Morgunblaðið - Sunnudagur - 07.10.2018, Qupperneq 8

VETTVANGUR
8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 7.10. 2018
RAX
Það er ótrúlegt að það séu liðin tíu ár frá hruninu.Ekki kannski af því að manni finnist það hafa gerstí gær, eins og margir segja alltaf um alla svona at-
burði. Frekar vegna þess að dagarnir sem fylgdu eru
manni í fersku minni.
Þetta voru erfiðir tímar og mikil óvissa. Maður fann
fyrir mikilli reiði og vanmætti og stundum uppgjöf hjá
fólki. Aðrir settu undir sig hausinn og byrjuðu að moka.
Svo mokuðum við duglega í nokkur ár og það er í raun
ótrúlegt hvað okkur hefur tekist að breyta myndinni mik-
ið á ekki lengri tíma.
Ég var í stórum hópi fólks þegar Geir H. Haarde flutti
ávarp sitt til þjóðarinnar. Fólk gerði sér grein fyrir því að
þetta væri alvarlegt mál en það var ekki fyrr en hann
kvaddi með: „Guð blessi Ísland“ að það rann upp fyrir
manni að við værum í raun í verri málum en við hefðum
ímyndað okkur. Ég hef meira að segja stundum velt því
fyrir mér hvort hann hafi bara bætt þessu við til að
tryggja að allir næðu þessu. Svona eins og kennari sem
fær athygli nemenda með því að segja að þetta verði pott-
þétt í prófinu.
Viðbrögð fólks eru mismunandi. Ástkær eiginkona mín
lagði saman tvo og tvo og fékk það út að framundan væru
gjaldeyrishöft, gengisfellingar og erfið tíð. Það voru því
eðlileg viðbrögð að bruna beint út í BYKO að kaupa dýr-
asta straujárnið í búðinni.
Ég hef stundum hugsað um þessi viðbrögð hennar og
ekki alltaf gengið vel að komast að niðurstöðu. Að baki
eru einkum tvær ástæður. 1. Ég held að ég hafi aldrei í
okkar búskapartíð séð hana strauja nokkurn skapaðan
hlut. 2. Við áttum straujárn sem hafði aldrei verið notað
nema hugsanlega þegar tengdó kom í heimsókn og fyrir
perlulistaverk dætra okkar. (Konan mín heldur því fram
að hún hafi orðið að kaupa nýtt straujárn af því að það
hafi lent í einhverju perlulistaverksslysi, en sjá lið 1.)
Henni fannst þetta fullkomlega rökrétt ákvörðun og
var bara frekar stolt af henni. Eins og henni hefði tekist
að bjarga málunum á heimilinu og við þyrftum hreint ekki
að hafa neinar áhyggjur þótt þessi fínu myntkörfulán okk-
ar væru komin í fáránlegt rugl. Á sama tíma og fólk
keypti frystikistur og niðursuðuvörur var hún búin að
finna lausnina. Straujárn.
Það var meira að segja þannig að þetta merkilega
straujárn týndist í nokkur ár. Fannst svo uppi í skáp og
gott ef það var ekki enn í pakkanum. Í þessari sögu er
örugglega einhver lærdómur um hegðun íslensku þjóðar-
innar sem mér hefur því miður ekki enn tekist að reikna
út.
En nú eru sem sagt komnir tímar þar sem þeir svart-
sýnustu eru farnir að tala um að það hljóti að fara að
koma annað hrun. Allar fréttir eru magnaðar upp. Ef fjór-
ir Norðmenn afpanta helgarferð til Reykjavíkur þá túlka
sumir það sem algjört
hrun í ferðaþjónustu. Ef
fyrirtæki fara á hausinn,
sem er sennilega ósköp
venjulegt, þá eru þeir
ekki lengi að teikna upp í
huganum að hér sé allt að
fara til helvítis og best sé
að drífa sig út í búð að kaupa niðursuðuvörur og þurr-
mjólk.
Sjálfur hef ég lengi tileinkað mér þann lífsstíl að hafa
ekki áhyggjur. Ég hef nefnilega komist að því að þær
hjálpa manni ekkert sérlega mikið í daglegu lífi. Stundum
ætti ég kannski að hafa áhyggjur en þá sel ég sjálfum mér
þá speki að hlutir hafi almennt tilhneigingu til að reddast.
En kannski ættu menn að hafa það í huga, að ef þeir sjá
konuna mína úti í búð að kaupa þriðja straujárnið – þá er
sennilega passlega kominn tími til að hafa alvöru-
áhyggjur.
Þegar konan mín keypti straujárnið
’Í þessari sögu er örugglegaeinhver lærdómur um hegð-un íslensku þjóðarinnar semmér hefur því miður ekki enn
tekist að reikna út.
Á meðan ég man
Logi Bergmann Eiðsson
logi@mbl.is