Morgunblaðið - 31.12.2018, Blaðsíða 31

Þegar UNICEF á Íslandi birti niðurstöður
rannsókna sinna í lok janúar 2016, um að 9,1%
íslenskra barna liði mismikinn skort var tening-
unum kastað. Aldrei gæti ég staðið hjá og horft
upp á annan eins hrylling án þess að bregðast
við. Af brennandi hugsjón stofnaði ég Flokk
fólksins. Flokkinn sem skyldi berjast af öllu afli
gegn ríkjandi fátækt í landinu. Flokkinn sem
setti almannahagsmuni í fyrsta sæti en berðist
gegn græðgisvæðingu sérhagsmunaaflanna. Á
þessari stundu vissi ég harla lítið um pólitík.
Það er óhætt að segja að árið 2018 hafi ekki látið
sitt eftir liggja að fræða mig um tíkina þá á met-
hraða.
Í þessum síðasta pistli mínum á árinu ætla ég
að horfa um öxl og bjóða ykkur að koma með.
Sérstaklega mun ég fjalla um fyrstu skref mín í
pólitíkinni sem alþingismaður. Hvernig bar-
áttan fyrir auknu réttlæti og bættum kjörum al-
mennings hefur verið harðsnúin og einkennst af
viljaleysi ríkisstjórnar sem lítið vill gera fyrir þá
sem höllustum fæti standa í samfélaginu.
Fyrsta lagafrumvarpið
Það var í alþingiskosningunum í okt. 2017 að ríf-
lega 14.000 kjósendur gáfu Flokki fólksins sín
dýrmætu atkvæði. Þar með eignaðist flokk-
urinn sína fyrstu kjörnu fulltrúa á Alþingi Ís-
lendinga. 148. löggjafarþing var sett hinn 14.
desember og mælti ég fyrir fyrsta frumvarpi
Flokks fólksins réttri viku síðar. Það laut að
breytingum á lögum um almannatryggingar,
nr. 100/2007, með síðari breytingum. Flokkur
fólksins vildi afnema skerðingar á ellilífeyri
vegna atvinnutekna. Rökstutt var í greinargerð
með frumvarpinu að kostnaður við afnám
skerðinga á lífeyrisgreiðslur vegna atvinnu-
tekna þurfi ekki að fela í sér aukin útgjöld fyrir
ríkissjóð. Þvert á móti hugsanlegt að ríkissjóður
gæti haft fjárhagslegan ávinning af aðgerðinni.
Enn fremur sagði í greinargerðinni:
„Óumdeilt er að áframhaldandi vinna eftir að
ellilífeyrisaldri er náð eykur möguleika aldraðra
til að bæta kjör sín, einkum þeirra sem lægstar
hafa tekjurnar. Þá hafa rannsóknir sýnt fram á
að vinna og virkni á efri árum stuðlar að betri
heilsu, dregur úr einangrun og hefur almennt
mikið félagslegt gildi fyrir eldri borgara.“
Ég var bjartsýn á að pólitíkin myndi ekki
eyðileggja þetta góða mál. Enda ekkert sem
mælti gegn því heldur þvert á móti.
Grýttur jarðvegur
og svæfing í nefnd
Það er skemmst frá því að segja að frumvarpið
féll í grýttan jarðveg, ekki einungis stjórnarliða
heldur einnig hluta stjórnarandstöðunnar. Mál-
ið var svæft í nefnd á þessu fyrsta löggjaf-
arþingi Flokks fólksins. Skilaboðin voru skýr,
það skiptir engu hvort þú leggur fram réttlátt
og sanngjarnt frumvarp sem muni hjálpa mörg-
um. Það skiptir engu þótt það kosti ríkissjóð
ekki krónu að samþykkja það. Nei, það eina
sem skiptir máli er að vera á móti. Sýna mátt
sinn og megin. Sýna hver ræður.
Ég ætla stuttlega að nefna nokkur viðbót-
armál sem Flokkur fólksins er að berjast fyrir á
Alþingi og auðvitað segja ykkur frá því máli
sem náð hefur fram að ganga og mun hjálpa
mörgum á nýju ári.
Í mars sl. lagði Flokkur fólksins fram tillögu
til þingsályktunar um skattleysi launatekna
undir 300.000 kr. Markmiðið er að rétta hlut
þeirra sem lægstar hafa tekjurnar og gera þeim
betur kleift að ná endum saman. Þessi aðgerð
nýtist ekki síst þeim sem geta ekki með nokkru
móti farið út á vinnumarkaðinn til að freista
þess að losna úr rammgerðri fátæktargildrunni
sem þeir eru fastir í.
Hér koma afdrif málsins til þessa. Hinn 9.
maí gekk það til efnahags- og viðskiptanefndar.
Þar lá það í þrjár vikur og beið eftir að vera sent
í umsagnarferli. Ekki sást meira af því fyrr en
málið var endurflutt á 149. löggjafarþingi.
Er ég bjartsýn á að ríkisstjórnin taki utan um
málið og fleyti því í gegnum þingið? Nei, það er
ég ekki. Það væri þó athugandi fyrir stjórnina
að gefa því gaum að þessi aðgerð er á pari við
410.000 kr. laun fyrir skatta. Að þetta er eitt af
aðalbaráttumálum láglaunafólks í komandi
kjarabaráttu sem fer fram á að þeim verði
tryggð 425.000 kr. brúttó laun á næstu þremur
árum. Málið var endurflutt nú í haust þ.e. á 149.
löggjafarþingi.
Gegn vítisvél verðtryggingar
Flokkur fólksins hefur frá upphafi barist gegn
vítisvél verðtryggingarinnar. Sem dæmi má
benda á að verðtryggðar skuldir íslenskra
heimila hafa hækkað um 60 milljarða króna á
síðustu 12 mánuðum. Þið eruð ekki að sjá of-
sjónir, verðtryggðar skuldir íslenskra heimila
hafa hækkað um 60 milljarða króna á sl. 12
mánuðum. Þetta er sama upphæð og stendur til
að taka að láni til enduruppbyggingar á vega-
kerfi landsins. Við þekkjum öll hverjir það eru
sem standa vörð um gegndarlausa græðgisvæð-
ingu elítunnar Við vitum einnig hverjir standa
að baki þess óréttlætis og arðráns sem verð-
tryggingin er.
Kröfur verkalýðshreyfingarinnar fela m.a í
sér óskir um kerfisbreytingu. Þar er ekki ein-
ungis verið að kalla eftir krónutöluhækkunum
heldur kjarabótum til lengri tíma litið. Þess
vegna er það nú í höndum ríkisstjórnar Katr-
ínar Jakobsdóttur að greiða götuna í komandi
kjarabaráttu með því að leggja vítisvél verð-
tryggingar niður strax.
Í lok janúar mælti Guðmundur Ingi Krist-
insson fyrir frumvarpi Flokks fólksins um
breytingu á lögum um tekjuskatt, 90/2003 um
skattleysi uppbóta á lífeyri. Í greinargerð með
frumvarpinu segir m.a.:
„Með frumvarpinu er lagt til að uppbót á líf-
eyri vegna kostnaðar, sem ekki fæst greiddur
eða bættur með öðrum hætti, til lífeyrisþega
sem ekki getur framfleytt sér án hennar, sbr. 1.
mgr. 9. gr. laga um félagslega aðstoð, nr. 99/
2007 og uppbót til hreyfihamlaðs elli- eða ör-
orkulífeyrisþega og örorkustyrkþega vegna
reksturs bifreiðar, sbr. 2. mgr. 10. gr. sömu
laga, verði undanþegin skattskyldu samkvæmt
lögum um tekjuskatt, nr. 90/2003.“
Þetta er fyrsta mál Flokks fólksins sem nær
fram að ganga. Ég er ofurstolt og þakklát þing-
heimi öllum fyrir það kærleiksríka og góða starf
sem við unnum öll í sameiningu svo þetta rétt-
lætismál næði fram að ganga. Strax á nýju ári
munu lögin taka gildi og hjálpa mörgum sem á
þurfa að halda.
Dimmur skuggi Klausturmálsins
Það er ekki hægt að stoppa án þess að nefna
það mál sem óhætt er að segja að hafa sett þjóð-
félagið á hliðina um tíma.
Klausturmálið svokallaða hefur varpað
dimmum skugga á síðasta mánuð ársins. Það
kom eins og þruma úr heiðskíru lofti. Von-
brigðin voru mikil að uppgötva hvílík óheilindi
og undirferli geta leynst með kjörnum fulltrú-
um sem maður hefur þrátt fyrir allt bæði treyst
og virt eins og aðra meðborgara sína. Þeir þing-
menn sem þarna áttu hlut að máli eru öll í hópi
vinnufélaga á Alþingi Íslendinga. Ég er sorg-
mædd yfir þessu ömurlega máli. Það hefur vak-
ið mig til umhugsunar um það á hvaða vegferð
íslensk stjórnmál eru. Ég hef líka velt því fyrir
mér hvort þátttaka í stjórnmálum sé mann-
skemmandi fyrir fólk? Breytast manneskjur til
hins verra við að taka þátt í störfum sem kjörnir
fulltrúar? Dregur samfélagshlutverk stjórn-
málamannsins slæma þætti fram í persónuleika
einstaklingsins?
Ég á ekki svör við þessum spurningum. Hitt
veit ég þó að mér hugnast ekki slík stjórnmál.
Ég mun aldrei vera þátttakandi í slíkum dansi
og boðið var upp á á barnum Klaustri eitt síð-
kvöld í endaðan nóvember.
Í stjórnmálum til góðs
Ég hóf þátttöku í stjórnmálum vegna þess að ég
fann innra með mér einlæga ósk og brennandi
löngun til þess að láta gott af mér leiða fyrir
samfélagið okkar. Ég trúi því af öllu hjarta að
hér í okkar ríka og fallega landi sé okkur kleift
að búa svo um hnútana að hér megi skapa gott
fyrirmyndarþjóðfélag þar sem enginn þarf að
líða skort eða hafa áhyggjur af framtíð sinni og
annarra. Á árinu sem er að líða héldum við upp
á hundrað ára afmæli fullveldis Íslands. Ég hef
verið svo gæfusöm að hafa fengið að taka þátt í
ýmsum viðburðum í tilefni af því. Viðburðum
sem hafa vakið mig til umhugsunar um það
hvað okkur sem þjóð hefur þó tekist þrátt fyrir
allt að vinna marga stóra sigra á þessari full-
veldisöld sem liðin er. Það styrkir mig í trúnni á
að við eigum að geta gert enn betur að draumar
mínir um betra samfélag séu raunhæfir. Með
þetta í huga ætla ég og við í Flokki fólksins að
mæta nýju ári. Við erum hvergi smeyk við að
takast á við þær áskoranir sem bíða. Um leið er-
um við þakklát fyrir þann mikla stuðning og
hlýhug sem við höfum mætt á árinu sem er að
líða.
Landsmönnum öllum óska ég friðar og gæfu
á nýju ári.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Annáll 2018
Ég trúi því af öllu hjarta að hér í okkar ríka
og fallega landi sé okkur kleift að búa svo
um hnútana að hér megi skapa gott fyr-
irmyndarþjóðfélag þar sem enginn þarf að líða skort
eða hafa áhyggjur af framtíð sinni og annarra.
INGA SÆLAND, FORMAÐUR FLOKKS FÓLKSINS
’’
MORGUNBLAÐIÐ TÍMAMÓT 31. 12. 2018 31