lagt eitthvað til málanna. Það
stendur ekki skrifað, hann skráir
ekki sín eigin orð. En svar Péturs
er skýrt: Nei, það er alls ekki rétt
hjá þér, Siggi!“ segir Bjarni og hlær.
„Loksins þegar hann sagði eitthvað,
þá sló bróðir hans það út af borðinu,
kannski af því það tengdi draumana
við Eyrarbakka, fremur en aðrar plán­
etur,“ segir hann hugsi.
Sat í smók í ólæstum húsum
„Svo fannst mér sæt sagan af Sigga
sem ég heyrði á þorrablóti í bænum.
Honum fannst gott að reykja og
vissi hverjir reyktu í bænum. Á
meðan fólk var í vinnunni, og skildi
eftir ólæst eins og þá var venja, átti
hann það til að skreppa aðeins inn
til fólks og fá sér sígarettu. Svo komu
menn heim og þá sat Siggi og reykti
í eldhúsinu í mestu makindum. Það
þótti ekki tiltökumál. Þessi tími er
svolítið týndur. Þetta innilega traust
og væntumþykja gagnvart þeim
sem voru öðruvísi. Þeir gegndu hlut­
verki í bæjarlífinu, þótt þeir væru
sér á parti,“ segir Katrín.
Trúið þið á drauga?
Kata hristir höfuðið. En dregur svo
úr. „Ég segi alltaf nei. En stund­
um kemur
eitthvað sem
er óútskýran­
legt, tilfinn­
ing, lykt eða
hljóð, og ég
viðurkenni að
þá get ég ekki
svarað þessari
spurningu. En
maður á bara
að hafa gaman
af þessu. Það
er notalegt að
tengja sig við
hið liðna. Við
tengjumst öll í
gegnum minn­
ingar okkar og
fortíð, sjálfs­
my n d o k ka r
byggir á fortíð
okkar. Maður
á að leyfa þeim
liðnu að lifa með
okkur. En á notalegan hátt. Þetta eru
ekki skelfilegar draugasögur. Það er
ekkert að óttast,“ segir Katrín.
Bjarni tekur undir. „Einmitt, for­
tíðin er draugur, sem stundum talar
eigin röddu í gegnum mann.“
Læknishúsið – brot:
Magdalena hrökk upp úr þungum
draumförum við ítrekuð krafshljóð
og undraðist hvort það væru komnir
krummar á þakið aftur. Klærnar á
þeim áttu til að dragast eftir báru­
járninu með skerandi ískri. Þegar
hún sá á glugganum að enn var nótt
hugsaði hún með sér að hrafnar
væru vart á ferðinni á þessum tíma,
hún hlaut að hafa vaknað upp við
eitthvað annað. Henni virtist sem
hún heyrði brakið í hurðinni í stiga­
ganginum frammi og sem einhver
gengi niður stigann. Kallaði:
„Steinar, geturðu ekki sofið!“
Ekkert svar. Hún kallaði hærra.
Árangurslaust. Henni flaug í hug að
hann væri með þráðlausu heyrnar­
tólin á eyrunum og heyrði því ekki
í henni. Hún velti sér á hina hliðina
og breiddi yfir sig, en fann ekki róna
þótt hún gæti vart haldið augunum
opnum. Atburðir kvöldsins þvældust
inn í draumkenndar hugsanir, hún
varð áhyggjufull og saknaði stúlkn­
anna. Kannski var það vegna þeirra
sem hann gat ekki sofið? Hún ákvað
að fara framúr og gá að honum, en
byrjaði á að loka glugganum því
blaktandi gluggatjöldin höfðu velt
um kaktusi og glasi á náttborðinu.
Hún fór í náttsloppinn og eftir við­
komu á klósettinu þar sem hún dott­
aði þar til hún rak ennið í vaskinn
rölti hún niður stigann. Í ganginum
og eldhúsinu var slökkt svo hún gáði
inn í stofu. Tunglsljósið féll inn um
garðgluggann, á sófann þar sem hún
sá ekki betur en að ung kona lægi
sofandi.
Magdalena starði á mjúkar línur
þessarar ungu, hrokkinhærðu konu
andartak og rifjaði upp kvöldið.
Þegar þau brunuðu burt í sjúkra­
bílnum hafði barnapían enn verið
í húsinu. Er þau Steinar komu heim
aftur höfðu þau ekki farið inn í stofu,
heldur rakleitt upp í svefnherbergi.
Veslings barnapían hafði legið hér
allan tímann. Stúlkan velti sér að
henni, horfði til hennar með svefn­
höfgi draumaheima í augunum.
„Það hefur alveg gleymst að koma
þér heim í öllum flýtinum, blessun­
inni. Er ekki einhver farinn að hafa
áhyggjur af þér vina mín?“
„Nei.“
„Jú, það er ég alveg viss um. Komdu
á fætur, Steinar keyrir þig heim.“
„Hann fór að vitja um þá sem hann
elskar.“
„Hverja?“
„Petrínu.“
„Er hann ekki bara uppi í vinnu­
herbergi?“
Magdalena opnaði vængjadyrnar
að ytri stofunni, gekk í gegnum þær
og leit út um vesturgluggann. Bíllinn
var ekki á planinu.
„Jú, það er rétt hjá þér.“
Stúlkan hóstaði og ræskti sig að
baki hennar. Magdalena lokaði
glugga:
„Það hefur slegið að þér í drag­
súgnum. Sestu upp hérna við borð­
stofuborðið. Ég laga te og brauðsneið
handa þér, og læt svo sækja þig. Ég
get ekki verið þekkt fyrir að sleppa
þér út um miðja nótt án góðgerða.“
Stúlkan var sest upp þegar Magda­
lena kom aftur inn í stofuna með
rjúkandi teið á bakka, horfði þung­
brýnd til hennar. Magdalena lagði á
borð fyrir þær og settist gegnt henni.
Stúlkan sleppti ekki af henni kyrrum
augunum:
„Steinar er sérstakur.“
Magdalena kímdi með blik í
augum:
„Hann getur verið svo utanvið sig
að hann ætti að hafa einhvern til að
líta eftir sér öllum stundum. Hann
hefur oftar en einu sinni gengið á
hurðina í vinnustofunni.“
Magdalena brosti við tilhugsunina
og ætlaði að halda sögunni áfram, en
stúlkan varð fyrri til:
„Það er sérstök ást sem megnar að
lífga hina dánu. Þið verðið að gæta
hennar Petrínu.“
Í hverju herbergi er saga og nærvera liðinna sterk. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
„Þetta var einkennilegur vetur og við vorum undir miklu álagi,“ segir Katrín.
MÉR VAR OFT HÓTAÐ.
NEMA AÐ Í ÞETTA SKIPTI
ÞÁ VAR ÞAÐ TALIÐ ALVAR-
LEGT. AF ÞVÍ AÐ VIÐKOM-
ANDI HAFÐI SÝNT ÁÐUR
AÐ HANN VÆRI LÍKLEGUR
TIL AÐ LÁTA VERÐA AF
HÓTUNUM SÍNUM.
1 5 . D E S E M B E R 2 0 1 8 L A U G A R D A G U R40 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
1
5
-1
2
-2
0
1
8

0
4
:1
4
F
B
1
4
4
s
_
P
1
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
4
4
s
_
P
0
9
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
4
4
s
_
P
0
4
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
4
4
s
_
P
0
5
5
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
1
C
F
-4
3
9
0
2
1
C
F
-4
2
5
4
2
1
C
F
-4
1
1
8
2
1
C
F
-3
F
D
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
1
B

F
B
1
4
4
s
_
1
4
_
1
2
_
2
0
1
C
M
Y
K