Morgunblaðið - 04.12.2018, Blaðsíða 8
8 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. DESEMBER 2018
Í sérstakri útgáfu Morgunblaðs-ins helgaðri 100 ára fullveldi
Íslands sem kom út á laugardag,
var fróðleg grein eftir Hannes
Hólmstein Gissurarson þar sem
fjallað var um þætti
úr sögu þjóðar-
innar síðustu öld-
ina. Þar benti
Hannes meðal ann-
ars á að umhugs-
unarefni væri
hvernig íslenskir
ráðamenn lypp-
uðust niður fyrir
útlendingum fyrstu árin eftir
bankahrunið og nefndi sér-
staklega vinstri stjórn Samfylk-
ingar og Vinstri grænna í því sam-
bandi.
Hann sagði: „En sú ríkisstjórn,sem tók við í febrúarbyrjun
2009, flýtti sér að gera hroðalegan
samning þá um sumarið í hinni
svokölluðu Icesave-deilu við Breta,
sem hefði meðal annars falið í sér,
að þeir hefðu getað gert fasteignir
íslenska ríkisins erlendis upp-
tækar og lagt hald á íslensk skip í
breskum höfnum og íslenskar
flugvélar á breskum flugvöllum,
teldu þeir um vanefndir að ræða,
en úr ágreiningi áttu breskir dóm-
stólar að skera. Svo virtist sem Ís-
lendingar héldu ekki lengur uppi
fullvalda ríki, heldur væru sigruð
þjóð. Mér til nokkurrar undrunar
studdi þorri samkennara minna í
Háskóla Íslands samninginn.“
Vissulega vakti undrun hvernigfræðasamfélagið svokallaða
féll nánast í heilu lagi á þessu ein-
falda prófi.
Ekki er síður undarlegt að sum-ir þeirra sem reyndust svo
glámskyggnir þá skuli nú myndast
við að ræða þriðja orkupakkann
eins og mistökin í Icesave-málinu
hafi ekki orðið þeim til nokkurrar
umhugsunar eða eftirsjár.
Hannes H.
Gissurarson
Eins og Ísland væri
ekki fullvalda ríki
STAKSTEINAR
Fulltrúar iðnaðarmanna og Samtaka
atvinnulífsins (SA) áttu viðræðufund
í gær. Í hópi iðnaðarmanna eru
fulltrúar VM, RSÍ, MATVÍS, Grafíu,
Samiðnar og Félags hársnyrtis-
veina. Kjarasamningar þeirra renna
út á gamlársdag.
„Samtalið er í gangi. Þetta eru vel
undirbúnir fundir og farið yfir mikið
efni en það er samt mikið eftir,“
sagði Halldór Benjamín Þorbergs-
son, framkvæmdastjóri SA, um
kjaraviðræðurnar. Hann sagði að til
þessa hefði meira verið rætt um
formið en útfærsluna.
SA birtu samningsáherslur sínar í
kjaraviðræðunum 1. október og seg-
ir Halldór að snar þáttur í þeim sé að
gera vinnumarkaðinn hér sambæri-
legri við norræna vinnumarkaðinn.
„Yfirvinnugreiðslur eru nánast
óþekktar á Norðurlöndum en mjög
snar þáttur hér, 20-30% af heildar-
launakostnaði. Hugsun okkar er að
reyna að nálgast þetta í auknum
mæli. Við erum því að tala um kerfis-
breytingu á vinnumarkaðnum, sem
er í eðli sínu flókin, en yrði til hags-
bóta bæði fyrir atvinnurekendur og
launþega að mínu mati.“
Kröfugerð iðnaðarmanna felur
m.a. í sér að tryggja verði áfram-
haldandi kaupmáttaraukningu launa
og að breyta verði taxtakerfi iðnað-
armanna og hækka taxta að raun-
verulegum markaðslaunum. Auk
þess þurfi að setja nánari skilgrein-
ingar í kjarasamninga til þess að
tryggja að starfsfólk í iðngreinum
njóti hærri launa til samræmis við
aukna menntun og starfsreynslu.
Einnig eigi réttindaávinnsla að
fylgja starfsmönnum en ekki fyrir-
tækjum. gudni@mbl.is
Iðnaðarmenn og SA funduðu
Fundirnir vel undirbúnir og farið yfir mikið efni Mikið er enn eftir órætt
Nýliðinn nóvember var hlýr á land-
inu, á landsvísu +1,0 stigi ofan með-
allags síðustu tíu ára og fimmti hlýj-
asti nóvember á öldinni. Hins vegar
er hann sá 16. hlýjasti frá 1874 að
telja. Þetta kemur fram í yfirliti
Trausta Jónssonar veðurfræðings.
Þetta eru nokkur viðbrigði eftir
kalt sumar, en í Reykjavík var það
hið kaldasta síðan árið 1992. Októ-
ber var einnig fremur svalur, hiti var
undir meðallagi síðustu tíu ára um
land allt. Nýhafinn desember hefur
aftur á móti heilsað með hressilegu
kuldakasti.
Meðalhiti nóvembermánaðar var
4,2 stig í Reykjavík, +3,1 stigi ofan
við meðallag áranna 1961-1990, en
+1,8 ofan meðallags síðustu tíu ára.
Talsvert hlýrra var í sama mánuði
2014. Sá mánuður var aðeins sjón-
armun svalari en sá allra hlýjasti í
sögu mælinga, nóvember 1945.
Á Akureyri var meðalhitinn +1,5
stig, +1,8 ofan meðallags sama mán-
aðar 1961-1990, en +0,5 ofan meðal-
lags síðustu tíu ára.
Úrkoma í Reykjavík mældist um
108 millimetrar, en þess ber að geta
að meira en 80 mm féllu á tveimur
sólarhringum um miðbik mánaðar-
ins. Var það met fyrir tveggja daga
úrkomu í borginni. Úrkoman í mán-
uðinum er um fjórðung umfram
meðallag síðustu tíu ára. Fjöldi sól-
skinsstunda var í meðallagi í
Reykjavík í nóvember.
Fram kemur í yfirliti Trausta að
nóvembermánuðir voru flestir mjög
hlýir á síðari hluta 6. áratugar síð-
ustu aldar. Síðan tók við kalt tímabil,
kaldastur varð nóvember 1973 sem
varð sá kaldasti á allri 20. öld.
sisi@mbl.is
Loksins kom hlýr
mánuður á landinu
Var fimmti hlýj-
asti nóvember-
mánuður á öldinni
Morgunblaðið/Eggert
Rigning Gríðarleg úrkoma var í
höfuðborginni um miðjan mánuð.ÞVOTTAHÚSINNRÉTTINGAR, FATASKÁPAR & RENNIHURÐIR
HÁGÆÐADANSKAR
Askalind 3 • 201 Kópavogur • Sími: 562 1500 • friform.is
Nettoline fær 5 stjörnur frá
dönskum gagnrýnendum
styrkur - ending - gæði
OPIÐ:
Mán. - fim. kl. 09 til 18
Föstudaga kl. 09 til 17
Laugardagar kl. 09 til 15
ÚRVAL INNRÉTTINGAVIÐ HöNNUm OG TEIKNUm VöNDUÐ GÆÐAVARAGOTT SKIPULAG
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnar-
greinum Morgunblaðsins á slóðinni
http://mbl.is/mogginn/leidarar/